یوتیوب استراتژی خود را تغییر داده است و قصد دارد با تولید و پخش برنامه، با تلویزیون رقابت کند. آیا برنامه‌های یوتیوب در برابر تلویزیون از یک سو و ویدیوهای کاربران که برخی میلیون‌ها بار دیده ‌شده‌اند، شانسی خواهد داشت؟

با شنیدن کلمه‌ی یوتیوب، شنونده به یاد ویدیوهای رنگارنگی می‌افتد که در این کانال دیده است، از ویدیوهای جدی و فیلم‌های سینمایی گرفته تا ویدیوهای کوتاه سرگرم کننده، فیلم‌های خصوصی و چند دقیقه‌‌ای از فیلم یک عروسی تا ویدیوی گربه‌ای که بیش از ۷ میلیون بار کلیک شده است. در یوتیوب می‌شود همه‌ی این لحظه‌ها و فیلم‌ها را تماشا کرد.

بر اساس گزارش یوتیوب، هر دقیقه ۷۲ ساعت ویدیوی جدید بر روی این پلتفرم آپلود می‌شود. کاربران، یوتیوب را اینگونه می‌شناسند، پرتالی برای آپلود کردن ویدیوهای خودشان و سرک کشیدن به ویدیوهای آپلود شده توسط دیگر کاربران.

اما یوتیوب چند وقتی است که قصد دارد خود تولید محتوا کند و با پخش تولیدات خود با برنامه‌های تلویزیونی به رقابت بپردازد.

از روز دوشنبه (۸ اکتبر) بیش از ۶۰ کانال تازه در یوتیوب شروع به کار کرده‌اند که ۱۱ کانال آنها در آلمان راه اندازی شده است. این کانال‌ها که یوتیوب آنها را کانال‌های اورجینال (Orginal Channels) می‌نامد در آمریکا از سال پیش فعالیت خود را آغاز کردند. برنامه‌های این کانال‌ها که هرکدام یک موضوع را در برمی‌گیرد بسیار گسترده‌اند؛ از ورزش و سلامتی و سرگرمی و خودرو گرفته تا برنامه‌های کمدی.

مسوولیت تولید محتوا برای این کانال‌ها را تولیدکنندگان حرفه‌ای که برای تلویزیون هم برنامه‌سازی می‌کنند، بر عهده دارند.

سرمایه‌گذاری و امید به درآمد حاصل از تبلیغ

یوتیوب پیشاپیش تولید برنامه‌های مورد نیاز کانال‌هایش را برای یک سال تامین مالی کرده است. معاون بخش تولید محتوای یوتیوب می گوید: «با امکانات خودمان بازارهای بین المللی را دو سال تکان می دهیم و بعد به نتیجه‌ای که به دست آورده‌ایم نگاه می‌کنیم».

یوتیوب امیدواراست که فرمت‌های ویدیویی جدید آنقدر در این دوره موفق شوند که پس از مدتی نیازی به حمایت کنسرن نداشته باشند و درآمدهای حاصل از تبلیغات ادامه‌ی حیات این برنامه‌ها را تضمین کند.

پیش از شروع برنامه‌هایی که در این کانال‌ها نمایش داده‌ می‌شوند، با هر کلیک، یک آگهی بازرگانی پخش می‌شود که نیمی از درآمد حاصل از آن نصیب تولیدکنندگان برنامه می‌‌شود.

یوتیوب با این سرمایه‌گذاری به رقابت با کانال‌های تلویزیونی برخاسته و قصد دارد آلترناتیوی در برابر تلویزیون علم کند. معاون بخش تولید محتوا در یوتیوب معتقد است که اکنون بهترین زمان برای ارتقا رشد یوتیوب است چرا که تولید حرفه‌ای برنامه، هیچ گاه مثل امروز مقرون به صرفه نبوده است.

آیا تولیدات یوتیوب با استقبال روبرو می‌شوند؟

موفقیت برنامه‌های یوتیوب به سه فاکتور بستگی دارد. اگر شرکت‌های بزرگ تولیدکنند‌ه‌ی برنامه، این کانال‌ها را به عنوان شانس تازه‌ای در بازار رسانه ببینند و در صورتی که فرمت‌های جدید با استقبال کاربران روبرو شود و مهمتر از همه اگر صنعت تبلیغات به سرمایه‌گذاری در این بخش روی آورد، می‌توان به موفقیت کانال‌های یوتیوب با برنامه‌های تولیدی‌اش امید بست.

گامی که یوتیوب برداشته است یک دگردیسی بزرگ به شمار می‌آید، تغییر استراتژی از یک پلتفرم ویدیویی به تولیدکننده ‌و عرضه‌کننده‌ی محتوای مشخص.

برخی از کارشناسان رسانه شانس خوبی برای یوتیوب در این عرصه می‌بینند و معتقدند شبکه‌های تلویزیونی بیش از همه از طریق تولیدات خوب شرکت‌های حرفه‌ای تولیدکننده‌ی برنامه مخاطب جذب می کردند. حال اگر این تولیدکنندگان حرفه‌ای برای کانال‌هایی چون یوتیوب هم به تولید محتوا بپردازند، به پیش‌بینی این کارشناسان فرستند‌ه‌های کلاسیک حتی در میدان رقابت بر سر محتوا، جایگاه خود را به رسانه‌های آلترناتیوی چون یوتیوب خواهند باخت.

