بث واین‌گارنر - در داستان «آیوانهو» اثر «سِر وال‌تر اسکات»، «آزاد» یا freelance به سربازان مزدور گفته می‌‌شد، شوالیه‌هایی که به هیچ کدام از ارتش‌‌های پادشاهی تعلق نداشتند. در مقابل، آن ها مهارت نیزه داری خود را در اختیار مالکین ثروتمند قرار می دادند. در واقع آن ها همان مامورین امنیتی و خصوصی امروزی بودند.
امروزه ماجرای «خبرنگاری آزاد» به شکل یک نبرد بی پایان و دائمی است: پیدا کردن ایده های خوب، ارسال آن ها در مکان مناسب و دریافت ماموریت‌هایی که هم دستمزد خوبی داشته باشند و هم آزادی کافی برای نوشتن بیشتر در اختیار فرد قرار دهند، همگی از مشکلات این بازار هستند.
بسیاری از گزارشگران در طول عمر کاری خود به خبرنگاری آزاد روی می آورند. شاید بعضی هایشان تازه از کالج فارغ التحصیل شده‌‌اند و امیدوارند بتوانند مستندهای متنوع و فراوانی تولیدکنند. شاید این‌‌ها قربانیان تعدیل نیرویی باشند که می خواهند همچنان به تلاش و فعالیت در بازار کار ادامه دهند. یا حتی ممکن است گاهی اوقات فرد به انعطافی که خبرنگاری آزاد در اختیارش می گذارد، نیاز داشته باشد.
خبرنگاری آزاد مشکلات خود را هم دارد که عبارتند از:
• بی‌ثباتی
• انجام وظیفه به عنوان آژانس میانجی خود
• ماه‌ها انتظار برای دریافت دستمزد
ولی این کار یک مزیت بزرگ هم دارد. «کریس رابرتز»، به عنوان یکی از خبرنگاران آزاد مجله سان‌فرانسیسکو این کار را چنین توصیف می‌‌کند: «آزادی! شما به عنوان یک خبرنگار آزاد، آزادید هر ساعتی که دوست دارید از خواب بیدار شوید، هر ساعتی که دوست دارید دست از کار بکشید، و هر طور که دوست دارید سفر کنید.»
در بازاری پر از خبرنگاران آزاد، بهتر است بدانیم چطور فرصت‌‌های جدید را خلق کرده و به دست بیاوریم. در این جا چند نکته کمکی برای دستیابی به این فرصت‌‌ها آورده شده است، که اگر دوست دارید وارد این دنیا شوید بد نیست آنها را به عنوان توصیه‌ای حرفه‌ای همراه خود داشته باشید.
یک شبکه به وجود آورده و دائماً آن را گسترش دهید
وقتی در اواسط دهه ۹۰ میلادی کارم را به عنوان یک نویسنده آزاد بخش موسیقی شروع کردم، اولین کارهای آزاد خود را از طریق دوستان و آشنایانم پیدا کردم. یک بار وقتی با سردبیر یک مجله تحقیقاتی دانشگاهی مصاحبه می‌‌کردم، از من خواست یک کار آزاد برایش انجام دهم. کمی بعد، او مجدداً من را به دبیر سرویسی از مجله سان فرانسیسکو کرونیکل (۵) معرفی کرد که کار دومم را از طریق او پیدا کردم و هر کدام از این کار‌ها به کار جدیدی منجر شدند.
کمی بعد، برای چند روزنامه چاپی کار کردم و این باعث شد با روزنامه نگاران و ادیتورهای فراوانی آشنا شوم. بعد از تولد دخترم، وقتی دوباره به دنیای خبرنگاری آزاد بازگشتم، همین شبکه از آشنایان به من کمک کرد تا به دنبال دبیران و سردبیرانی بروم که خود دنبال خبرنگاران آزاد بودند و حتی در چند مورد، خود فرد دنبال خبرنگار آزاد نبود؛ اما با کمال میل و به دلیل آشنایی قبلی، حاضر بود کاری برایم جور کند.
