همشهری، حسین کرمانی - در چند روز گذشته 2 آمار جالب در مورد وضعیت اینترنت در ایران در خبرگزاری‌ها منتشر شد که تأملی کوتاه در آنها خالی از لطف نیست.
خبر اول را ایرنا منتشر کرد با این مضمون که ایران با بیش از 32 میلیون کاربر رتبه نخست استفاده از اینترنت را در خاورمیانه دارد و خبر دوم را خبرگزاری مهر اعلام کرد که ایران در بین کشورهای دنیا از نظر سرعت اینترنت خانگی در رتبه بسیار پایین 144 قرار دارد. این دو خبر به تنهایی هر کدام معنای خاص خود را دارند.
خبر اول حاکی از این مسئله است که مردم ایران به اینترنت گرایش فراوان دارند و تعداد بالای کاربران اینترنتی در ایران گواه این مسئله است. از این امر طبیعتا با ساختارسازی مناسب و ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌توان بهره‌های فراوان برد. مثلا می‌توان با تکیه بر این تعداد از کاربران، در جهت گسترش هرچه بیشتر دولت الکترونیک و خدمات الکترونیک تلاش کرد؛ کاری که چند وقتی است آغاز شده اما به‌دلایلی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت به‌هیچ‌وجه فراگیر نشده است.
خبر دوم که اغلب کاربران اینترنت در ایران با آن به‌طور ملموس سر و کار دارند نیز بی‌هیچ توضیحی معنای خود را می‌رساند. سرعت اینترنت در ایران بسیار پایین است و کاربران خانگی در برخی از موارد برای باز کردن صفحاتی با حجم بسیار پایین مانند Google.com نیز با مشکل مواجهند و زمان زیادی را برای رفتن به صفحات مورد علاقه‌شان صرف می‌کنند. حال سؤال اینجاست که آیا در چنین شرایطی، کاربران خانگی تمایلی به استفاده از خدمات الکترونیک سازمان‌ها و نهادهای مختلف خواهند داشت؟
آیا آنها حاضرند که زمان زیادی را برای خرید اینترنتی یا امور دیگر صرف کنند یا به‌طور سنتی ترجیح می‌دهند به‌طور مستقیم به نهاد مربوطه مراجعه کنند و کار خود را انجام دهند؟ اگر هزینه نسبتا بالای استفاده از اینترنت در ایران را در کنار این سرعت پایین قرار دهیم، متوجه دلیل فراگیر نشدن استفاده از خدمات سازمان‌ها به‌صورت الکترونیک خواهیم شد. نکته مهم دیگر در کنار این مسئله این است که با وجود این سرعت پایین چرا باز هم تعداد کاربران اینترنت در ایران تا این حد بالاست؟ درحالی‌که نخستین مسئله‌ای که سرعت پایین برای کاربران به‌وجود می‌آورد اعصاب‌خردی و دلزدگی آنها از اینترنت است. مسئله سرعت پایین اینترنت مشکلات عدیده دیگری را نیز برای کاربرانی که به‌منظور خاصی به اینترنت وصل می‌شوند، به‌وجود می‌آورد.
اما امید است برخلاف رویه فعلی، مسئولان نه در جهت کاهش و کنترل اینترنت که در جهت آسان‌سازی استفاده از این شبکه گام بردارند تا دو آماری که ابتدا ذکر کردیم به هم نزدیک‌تر شوند؛ البته در بالای جدول!
