حتما تاکنون به نامه‌های الکترونیکی ناخواسته در ایمیل خود برخورد کرده‌اید که شامل مسایل مختلف خبری، سیاسی، تبلیغات و غیره هستند و هرگاه توسط کاربر ناخواسته تلقی شوند، به هرزنامه تعبیر می‌شوند.
به گزارش ایسنا، 32 سال پیش در چنین روزی، بازاریاب یک شرکت رایانه‌یی آمریکایی ای‌میلی را به 393 نفر از کاربران آرپانت - شبکه‌ی رایانه‌یی تحت اداره دولت آمریکا که سرانجام به اینترنت تبدیل شد - ارسال کرد که این ایمیل نخستین هرزنامه تاریخ اینترنت به شمار می‌رود.
این پیام تجاری که سوم ماه می سال 1978 ارسال شد، واکنش سریع و منفی دریافت‌کنندگان را برانگیخت و آن‌ها مستقیما از گری توارک که هیچ تلاشی برای پنهان کردن هویت خود نکرده بود، شکایت کردند و شرکت دیجیتال اکیپمنت کورپوریشن نیز توسط مدیران آرپانت مجازات شد.
این ایمیل نشانه اتفاق‌های در حال وقوع بود؛ امروزه هرزنامه بیش از 90 درصد از تمامی ای‌میل‌های ارسال شده که در حدود 120 میلیارد پیام در روز محسوب می‌شوند را تشکیل می‌دهد و یک صنعت چند میلیارد دلاری به شمار می‌آید.
هرزنامه‌نویسان در عصر حاضر نه تنها ایمیل بلکه وب‌سایت‌ها، وبلاگ‌ها، شبکه‌های اجتماعی و تلفن‌های همراه را نیز هدف قرار می‌دهند و با وجودی که مبارزه‌کنندگان با هرزنامه تلاش می‌کنند این نامه‌های ناخواسته را از ارتباطات مفید دور نگه دارند، گویا هیچ پایانی برای آن وجود ندارد.
با این که بیل گیتس در سال 2004 وعده داد که جهان در سال 2006 بدون هرزنامه خواهد بود، به نظر می‌رسد هرزنامه‌نویسان و ضد هرزنامه‌نویسان در یک نبرد گرفتارند و هیچ‌کس انتظار ندارد که نبرد علیه هرزنامه به این زودی به پایان برسد.
کنگره آمریکا در سال 2003 قانون CAN- SPAM را به تصویب رساند که رسما صنعت خارج از کنترل هرزنامه را کنترل می‌کرد و بر اساس آن اشخاص و شرکت‌ها قبل از ارسال حجم انبوه ایمیل، مقررات خاصی را باید رعایت کنند و برای کاربران گزینه عدم دریافت ای‌میل‌های انبوه را فراهم کنند.
به گفته یک پیشگام اینترنت که اکنون رییس بنیاد مرز الکترونیکی است، نخستین پیام هرزنامه محصول دوره سالم‌تری بود و ارسال‌کننده، تبلیغات برای یک مدل رایانه‌یی جدید را از آدرس ایمیل خود ارسال و تمامی آدرس‌ها را با دست تایپ کرده بود.
هرزنامه توجه عمومی را در سال 1994 و هنگامی که دو وکیل آمریکایی یک هرزنامه تجاری را به شش هزار کاربر گروه‌های گفت‌و‌گوی اینترنتی ارسال و خدمات خود را به‌عنوان وکلای مهاجرت تبلیغ کردند، برانگیخت.
این دو وکیل کتاب‌هایی را درباره نحوه ارسال هرزنامه نوشتند و به دیگران کمک کردند ارسال هرزنامه را آغاز کنند. کتاب این دو وکیل همچنین به توسعه نخستین نرم‌افزار با هدف شناسایی و حذف پیام‌های هرزنامه منتهی شد.
نخستین موج هرزنامه‌نویسان شاهد لبریز شدن صندوق‌های ایمیل خود از پاسخ‌های خشمگین بودند و اغلب اشتراک آن‌ها توسط ISP آن‌ها بسته می‌شد. هنگامی که افراد به سرعت یاد گرفتند هویت و محل خود را پنهان کنند، هرزنامه‌نویسی یک فعالیت زیرزمینی شد.