حالا به لطف فیس بوک و توییتر، ارتباط با سایر خبرنگاران آزاد و همکاران از همیشه آسان‌‌تر شده است. دانستن اینکه چه کسانی مشغول کار هستند و برای چه کسانی کار می کنند، به شما ایده می‌‌دهد که کدام انتشاراتی‌‌ها حاضر به پذیرش کار آزاد هستند. سعی کنید در شبکه های اجتماعی با سایر خبرنگاران آزاد آشنا شوید و وقتی دوستی و آشنایی نزدیکی با آنها به هم زدید، از آن ها بخواهید تا شما را به دبیر‌ها و سردبیران خود معرفی کنند. وقتی خود به دنبال موقعیت‌‌های کاری در هر شرایطی می گردید، نرخ موفقیتتان با داشتن این معرفی‌‌های دوستانه بیشتر خواهد بود.
انتشاراتی‌‌های بالقوه و سردبیر‌هایشان را بررسی کنید
قبل از جست‌و‌جو به دنبال موقعیت کاری، در مورد اینکه روزنامه ها، مجلات و وب سایت ها چه چیزهایی را منتشر می‌‌کنند، تحقیق کنید. برخی از مقالات آن ها را بخوانید تا ببینید چه موضوعاتی را شامل می‌‌شوند و لحن و سبک کارشان چطور است. مخاطب آن ها کیست؟ لحنشان موجز و سرراست، یا دوستانه و صمیمی است؟ چپ گرا هستند یا راست گرا یا گرایشی ندارند؟
رابرت می گوید: «مجلات باکلاس و آن چنانی، نیازی به قصه در مورد فقر شهری ندارند. هفته نامه ها هم احتیاجی به موضوعاتی که فضایشان را زیاد اشغال می کند، ندارند. از عقل سلیم خود استفاده کنید.»
«ناتالی زینا والشاتز»، یک خبرنگار بخش موسیقی و فرهنگ در تورنتو می‌‌گوید که باید به شکل خاص، به دنبال انتشاراتی‌هایی باشید که از خواندنشان لذت می برید. در اینترنت به دنبال راهنمای ارسال مطالب آن ها بگردید؛ اگر در اینترنت چنین چیزی را پیدا نکردید، به ادیتور آن ها ایمیل زده و بپرسید چطور حاضرند کار آزاد را بپذیرند.
به شکل مشابه، ببینید در مورد ادیتوری که می‌‌خواهید از او کار بگیرید، چه چیزهایی می شود فهمید؛ اینکه چطور داست آن ها یا دیدگاه‌هایی را دوست دارد؟ انجام کارهای آزاد را به شکل ایمیلی ترجیح می دهد یا تلفنی؟ این جاست که شبکه شما بار دیگر مفید واقع می شود. همکاران شما می‌‌توانند نشانتان دهند که در دریاهای پر تلاطم یافتن کار آزاد، چطور می توانید بهتر دریانوردی کرده و پیش بروید.
به دنبال موضوعاتی باشید که سایر خبرنگاران نادیده می‌‌گیرند
آیا شما متخصص موضوعات نسبتاً مبهم، مثل بودجه آموزش، ناآرامی سیاسی در روسیه یا موسیقی هوی متال در آفریقای جنوبی هستید؟ در این صورت، می‌‌توانید با تولید مطالبی درباره این موضوعات و ارسال آن ها به انتشاراتی‌هایی که قبلاً موضوع مشابهی نداشته‌اند–ولی باید داشته باشند- جایگاه محکمی برای خود دست و پا کنید.
وقتی با یک دبیر یا سردبیر دوستی به هم زدید، حواستان باشید او حوزه های تخصص شما را بفهمد که اگر موقعیتی نیازمند دانش شما پیش آمد، خودش بداند به سراغ چه کسی باید برود.
اگر در سطح محلی، در شهری پر از روزنامه نگار، دست به خبرنگاری آزاد می زنید، احتمال زیاد آن است که آن ها تمامی خبرهای اصلی و بزرگ شهر را پوشش دهند. در این صورت، به دنبال موضوع صحبت‌‌ها و شایعات محلی بروید؛ در پارک ها به حرف مردم گوش دهید یا در تالار شهرداری پرسه بزنید. این ها منابع خوبی برای خبرهای جدیدی هستند که خبرنگاران دیگر هنوز از آن ها آگاه نشده‌‌اند.
قبل از تحویل کار، ببینید انتشارات بالقوه‌‌ای که انتخاب کرده اید، چه چیزهایی در آن باره منتشر کرده است. به این شکل مطمئن می شوید که موضوع جدیدی را به آن ها تحویل خواهید داد.
