نزدیک به ۵۷ درصد از جهان به دلیل ضعف زیرساختارهای اینترنتی در مناطق محروم و روستایی هنوز به اینترنت دسترسی ندارند، حقیقتی که شاید باورکردن آن در این دوران دشوار باشد.

براساس گزارش همشهری آنلاین از CNN، سازمان ملل متحد هدفي را براي كاهش اين رقم به 50 درصد تا سال 2020 تعيين كرده‌است، اما پس از آن خود اعلام كرد اين اتفاق رخ نخواهد‌داد. در حقيقت انتظار مي‌رود دسترسي كلي به اينترنت در سال جاري پنج درصد نيز كاهش پيدا كند.

براي فعالاني مانند مارك زاكربرگ بنيانگذار شركت فيس‌بوك،‌اين خبر بسيار ناخوشايند است. وي معتقد است هدفش، متصل كردن تمامي ساكنان زمين به يكديگر از طريق اينترنت، يكي از بنيادي‌ترين چالش‌هايي است كه نسل بشر با آن مواجه‌است. زاكربرگ براين باور است اتصال به اينترنت مي‌تواند به فقر پايان ببخشد.

يكي از اصلي‌ترين مشكلات در اين مسير هزينه‌ها است. سازمان ملل مي‌گويد در بسياري از فقيرترين كشورهاي جهان، مناطقي كه پهناي باند مي‌تواند در راستاي پركردن خلاء هاي توسعه بيشترين فايده را داشته باشد، ابتدايي‌ترين سطح از پهناي باند از قيمتي بسيار گزاف برخوردار است.

مانع ديگر وجود مناطق بياباني وسيع در برخي از كشورها است كه هيچ سيستم سخت افزاري انتقالي يا برج‌هاي مخابراتي و اينترنتي در آنها وجود ندارد.

از اين رو است كه شركت‌هاي فيس‌بوك، گوگل،‌اسپيس‌ايكس و برخي ديگر قصد دارند اينترنت را از راه فضا و با كمك ماهواره‌هاي مدار كوتاه يا بالون‌ها يا پهپاد‌ها به زمين بتابانند. در اين پروژه شركت‌هاي مطرحي حضور دارند.

وان‌وب

شركت وان وب يكي از اين شركت‌ها است كه قصد دارد 600 ماهواره كوچك را براي تاباندن اينترنت پرسرعت به فضا ارسال كند. اين ماهواره‌ها در مدار 1207 كيلومتري از زمين پرواز خواهند كرد، يعني در ارتفاعي پايين‌تر از ماهواره‌هاي بيشتر شركت‌هاي اوپراتور اينترنتي كه اكثرا در ارتفاع 35 هزار كيلومتري در پروازند. اين ارتفاع كمتر مي‌تواند سرعت انتقال اينترنت را افزايش دهد. ريچارد برنسون كارآفرين و ميليونر مشهور انگليسي از اين شركت و پروژه پشتيباني مي‌كند.

اسپيس‌ايكس

اين شركت كه هم‌اكنون در عمليات‌هاي وابسته به ايستگاه فضايي بين‌المللي مشاركت دارد، مي‌خواهد چهار هزار ماهواره كوچك،‌ارزان‌قيمت و قابل بازيافت را در مدار زمين قرار دهد. اين ماهواره‌ها نيز در ارتفاع 1207 كيلومتري از زمين پرواز خواهند‌كرد و ايلان ماسك كارآفرين آمريكايي و بنيانگذار شركت‌هاي پي‌پل و اسپيس‌ايكس پشتيبان اصلي اين پروژه به شمار مي‌رود. به گفته وي فناوري ارتباطات به تدريج پيشرفته‌تر از پروژه‌هاي اينترنت‌هاي ماهواره‌اي موجود خواهد شد. تاكنون يك ميليارد دلار براي اجرايي شدن اين پروژه درنظر گرفته شده و قرار است آزمايش‌هاي اين فناوري از سال آينده آغاز شود.

گوگل

پروژه لون گوگل شامل بالون‌هايي خورشيدي است كه مي‌توانند سيگنال‌هاي اينترنتي را به ايستگاه‌هاي زميني، خانه‌ها، اداره‌ها و يا مستقيما به تجهيزات شخصي افراد بتابانند. گوگل مي‌گويد بالون‌هايش در ارتفاعي بالاتر از ارتفاع پرواز هواپيماهاي تجاري، يعني ارتفاعي برابر 18 تا 27 كيلومتر و در سرتاسر جهان پرواز خواهند كرد و هر يك از اين بالون‌ها براي 100 روز فعال خواهد بود. مايك كسيدي مدير روژه لون گوگل مي‌گويد هدف ارسال ده‌ها و شايد هزاران بالون به فضا است. ساخت هريك از اين بالون‌ها ده‌ها هزار دلار هزينه دارد كه بسيار ارزان‌تر از ماهواره‌هاي ارتباطاتي است. اين بالون‌ها هم‌اكنون در مرحله آزمايشي به سر مي‌برند.

آكويلا

شركت فيس‌بوك هواپيماي بدون سرنشيني به نام آكويلا ساخته كه در زبان لاتين به معني عقاب است. سطح اين هواپيما از سلول‌هاي خورشيدي پوشانده شده‌است و پهناي بال‌هاي آن بيش از 42 متر است،‌ يعني به بزرگي هواپيماي بوئينگ 737. اين هواپيما به گونه‌اي طراحي شده كه بتواند براي سه ماه متوالي در ارتفاع 27 كيلومتري از زمين پرواز كند و با استفاده از پرتو ليزر اينترنت پرسرعت را به شعاعي برابر 15 متر به زمين بتاباند. اين سيستم توزيع اينترنت در ماه‌هاي آينده در فضاي حقيقي مورد آزمايش قرار خواهد گرفت.

افزودن مجموعه‌اي بزرگ از ماهواره‌هاي كوچك به مدار زمين كه هم‌اكنون بسيار شلوغ و پرترافيك است، كار ساده‌اي نخواهد بود. براي مثال شركت‌هايي كه مسئوليت ماهواره‌هايي در مدارهاي بالا را به عهده دارند از اين نگرانند كه تحت شرايطي ويژه ماهواره‌هاي مدار پايين سيگنال‌هاي الكترونيكي ماهواره‌هاي آنها را مختل سازند.

مشكل ديگر توليد سريع و كم هزينه هزاران ماهواره كوچك است. شركت وان‌وب از ايرباس براي ساخت 900 ماهواره كوچك استفاده كرده و اين ماهواره‌ها اكنون با سرعت چهار دستگاه در روز در آمريكا توليد مي‌شوند. براي سرعت بخشيدن به اين كار بايد شكلي از روند سرهم‌بندي كلان صنعت خودروسازي به صنايع فضايي وارد شود.

با اين‌همه درصورتي كه همه‌چيز طبق برنامه پيش رود،‌طولي نخواهد پاييد كه تارگستر جهاني وب به اندازه نامش به حقيقت تبديل خواهد شد و سرتاسر جهان را فراخواهد گرفت.