کارشناسانی که به این تغییر استراتژی به دیده‌ی مثبت می‌نگرند، معتقدند این تحولات در صنعت تصویر و برنامه‌سازی، کانال‌های تلویزیونی را به وحشت خواهد انداخت چرا که ممکن است به مرور زمان و با اقبال برنامه‌های ویدیویی در یوتیوب و درآمد حاصل از تبلیغات در این برنامه‌ها، کنسرن‌های غولی مانند "اندمول" دیگر رغبتی برای ساخت برنامه برای تلویزیون نداشته باشند.

«بیننده‌ی تلویزیون راحت با این رسانه خداحافظی نمی‌کند»

گردانندگان یوتیوب معتقدند که انقلابی عظیم در میان تولیدکنندگان برنامه بر پا خواهند کرد چرا که به گفته‌ی آنها شرکت‌های سازند‌ه ‌برنامه، نه تنها موقعیت داشتن کانال ویژه برای برنامه‌شان در یوتیوب را کسب می‌کنند، که بر خلاف تلویزیون می‌توانند مستقیما درصد رضایت کاربر و استقبال برنامه‌شان در یوتیوب را رصد کنند و خود در شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ برنامه‌شان وارد میدان شوند.

اما محققان حوزه‌ی ویدیو‌های دیجیتال و تلویزون از شرکت پژوهشی فورستر معتقدند، راه‌اندازی این کانال‌ها برای تولید کنندگان تغییر استراتژی به همراه نمی‌آورد. جیمز مک کووی که یکی از این صاحبنظران است در مصاحبه با نیویورک تایمزمی گوید: «امکانی است جالب برای تولیدکنندگان ویدیو. آنها اما این ریسک را نخواهند کرد که پخش سریال خود را مثلا در شبکه "ان بی سی" متوقف کنند تا فقط در یوتیوب به تولید و پخش محتوا بپردازند.»

از سوی دیگر این کارشناس معتقد است که این برنامه‌ها بیننده‌ی کافی نخواهند یافت و «بینندگانی که ده‌ها سال مقابل تلویزیون نشسته‌اند به راحتی با تلویزیون خداحافظی نمی‌کنند.» نکته‌ای مهم که یوتیوب هم به آن واقف است، چرا که به عنوان مخاطب گروه سنی زیر ۳۵ سال را معرفی کرده است.

موفقیت برنامه‌های یوتیوب در آمریکا

یوتیوب در آمریکا سال گذشته با ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری، ۱۰۰ کانال برای برنامه‌های تولید خود راه‌اندازی کرد. گفته‌می‌شود که ۲۰۰ میلیون دلار دیگر هم برای ادامه‌ی این پروژه در آمریکا در نظر گرفته شده است.

بر اساس گزارش یوتیوب، "کانال‌های اورجینال" یوتیوب در آمریکا با اقبال مخاطب روبرو شده‌اند. با نگاهی به آمار می‌توان دید که ۲۵ برنامه‌ی برتر یوتیوب در روزهای گذشته بیش از یک میلیون بار در هفته کلیک شده‌اند. از سوی دیگر مدت زمان تماشای فیلم‌های یوتیوب از لحظه‌ی افتتاح این کانال‌ها در آمریکا از ۳ میلیارد به ۴ میلیارد ساعت در ماه افزایش یافته است. این که تا چه حد این افزایش را می‌توان به این برنامه‌ها مربوط دانست، پرسشی است تا کنون بی پاسخ.

اما آنچه که یوتیوب را برای صنعت تبلیغات در جهان وسوسه‌انگیز می‌کند، درآمدهای حاصل از آگهی‌ها در جهان آنلاین است. تنها در کشوری مثل آلمان سرمایه‌گذاری در تبلیغات در حوزه‌ی تصاویر متحرک ویژه‌ی بخش آنلاین، بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ از ۱۷ میلیون یورو به ۱۹۵ میلیون یورو رسیده است.

کدام موفق‌تر است، برنامه‌های یوتیوب یا ویدیوهای کاربران؟

در فرستنده‌های آلترناتیو بر عکس تلویزیون، راحت‌تر می‌توان بر اساس سن مخاطب آگهی بازرگانی پخش کرد. از سوی دیگر سنجش داده‌ها برای نمونه شمار مخاطبان یک برنامه در یوتیوب راحت تر است تا در یک کانال تلویزیونی. البته این خوشبینی مخالفانی هم دارد که معتقدند شرکت‌های بزرگ تولیدکننده‌ی برنامه، ۳۰ ثانیه تبلیغ خود در تلویزیون را به حضور در یوتیوب نمی‌فروشند. این کارشناسان به تحقیقاتی که در آلمان در مورد پذیرش تبلیغ آنلاین توسط مخاطب شده است اشاره می‌کنند. بر اساس این تبلیغات از هر دو آلمانی یکی از تبلیغ آنلاین می‌گذرد.

باید منتظر نشست و دید این تغییر استراتژی تا چه اندازه برای یوتیوب ثمربخش خواهد بود. آیا مخاطب یوتیوب را به عنوان کانال ارائه‌دهنده‌ی محتوا پذیراست یا در عملکرد قبلی‌اش بیشتر می‌پسندد؟ هنوز خبری از اقبال کانال‌های تازه‌کار یوتیوب در آلمان نیست. کانال ورزشی Boneless از آغاز هفته تاکنون تنها نزدیک به ۵ هزار بار دیده شده است. راهی بسیار طولانی برای رسیدن به رکود funny crazy cats ویدیوی کاربری در یوتیوب که تاکنون بیش از ۷ میلیون بار دیده شده است!

منبع: دویچوله