موضوعاتی بیشتر از آنکه توان انجامش را داشته باشید، انتخاب کنید
با اینکه ممکن است ایده‌‌های درخشانی داشته باشید، اما ممکن است اتفاقات فراوانی جلوی عملی شدن آن ها را بگیرند. شاید یک خبرنگار همین امروز این ایده را عملی کرده باشد. شاید دبیر یا سردبیری که می شناسید، یک باره نظرش نسبت به موضوع عوض شود.
یا شاید خبرهایی پخش شود که موضوع شما را بی ارزش و بی اعتبار سازد.
با در نظر گرفتن این مساله، هر بار چندین موضوع را به هر دبیر یا سردبیری که می شناسید ارائه دهید و هم زمان با دبیر‌ها و سردبیرهای زیادی کار کنید. حتی برخی از خبرنگاران ایده ثابتی را به چند دبیر یا سردبیر ارسال می‌‌کنند و صبر می‌‌کنند تا ببینند اول چه کسی جذب میشود.
آماده جواب منفی باشید. رابرت می گوید: «من موارد بسیاری را امتحان می‌‌کنم، و بسیاری از آن ها را از دست می دهم. خبرنگاری آزاد... بازی شکست است. تا به حال بیش از ۳۰۰ بار جواب رد شنیده ام؛ حالا نه تنها رکورددار هستم، بلکه آن قدر کار در اختیار دارم که نمی‌‌دانم با آن ها چه کنم.»
یک رزومه آنلاین برای خود بسازید
یک وب سایت با طراحی خوب که نشان دهد شما چه کسی هستید و چه کارهایی از دستتان ساخته است، در راه به دست آوردن فرصت‌‌های شغلی به عنوان یک خبرنگار آزاد، بسیار ارزشمند و موثر است. وب سایت ها می‌‌توانند مثل کتابچه های تصویری آنلاین یا رزومه‌هایی باشند که بخش‌هایی از بهترین نوشته ها و موضوعات کار شده توسط شما را نشان می دهند.
با اینکه بیشتر خبرنگاران آزاد کارهای خود را از طریق دوستان و آشنایانی که دارند انجام می دهند، گاهی اوقات دبیر‌ها و سردبیر‌ها به جست‌و‌جوی وب سایت یک خبرنگار تازه می‌‌روند تا آن ها را خود بیابند. برخی دیگر زمانی دست به این کار می‌‌زند که به دنبال نویسنده هستند. این اتفاق برای والشاتز هم افتاده است، که در اینترنت با نام به یاد ماندنی «ناتالی زد» شناخته میشود.
او می گوید: «گاهی اوقات، افراد من را از طریق وب سایتم پیدا می کنند و از من تقاضای کار می کنند. به نظر من ضروری است که هر خبرنگار آزاد یک وب سایت داشته باشد و از آن به عنوان رزومه آنلاین خود استفاده کند و اجازه دهد مشتریان احتمالی از طریق آن، با او تماس بگیرند.»
ثروت را به اشتراک بگذارید
اگر یک خبرنگار آزاد موفق هستید، احتمالش هست که با کمک دوستان و آشنایان خود به این جا رسیده باشید. وقتی جای پایتان در مقابل انتشاراتی ها، دبیران و سردبیران فراوان سفت شد، وقتش است که تلافی کمک سایرین را در بیاورید.
با دوستانی صحبت کنید که خود به دنبال کار آزاد می گردند و آن ها را به دبیران و سردبیران مناسب معرفی کنید. یا اگر دبیر و سردبیران خود شما خواست کاری انجام دهید که شخصاً وقت انجام آن را ندارید، از یک نویسنده دوست بخواهید تا آن را انجام دهد. بیشتر اوقات، هم دوست شما از انجام کار راضی خواهد بود و هم ادیتور شما که می بیند کار انجام شده است. در حقیقت، خود من زمانی کار برای پوینتر را شروع کردم که یکی از دوستان همکارم به نام «یوجینا چین»، من را به سردبیر اصلی آن، «مالاری تنور»، معرفی کرد.
دیر یا زود، بالاخره ممکن است به کمبود کار و موضوع بر بخورید. در این صورت، همان نویسندگان و خبرنگارانی که زمانی کمکشان کردید کار پیدا کنند، به کمکتان خواهند آمد.
ترجمه و تخلص: انوشه جاوید
منبع: وب‌سایت خبرنگاران ایران از وب‌سایت پوینتر