سازمان‌هایی مانند Spamhaust Project فهرستی از آدرس‌های IP تولیدکننده هرزنامه‌ی شناخته شده را منتشر و ISPها نیز از این اطلاعات برای مسدود کردن ارسال ایمیل به کاربرانشان از این آدرس‌ها استفاده کردند.
جدیدترین فیلترهای هرزنامه از فیلترهایی استفاده می‌کنند که با استفاده از محتوای ای‌میل‌ها، تشخیص هرزنامه‌ها را فرامی‌گیرند یا سیستم‌هایی که هرزنامه‌های جدید را از طریق اثرانگشت دیجیتالی شناسایی می‌کنند.
هرزنامه‌نویسان با ترفندهای خود علیه این تدابیر می‌جنگند و برای اجتناب از ردگیری شدن، شبکه‌یی از رایانه‌های تحت کنترل ایجاد کرده‌اند که بدون اطلاع صاحبانشان، تحت کنترل آن‌ها هستند.
این شبکه‌ها که به بات‌نت معروفند، برای ارسال حجم بزرگی از هرزنامه که شناسایی و مسدود کردن آن‌ها به علت غیرمتمرکز بودنشان دشوار است، استفاده می‌شوند.
هرزنامه‌نویسان همچنین محتوای هرزنامه‌هایشان را پیچیده می‌کنند تا تکنیک‌های فیلترینگ را مغلوب سازند. بسیاری از هرزنامه‌ها حاوی کلماتی هستند که از کتاب‌های آنلاین رایگان گردآوری شده‌اند تا پیام‌های هرزنامه‌یی را استتار کنند.
به گفته‌ی محقق یک شرکت ضدهرزنامه، یکی از دلایل ارسال زیاد هرزنامه این است که نسبت کوچکی از آن‌ها از سیستم دفاعی ISP می‌گذرند و به صندوق ایمیل کاربران راه می‌یابند.
متداول‌ترین استفاده از هرزنامه به‌منظور فروش یا تبلیغ یک محصول است به امید این که برخی از مردم با خواندن آن جلب شوند. هزینه ارسال یک میلیون ایمیل جزئی است و بازگشت احتمالی آن حتی اگر یک درصد نیز باشد برای هرزنامه‌نویسان جالب توجه است.
هرزنامه‌نویسان مجبورند هرزنامه‌های بیش‌تری بفرستند تا مطمئن شوند برخی از آن‌ها به مقصد می‌رسند اما در حالی که هزینه ارسال آن‌ها برای هرزنامه‌نویسان پایین باقی می‌ماند، ISPها و مشترکانشان به دلیل اتلاف پهنای باند و هزینه فن‌آوری فیلترینگ، متحمل هزینه‌های بالاتری می‌شوند.
در این بین، هرزنامه‌نویسان به عرصه‌هایی فراتر از ایمیل حرکت کرده‌اند؛ در آسیا که دسترسی به تلفن همراه بیش‌تر فراگیر است هرزنامه تلفن همراه در حال متداول شدن است.
در وب نرم‌افزار خودکار، وبلاگ‌های هرزنامه یا Splogs را ایجاد می‌کند که کاملا برای میزبانی تبلیغات وجود دارند. در سایت‌های شبکه اجتماعی مانند فیس بوک یا مای اسپیس، هرزنامه‌نویسان درخواست‌های دوستی قلابی ارسال می‌کنند تا بتوانند سیل هرزنامه را به کاربران جدید ارسال کنند.
متاسفانه هیچ‌کس فکر نمی‌کند هرزنامه به این زودی از میان برداشته شود و راه‌های جدید ارتباطات همواره به شکل‌گیری انواع جدیدی از هرزنامه منتهی می‌شود اما خوشبختانه پیش‌بینی‌های اولیه مبنی بر این که هرزنامه، اینترنت را کند می‌کند، هنوز به وقوع نپیوسته است.
