روزنامهی فناوران اطلاعات، علی شمیرانی - بر اساس آمار، در حال حاضر نزدیک به 95 درصد ایمیلهای مورد استفاده توسط ایرانیها در خارج از کشور و از سوی سه سرویس آمریکایی بزرگ یعنی جی میل، یاهو و هات میل میزبانی می شود.
طبعا دو مقوله حفظ دادهها و اطلاعات ملی از یک سو و پیشگیری از قطع ناگهانی این خدمات رایگان از سوی دیگر، دو عامل کلیدی برای ایجاد سیستم ایمیل در یک کشور است.
موضوع استفاده از ایمیل ملی نیز از سال 86 و با هدف تضمین امنیت و گردش اطلاعات ملی در داخل کشور مطرح شد.
سوم مهرماه سال 86 طی بخشنامه ای و در فاز نخست، دستور مهاجرت مدیران دولتی به ایمیل ملی صادر شد. در این بخشنامه همچنین از مدیران دولتی خواسته شد به منظور امنیت بیشتر اطلاعات، پست الکترونیکی خود را روی پورتال واحد دولت الکترونیکی ایران ایجاد و از آن برای تماسهای شان استفاده کنند.
سایر کارکنان دولتی نیز پروسه خاص خود را برای استفاده از این ایمیل دارند. برای داشتن حساب کاربری، متقاضی باید تمامی مشخصات حقیقی خود اعم از محل خدمت، کد ملی و غیره را به همراه درخواست کتبی و رسمی موسسه /سازمان/شرکت دولتی ذی ربط از سوی بالاترین مقام سازمان خطاب به «معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات» ارسال کند. این نامه باید مهر و امضا شده باشد.
گذشته از این که پروسه مذکور و میزان استقبال کاربران از چنین اقدامی در چه سطحی قرار دارد، چندی پیش رسانهها به نقل از مدیر عامل شرکت فناوری اطلاعات خبر دادند که در صورت مسدودسازی سرویس ارایه دهنده پست الکترونیکی جی میل، زمینه برای تشویق کاربران به استفاده از ایمیل ملی فراهم می شود. اما این رویکرد که با اخراج یک سرویس دهنده از گردونه درصدد رونق خدمات ملی برآییم، روش مناسبی برای تشویق کاربران به استفاده از این خدمات نیست.
گذشته از دلایلی همچون شفاف نبودن فرآیند بهرهگیری مردم از ایمیل ملی، قابلیت پاسخگویی آن در مواجهه با سیل کاربران و مواردی از این دست، به شکل شفاف، یکی از دلایل بی علاقگی کاربران ایرانی در استفاده از ایمیل ملی، این است که به این سرویس اعتماد نداشته و مایل به مشاهده مسایل خصوصی خود توسط شخص ثالثی نیستند. البته برای استفاده از تلفن ثابت، همراه و اینترنت پرسرعت نیز کاربران موظف هستند مشخصات دقیق خود را در اختیار اپراتور سرویس دهنده ایرانی بگذارند و بدیهی است در صورت لزوم و با طی پروسه قضایی خاص، این موارد قابل شنود نیز هست. اما در خصوص ایمیل شاید ماهیت ماجرا اندکی متفاوت است و شاید انتظار این که کاربران به ایمیل ملی مهاجرت کنند، کمی دور از ذهن باشد.
اما هدف نگارنده از طرح این موضوع، تاکید بر لزوم تغییر نگاه مدیران به شکل تشویق کاربران در استفاده از خدماتی همچون ایمیل ملی است.
ترغیب کاربران برای مهاجرت به ایمیل ملی از طریق مسدودسازی سایر خدمات، روش مناسبی نیست چرا که به واسطه ماهیت باز دسترسی به اینترنت، کاربران مادامی که اطمینان فنی و امنیتی به خدمتی نداشته باشند، سرویس دیگری را جایگزین آن نخواهند کرد.
از این رو جا دارد مدیران مربوطه از طریق فرهنگ سازی با این مقوله مواجه شوند و با ارایه مزایای این خدمت و نه حذف خدمات مشابه، اقدام به جذب کاربران کنند. در یک کلام آنچه مورد استقبال و پذیرش عموم نباشد، نمیتواند نام ملی بگیرد و راه پذیرش عمومی هم ارایه مزایای آن به مردم است.