مهرنوش جعفری* - رسانههای کشورمان بهویژه مطبوعات از دیرباز از پشتوانه اندیشهای، که بتواند زمینه رشد آن و رسیدن به استانداردهای جهانی باشد، محروم بودهاند. این درحالی است که جامعه مطبوعاتی ما قابلیتها و شایستگیهای زیادی برای تبدیلشدن به بنگاه اقتصادی خوداتکا و همچنین جهانیشدن را دارند. یکی از نیازهای استراتژیک برای جهانیشدن مطبوعات، وجود نظریهپردازان مجرب در حوزه دانشگاهی است که از قابلیت فکری بالایی برخوردار بوده و با شناخت روندهای جهانی مطبوعات، قادر به ترسیم دورنمای رشد آن بوده و به مسایل و مشکلات بومی جامعه مطبوعات نیز کاملا واقف باشند. پروفسور کاظم معتمدنژاد از نادر شخصیتهای فکری و دانشگاهی در امور ارتباطات بود که شایستگی کافی در این حوزه را داشت. ایشان با برخورداری از دانش تئوریک و همچنین درک مشکلات مربوط به عقبماندگی تاریخی مطبوعات کشور و داشتن تجربه کافی از چالشهای بزرگی که از دیرباز بر سر راه رشد و توسعه مطبوعات ما قرار داشته، صادقانه تلاش کردند به توانمندسازی ساختهای فکری جامعه مطبوعات و ارتقای امور آموزشی آن، کمک شایانی کنند.
تاثیر نقش ایشان در این راه مرهون خصایل برجسته اخلاقیاش نیز بوده است چرا که ایشان با بیادعایی تمام، در حالیکه از نوادر حوزه مسایل تئوریک و امور حقوق مطبوعات در سطح جهان بودند، با اهل علم، دانشجویان و نیز مسوولان وقت بهویژه هنگام شکلگیری معاونت تازه تاسیس مطبوعات در دولت جناب آقای خاتمی و نیز در دوره اصلاحات از هر کوششی برای ارتقای سطح علمی و حرفهای مطبوعات دریغ نکردند. همینطور هنگامیکه کمیته ملی ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو توسط مهندس امینزاده پایهگذاری شد، از ارکان فکری این کمیته برای پیشبرد اهداف ملی ارتباطات رسانهای در سازمان یونسکو بودند. وی در این رابطه، از طریق ارایه به دیدگاههای خلاقانه خود، طرحهای بدیعی از سوی ایران در مجمع جهانی یونسکو مطرح و پیگرفتند که منجر به تصویب تعدادی از آنها شد. به دیدگاههای ایشان در این مجامع بهدلیل وجهه علمی و شخصیت متین و مقبولشان همواره بهدیده احترام نگریسته میشد، به نحوی که قطعنامههای مهمی حاوی نگرشهای مترقی که منافع ملی جهان سوم یا در حال توسعه را مدنظر داشت، از طریق کمیته ملی ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو در ایران، در مجمع دوسالانه این سازمان در پاریس به تصویب رسید که تشکیل مرکز مطالعات ارتباطات در آسیای میانه در دهه 70 شمسی از آن جمله بود. بیشک تربیت شاگردان زبده و آگاه توسط این استاد، با درک اهداف و نیات ملی ایشان با تلاش مضاعف صورت گرفته، ضایعه فقدان ایشان را جبران خواهند کرد اما پیدایش شخصیتی که افق رشد و توسعه مطبوعات را فراتر از مرزهای جغرافیایی ترسیم میکرد چیزی نیست که بهآسانی قابلجبران باشد. اکنون با روی کار آمدن دولتی که منتخب ملت است، این امید شکل گرفته که پیوند دانشگاه با جامعه مطبوعات بار دیگر احیا شود و امکان باروری مطبوعات با پشتوانه فکری و نظری دانشگاه فراهم گردد. مرحوم دکتر معتمدنژاد بیتردید یک شخصیت ملی محسوب میشود که تاریخ مطبوعات او را همیشه بهعنوان پدر ارتباطات و نظریهپرداز در توسعه مطبوعات در سطح ملی و جهان سوم و در حال توسعه، در یاد خود نگاه خواهد داشت. خدایش رحمت کند.
* مدیرکل سابق مطبوعات و عضو سابق کمیته ملی ارتباطات کمیسیون ملی ارتباطات در ایران
منبع: روزنامه شرق