معاون سابق مدیرکل فنی درآمد بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی معتقد است: در بحث خبرنگاری برای استفاده از قانون مشاغل سخت و زیان‌آور، روال از ابتدا باید شکل صحیحی به خود بگیرد، یعنی از وقتی کارفرما اولین لیست بیمه را ارائه می‌کند، تکلیف پرداخت چهار درصد حق بیمه برای استفاده از این قانون مشخص و پرداخت شود تا مانعی برای استفاده از این قانون به‌وجود نیاید.
در نشست بررسی قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور برای خبرنگاران که در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برگزار شد، جواد پویا - کارشناس بیمه - در پاسخ به این پرسش که با توجه به ابلاغ آیین‌نامه‌ی کار حرفه‌یی روزنامه‌نگاران و مشخص شدن مصادیق خبرنگاری، چرا سازمان تأمین اجتماعی همچنان بر ذکر شدن عنوان «خبرنگار» تأکید می‌کند؟ گفت: سخت و زیان‌آور بودن مشاغل یک امتیاز است و همین امتیاز موجب می‌شود، فعالیت‌های نزدیک به شغل دارای این امتیاز نیز برای به‌دست آوردن آن تلاش کنند. به همین دلیل، روی این عنوان تأکید می‌شود.
او ادامه داد: نکته‌ی مهم دیگری که سازمان تأمین اجتماعی با آن دست به گریبان است ودر هیچ آیین‌نامه‌ای به آن اشاره نشده، نحوه‌ی دریافت حق بیمه است؛ فرض کنید کارگری که مشمول چنین قانونی است، 18 سال در یک کارگاه شاغل بوده و بعد از آن به کارگاه دیگری رفته، زمانی که می‌خواهد بازنشسته شود، آخرین کارفرما موظف به پرداخت چهار درصد حق بیمه‌ای است که باید در طول 20 سال برای استفاده از این قانون پرداخت می‌شد. این یکی از نکات مهمی است که مشخص نشدن آن، سازمان تأمین اجتماعی را در بسیاری از موارد متضرر کرده است.
وی اظهار کرد: اگر این روال از ابتدا توسط خود کارفرما اداره شود، کارفرما می‌داند که شخص در چه شغلی مشغول است و شاید نیازی به تعیین مصادیق خبرنگاری نیز نباشد؛ اما اگر تکلیف پرداخت چهار درصد حق بیمه مشخص نباشد، سازمان تأمین اجتماعی که در طرف دیگر این ماجرا است، باید 15 سال زودتر مستمری پرداخت کند، در حالی که 15 سال نیز حق بیمه نمی‌گیرد و به‌صورت دوجانبه متضرر می‌شود. بنابراین طبیعی است که این سازمان در برابر اجرای این قانون مقاومت کند.
پویا تصریح کرد: کارفرماهایی که می‌خواهند خبرنگاران‌شان از مزایای قانون بهره ببرند، در اولین لیستی که ارائه می‌کنند، باید نام «خبرنگار» را در ستون عنوان شغل ذکر و چهار درصد حق بیمه را نیز پرداخت کنند تا روال، یک روال صحیح و ادامه‌دار باشد؛ ولی در روالی که اکنون وجود دارد، به‌نظر نمی‌رسد حق و حقوق دو طرف رعایت شود.
این کارشناس بیمه درباره‌ی کسانی که مشمول این قانون بوده‌اند، اما کارفرمای آن‌ها از چنین چیزی مطلع نبوده و حق بیمه را پرداخت نکرده است، توضیح داد: این موضوع یکی دیگر از مشکلات سازمان تأمین اجتماعی است؛ اگر کارفرما تا زمان بازنشستگی فرد، واحد باشد، درخواستی برای بازنشستگی وجود داشته باشد و فرد سابقه‌ی 20 سال کار متوالی یا 25 سال کار متناوب در شغلی سخت و زیان‌آور را داشته باشد، زمان بازنشستگی مبلغ چهار درصد حق بیمه محاسبه و از کارفرما گرفته می‌شود؛ اما مشکلی که وجود دارد، این است که مبلغ یادشده از آخرین کارفرما مطالبه می‌شود و طبیعی است که اگر در این سال‌ها، شخص یک کارفرمای ثابت نداشته باشد، آخرین کارفرما از پرداخت کردن چهار درصد حق بیمه امتناع کند.
