همشهری آنلاین، سمیه دالوند - مراسم رونمایی کتاب "نظریه‌های ارتباطات: مفاهیم انتقادی در مطالعات رسانه‌ای" یکشنبه 9 اسفند از ساعت 16 تا 18 در فرهنگسرای رسانه برگزار می‌شود.

این کتاب که حاصل یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های ترجمه متون ارتباطات در تاریخ علم ارتباطات ایران است، در مجموع از چهار جلد تشکیل شده و در آن 79 مقاله بنیادی از بزرگ‌ترین نظریه‌پردازان علم ارتباطات گردآوری شده است.

چهار جلد این کتاب خط سیر نظریه‌های ارتباطات در قرن گذشته را ارائه می‌دهد. آنچه از مطالب جمع آوری شده در این کتاب به سادگی مشهود است این است که نظریه پردازی در باب ارتباطات از هر زاویه‌ای که صورت گیرد، امری ترکیبی است. این کار شامل کنار هم قرار دادن انواع مختلف دانش است که در عرصه‌های مختلف علمی سازمان یافته و توسعه پیدا کرده‌اند. به همین دلیل است که مطالب انتخاب شده برای این کتاب همگی به ارتباطات منتج می‌شوند اما از حوزه‌های متعدد از قبیل سایبرنتیک، زبان شناسی (و زیر مجموعه‌های فراوان آن)، سیمیاتیکس (شامل سمیالوژی)، نظریه ادبی، فلسفه، علوم سیاسی، مطالعات رسانه ای، جامعه شناسی، منطق، انسان شناسی، پژوهش‌های فیلم و روانشناسی می‌آیند (نظریه‌های ارتباطات: مفاهیم انتقادی در مطالعات رسانه‌ای، جلد اول، مقدمه).

آغاز این پروژه به سال 1385 باز می‌گردد. دکتر سعید رضا عاملی رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران -– در آن زمان رئیس موسسه مطالعات اروپا و آمریکای شمالی دانشگاه تهران - در جستجو برای پیدا کردن یک منبع جامع علمی برای معرفی به دانشجویان کارشناسی ارشد ارتباطات بود و پاسخ خود را در در کتاب «نظریه‌های ارتباطات: مفاهیم انتقادی در مطالعات رسانه‌ای» ویرایش پل کوبلی یافت.

اما، مشکل جدید این بود که قیمت این مجموعه چهار جلدی حدود 600 دلار بود - در حال حاضر این مجموعه در شکل اصلی خود به قیمت 1250 دلار عرضه می شود - و هیچ کدام از دانشجویان توان خرید این کتاب را نداشتند.

کتابخانه موسسه مطالعات اروپا و آمریکای شمالی یک دوره از این کتاب را تهیه کرد و در اختیار دانشجویان موسسه خود و سایر دانشکده‌های دانشگاه تهران قرار داد.

این بار، فاصله موسسه تا دانشکده علوم اجتماعی و عدم توانایی همه دانشجویان در خواندن متون به زبان اصلی به مشکل تبدیل شد. گذشته از آن، به نظر می رسید بهتر است شرایطی فراهم شود تا همه دانشجویان ارتباطات در ایران بتوانند از این منبع استفاده کنند حال آنکه استفاده از کتابخانه‌های دانشگاه تهران در آن زمان نیازمند اخذ مجوزهای خاص بود. بدین ترتیب پروژه ترجمه این کتاب مورد توجه قرار گرفت؛ پروژه‌ای که تا سال 1388 به طول انجامید و طی آن یکی از بزرگترین منابع علمی در اختیار دانشجویان، استادان و پژوهشگران علم ارتباطات و حوزه های مرتبط با آن قرار گرفت.

برای انجام این کار، یک تیم ترجمه تشکیل شد و از بین افراد واجد شرایط، گودرز میرانی، شاهو صبار، هادی خوشنویس و احسان شاقاسمی، دانش آموختگان و فارغ التحصیلان گروه ارتباطات دانشگاه تهران به عنوان مترجمان انتخاب شدند.

همچنین، متخصصان دیگری به عنوان ویراستار فارسی، ویراستار علمی، و مطابقت دهندگان با متن اصلی به این پروژه پیوستند. مترجمان همچنین با تهیه یک واژه‌نامه جامع سعی کردند که اصطلاحات علمی موجود در کتاب را به صورت یکسان ترجمه کنند.

کتاب به صورت فصل به فصل ترجمه می شد و در اختیار دکتر عاملی قرار می‌گرفت. سپس با اعمال نظرات و اصلاحات دکتر عاملی، هر فصل مجددا در اختیار مترجم قرار می‌گرفت. ویراستاران و مطابقت دهندگان هم به عنوان حلقه واسط دکتر عاملی و مترجمان عمل می‌کردند. این فرآیند برای هر فصل چند بار تکرار می‌شد.

این کتاب عملا برای اولین بار در نمایشگاه کتاب سال 1388 تهران در اختیار پژوهشگران علم ارتباطات قرار گرفت. فرهنگسرای رسانه در جهت معرفی آثار مهم حوزه ارتباطات، مراسم رونمایی این کتاب را در اسفند ماه امسال در دستور کار خود قرار داد.

در این مراسم که با حضور دکتر سعید رضا عاملی، گودرز میرانی، احسان شاقاسمی و جمعی از پژوهشگران و اساتید ارتباطات بر گزار می‌شود، دکتر عاملی به ارائه سخنرانی خواهد پرداخت.