همشهری، جواد افتاده - حتما پیش آمده است کسانی را ببینید که مجذوب اینترنت، رایانه، تلفن همراه و بازی‌های ویدئویی هستند و جداکردن آنها از این وسایل الکترونیک به راحتی امکان‌پذیر نیست.
حال اگر با هر وسیله و ابزاری موفق به جدایی بین آنها شده‌اید، کافی است از آنها بپرسید چه خبر؟ قاعدتا می‌گویند غمی نیست جز فراق آن دستگاه!
واقعیت این است که جدایی بین کسانی که با تکنولوژی درگیری ذهنی پیدا کرده‌اند، بسیار سخت است.
این افراد در ادبیات فناوری مرسوم دنیا به‌عنوان گیک (GEEK) شناخته شده‌اند. به عبارتی بهتر، گیک فردی است که شیفته تکنولوژی و ابزارهای آن است و براساس شور و اشتیاق فعالیت می‌کند.
اما آنچه در ادبیات رسانه‌ای مطرح شده این است که مخاطب‌شناسی پایه الگوهای ارتباطات تعاملی است. مخاطبانی که سیر مخاطب منفعل، مخاطب فعال، کاربر و کاربر تولید‌کننده محتوا را طی کرده‌اند، حال تبدیل به گیک شده‌اند، این در حالی است که شناخت جنس مخاطبان همیشه برای رسانه‌ها، مهم بوده است و یک قانون نانوشته وجود دارد که می‌گوید تا زمانی که رسانه‌ها جنس مخاطبشان را نشناسند، نمی‌توانند امیدی به فعالیت پایدار و هدفمند داشته باشند.
به هر حال و به طورکلی، گیک‌ها کاری را انجام نمی‌دهند مگر اینکه از آن لذت ببرند و قدرت ارزیابی شخصی برای آنها وجود داشته باشد. مشوق اولیه آنها پول یا شهرت نیست بلکه معمولا تمرکز بر موضوعی را مهم‌تر از نیاز به پذیرش اجتماعی می‌بینند و به همین دلیل معمولا همنوایی اجتماعی آنها کم است و از نظر دیگران آدم‌های عجیب و غریبی به‌نظر می‌رسند. این جدا شدن از اجتماع ممکن است به‌دلیل شکل، موضوع یا عمق علاقه آنها باشد.
مسلما گیک بودن منحصر به یک نوع فعالیت خاص نیست و گیک‌ها مشخصات گوناگونی دارند، برخی از این مشخصات به شرح ذیل است:
• فردی که به تکنولوژی خصوصا رایانه و رسانه‌های مجازی علاقه‌مند است و سعی می‌کند ناممکن‌ها را در این حوزه با تلاش و فعالیت شبانه‌روزی و تمرکز بالا روی موضوع مورد نظر ممکن سازد؛ به‌عنوان مثال، شکستن قفل نرم‌افزاری.
• فردی که سعی می‌کند شیوه‌های علمی و آکادمیک را به مسائل غیرعلمی و غیرآکادمیک دنیای واقعی مرتبط سازد؛ به‌عنوان مثال، حل معادلات ریاضی از شیوه غیرعلمی!
• فردی که سعی می‌کند خودش را در اجتماع متمایز سازد؛ آن هم از طریق ارائه شیوه‌های نو و بدیع! در اصل آنها سعی می‌کنند شیو‌ه‌ای غیرمعمول و آنچه در اجتماعی پذیرفته شده است را ارائه کنند. گیک‌ها معمولا علاقه شدیدی به نوآوری و ابزارهای جدید دارند.
• فردی که خودش را وقف مسئله یا موضوع خاصی می‌کند؛ طوری که ممکن است از جریان اصلی زندگی‌اش خارج شود. این امر بر حسب اشتیاق بالای آن فرد به موضوع یا شکل آن است اما محدودیتی وجود ندارد برای اینکه فرد روی چه چیزی متمرکز است. یک گیک می‌تواند زمینه فعالیتش ریاضی، علوم مهندسی، مسائل ماورائی، رایانه، هنر و... باشد. اینجاست که می‌گویند گیک‌بودن یک فرهنگ است.
کلا افرادی که در رده گیک‌ها قرار می‌گیرند طیف وسیعی دارند و می‌توان مثال‌های گوناگونی را برای آنها زد، اما از نظر واژه‌شناسی اصطلاح گیک در اصل مخفف عبارت General Electrical Engineering Knowledge به معنای دانش مهندسی برق عمومی است و به‌طور عمومی 3ویژگی اصلی گیک‌ها را می‌توان به شرح ذیل خلاصه کرد:
1- گیک‌ها شیفته تکنولوژی هستند؛ به‌خصوص شیفته الکترونیک، رایانه و ابزارهای صوتی و تصویری.
2- برای یک گیک، داشتن یک شناسه الکترونیک منحصربه‌فرد و ویژه، گاه از داشتن نام و نام‌خانوادگی واقعی مهم‌تر است.
3- آدم‌های معمولی در برخورد و معاشرت با گیک‌ها به احتمال قوی دچار مشکل می‌شوند و گاهی قادر به رمزگشایی اصطلاحات، تیکه‌ها و شوخی‌ها و درک‌کردن علایق آن نیستند.
با تمام این تفاسیر، گیک کسی است که به تکنولوژی علاقه بسیار دارد و امروز دیگر رسانه‌های خارجی و حتی ایرانی با تکنولوژی بیگانه نیستند بلکه محتوای آنها از طریق دستگاه‌های مختلف الکترونیک قابل دسترس است بنابراین برنامه‌ریزی بلندمدت در جذب گیک‌ها می‌تواند باعث توسعه مخاطبان آنها شود.