او در پاسخ به این پرسش که آیا امکان ندارد خود شخص هزینه‌ی چهار درصد حق بیمه‌ی مابقی سال‌های فعالیتش را پرداخت کند و مشمول این قانون شود؟ گفت: در رابطه با دریافت حق بیمه، سازمان تأمین اجتماعی با بیمه‌شده طرف نیست؛ ماده‌ی 4 قانون تأمین اجتماعی، سازمان تأمین اجتماعی را مکلف می‌کند زمانی که شخصی سختی کارش محرز شد، حق بیمه را از کارفرما بگیرد و ماده‌ی 39 نیز به‌صراحت اعلام می‌کند که دریافت نکردن حق بیمه، رافع مسوولیت سازمان تأمین اجتماعی در قبال بیمه‌شده نیست، یعنی اگر سازمان تأمین اجتماعی 20 سال هم حق بیمه را از کارفرما طلب داشته باشد، در رابطه با پرداخت حق بیمه هیچ مسوولیتی متوجه بیمه‌شده نخواهد بود.
پویا تأکید کرد: خبرنگاران توجه داشته باشند، در حال حاضر که می‌خواهند پایه‌های تحقق چنین قانونی را بریزند، تمام این مسائل را در نظر بگیرند تا در آینده، با مشکل روبه‌رو نشوند. از ابتدا مشخص کنند که کارفرما باید چه عناوین شغلی را در لیست بیمه ذکر و چهار درصد حق بیمه را نیز پرداخت کند. رعایت این نکات موجب می‌شود، خبرنگاران هنگام بازنشستگی با مشکل روبه‌رو نشود.
او در پاسخ به این پرسش که تکلیف خبرنگارانی که 20 سال سابقه‌ی فعالیت دارند و امروز می‌توانند از این قانون استفاده کنند، اما به‌دلیل آگاه نبودن کارفرما از رعایت چنین قوانینی، با مانع برای استفاده از این قانون روبه‌رو هستند، چیست؟ اظهار کرد: این‌گونه موارد باید در آیین‌نامه‌های ابلاغی در نظر گرفته شوند.
این کارشناس در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این‌که چطور دوران سربازی با پرداخت حق بیمه توسط خود شخص جزو سابقه‌ی بیمه به‌شمار می‌رود، اما این قانون حتی با پرداخت چهار درصد حق بیمه توسط خود فرد نمی‌تواند درباره‌ی بازنشستگی مشاغل سخت اجرایی شود؟ بیان کرد: سازمان تأمین اجتماعی با بیمه‌شده طرف نیست، بلکه با کارفرما طرف است. بنابراین شما می‌توانید چنین تفاهمی را با کارفرمای خود داشته باشید تا چهار درصد حق بیمه را به کارفرما پرداخت کنید و او به سازمان تأمین اجتماعی بدهد. ضمن این‌که مورد سربازی از موارد نادری است که حق بیمه توسط بیمه‌شده پرداخت می‌شود، بیمه‌ی دوران سربازی به‌صراحت در ماده‌ی 14 قانون کار آمده و چون خود قانون به آن اشاره کرده است، این امکان به‌وجود می‌آید.
پویا درباره‌ی آیین‌نامه‌های ابلاغ‌شده از طرف هیأت دولت درباره‌ی اجرای قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور برای خبرنگاران، توضیح داد: امکان دارد از مراجع بالاتر دستوری برای اجرا صادر شود، اما آن دستور در اجرا با مشکل مواجه می‌شود. موارد زیادی در سازمان تأمین اجتماعی وجود دارد که دستوری برای آن آمده، اما در اجرا با مشکل مواجه شده، چون مباحث کارشناسی در نظر گرفته نشده است. مثلا چند سال است که قانون بیمه‌ی کارگران ساختمانی تصویب شده، اما مقطع به مقطع جلوی اجرای آن گرفته شده است، چون بسیاری از موارد در آن مشخص نیست.
