خبرگزاری ایسنا - قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیانآور، در سال 1380 توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تایید شد و در ماده 12، حرفه خبرنگاری و روزنامهنگاری را نیز در این حوزه قرار داد؛ اما خبرنگاران بسیاری هستند که از چگونگی بهرهگیری از این قانون بیاطلاع یا محرومند.
طبق قانون مشاغل سخت و زیانآور هر یک از خبرنگاران و افرادی که در مشاغل مختلف خبری مشغول به کارند، درصورت داشتن شرط 20 سال کار متوالی و یا 25 سال سابقه کار متناوب، میتوانند از این قانون برای بازنشستگی استفاده کنند.
در آییننامههای اجرایی، قانون مشاغل سخت و زیانآور برای حرفه خبرنگاری، همه مشاغل خبری از قبیل خبرنگار، عکاس، دبیر سرویس، سردبیر، کارشناس امور خبری و مطبوعاتی وجود دارد و سازمان تامین اجتماعی به استناد این آییننامه مشمولان خبری را بازنشسته میکند.
البته پیشتر یکی از مشکلات بازنشستگی پیش از موعد برای حرفه خبرنگاری با استفاده از قانون مشاغل سخت و زیانآور این بود که سازمانهای بیمه گر برای بازنشستگی پیش از موعد این دسته از افراد فقط به پست خبرنگار برای بازنشستگی پیش از موعد توجه داشت که با اصلاح ماده هشت، این مشکل رفع شد.
اما گویا این قانون استثناءهایی نیز دارد؛ زیرا شامل حال خبرنگاران شاغل در مراکز دولتی نمیشود. سیداحسان قاضیزاده - مدیر کل مطبوعات داخلی معاونت امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی - در گفتوگو با ایسنا قرار گرفتن در ذیل قانون مشاغل سخت و زیانآور برای خبرنگاران و روزنامهنگاران را خارج از شرایط استخدام رسمی کشور عنوان و اظهار کرده است: خبرنگاران رسانههایی چون ایرنا و صدا و سیما که در استخدام رسمی دولت هستند، شامل قانون مشاغل سخت و زیانآور نمیشوند.
او در ادامه با بیان اینکه کسی میتواند مشمول قانون مشاغل سخت و زیانآور باشد که در طول دوران کار خود، خبرنگاری حرفه اصلی او باشد، افزوده است: ممکن است در سازمانهای دولتی فردی به عنوان کارشناس باشد، اما بنا بر ماموریت مدت زمانی را بهعنوان خبرنگار فعالیت کند، بنابراین از مزایای قانون مشاغل سخت و زیانآور بهرهمند نخواهد بود.
به گفتهی قاضیزاده در بخش خصوصی و غیردولتی قرار گرفتن خبرنگاران ذیل قانون مشاغل سخت و زیانآور از نظر قانونی مشخص شده است. بنابراین مسائل مالی آنها جزو تعهدات مسوولان رسانه است که باید انجام پذیرد.
او ادامه داد: وظیفه معاونت امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی ارشاد معرفی افراد بهعنوان شاغل در حرفه خبرنگاری و روزنامهنگاری به صندوق حمایت از نویسندگان، هنرمندان و روزنامهنگاران است که به این ترتیب روزانه بین 20 تا 50 نفر به این صندوق معرفی میشوند تا تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند.
وی اظهار کرد: بیمه افرادی که به این ترتیب معرفی شده و در بخش غیردولتی به کار خبری مشغول باشند، طبق قانون باید با شرایط مشاغل سخت و زیانآور محاسبه شود. اما درباره پرداخت هزینههای مربوط به بیمه، رسانه مورد نظر متعهد است.
اما در عین حال مسوولان سازمان تامین اجتماعی توصیه کردهاند به دلیل کمهزینه بودن استفاده از قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیانآور، مراکز و سازمانهای خبری برای بازنشستگی خبرنگاران باسابقه خود از این قانون استفاده کنند.
هزینه استفاده از قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیانآور برای مراکز و سازمان های خبری مشمول این قانون، بسیار کمتر از استفاده از قانون بازنشستگی پیش از موعد خواهد بود و به همین دلیل کاملا مقرون به صرفه است که مراکز و سازمان های خبری برای بازنشستگی پرسنل با سابقه خود درصورت داشتن شرایط، از قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیانآور استفاده کنند.
طبق اعلام، مراکز و سازمانهای خبری درصورت استفاده از قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیانآور برای بازنشستگی خبرنگاران باسابقه خود فقط چهار درصد حق بیمه بیشتری پرداخت میکنند، در صورتی که اگر بخواهند از قانون بازنشستگی پیش از موعد استفاده کنند، رقم حق بیمه پرداختی بسیار بیشتر است.
در کل آنچه از سخنان مسوولان در دو حوزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تامین اجتماعی برمیآید، این است که بیمه مشاغل سخت درصورت پرداخت هزینه توسط بیمهگر و تایید وزارت فرهنگ و اسلامی به خبرنگاران و یا دیگر فعالان حوزه خبر که در سازمانهای دولتی مشغول به این کارند، شامل میشود و بدون تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیمه مشاغل سخت و زیانآور در اختیار خبرنگاران قرار نمیگیرد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم باید یک تاییدیه قانونی مبنی بر اینکه فرد مذکور به معنای واقعی خبرنگار است به همراه بقیه مدارک این اشخاص به سازمان تامین اجتماعی، ارسال کند تا از این قانون بهره ببرد.