خبرآنلاین، بهنوش خرم روز - اگر شما یک سایت شبکه اجتماعی مجازی غیر از فیسبوک و توییتر داشتید، احتمالا سال 2009، خیلی باید تلاش میکردید که نابود نشوید. اما اگر یکی از سرویسهای فراوانی را داشتید که برای فیسبوک و توییتر طراحی شدهاند، 2009 سال بسیار خوبی بوده است.
به گزارش سینت، در سال گذشته، بسیاری از شبکههای اجتماعی قدیمی سعی کردند با نونوار کردن خود، به نوعی دوباره به بازار رقابت بازگردند. برای نمونه، وقتی مایاسپیس دید که فیسبوک دارد ترافیکش را میخورد، مدیر اجرایی سابق فیسبوک را استخدام کرد تا بتواند بازار خود را برگرداند و تا همین اواخر سال هم در تلاش بود خود را به عنوان یک پایگاه قوی موسیقی و فرهنگ عامه از نو مطرح کند. فرندزتر(Friendster) هم که قبلا در آمریکا بسیار محبوب بود، بازار تازهای در آسیا پیدا کرد و به یک شرکت مالزیایی فروخته شد.
اندکی پس از آغاز سال 2009/ زمستان 1387، مدیرعامل فیسبوک، مارک زوکربرگ در وبلاگ شرکت نوشت که تعداد کاربران فیسبوک از مرز 150 میلیون گذشت. در کمتر از 11 ماه بعد، این تعداد بیش از دو برابر شد و به 350 میلیون نفر رسید.
اما چهطور سایتی که در ابتدا تنها یک سایت راهنما برای دانشجویان دانشگاههای خاصی بود، توانست با این سرعت رشد کند؟ به احتمال زیاد، دلیل این رشد را باید در ابداعاتی یافت که باعث شد کدهای فیسبوک مانند بذر تمام اینترنت را پر کنند. در سالهای 2007 و 2008/ 1386 و 1387، گرایش شدیدی به تولید برنامههای اجرایی برای فیسبوک وجود داشت که کاربران بتوانند آنها را دانلود کنند و با دوستانشان شریک شوند. اما در سال 2009/ 1388، نگرانیهای مربوط به اسپمها و انباشتگی پلتفرمها، که باعث شد فیسبوک در قوانینش سختگیری بیشتری به خرج بدهد، همه به فیسبوک کانکت مربوط بود. فیسبوک کانکت که اواسط سال 2008/ 1387 معرفی شد، به سایتهای سومی اجازه میدهد ثبتنام و عضویت اعضایشان را به فیسبوک مرتبط کنند. تا آخر سال 2009، یعنی تا یک ماه پیش، بیش از 80،000 سایت از این سیستم استفاده میکردند.
هنوز هم برخی برنامههای کاربردی فیسبوک به طرز اعجابآوری در حال رشدند، خصوصا بازیها. شرکتهایی مثل زینگا و پلیدام، یک بازی اجتماعی ساختند که با سودی که به دنبال داشت توانست در مجموع از موفقیت خود فیسبوک پیشی بگیرد. شرکت دیگری که در این زمینه کار میکند پلیفیش است که پاییز گذشته توسط شرکت هنرهای الکترونیک (Electronic Arts) خریداری شد. با ترافیک استثنایی حاصل از این بازیها و نیز فضاهای تبلیغاتی، فیسبوک توانست به سودی بسیار بیشتر از برنامه برسد.
و اما توییتر
توییتر که در سال 2007/ 1386 به طور جدی مطرح شد، در واقع یک شبکه اجتماعی مجازی نیست، بلکه یک ابزار ارتباطی است. با این حال توییتر آنقدر پتانسیل داشت که بتواند دنیای رسانههای اجتماعی را تکانی بدهد، تا جایی که فیسبوک با همه عظمتش مجبور شد عکسالعمل نشان بدهد؛ اول سعی کرد توییتر را یکجا بخرد، بعد هم با اضافه کردن ویژگی زمان واقعی به خبرخوانش، سعی کرد ظاهری کاملا مانند سیر زمانی توییتر داشته باشد.
در این بین، قدرت رسانهای توییتر به سرعت زیاد شد. برای نمونه، پتانسیل توییتر برای ارسال اخبار با قابلیت به روز شدن در هر دقیقه، در انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 آمریکا آشکار شد. با خبرهای حساس بیشتری مانند فرود اضطراری هواپیما بر روی رودخانه هودسون، مرگ ستاره پاپ مایکل جکسون و انتخابات ریاست جمهوری ایران، حتی رشد سریعتری داشت. افراد مشهوری چون اپرا وینفری در توییتر تبدیل به خبررسانهای قوی شدند.
آنچه اهمیت پیدا کرده، رسیدن به اینترنت در زمان حاضر است. فیسبوک که از توییتر جواب رد شنیده بود در عوض فرندفید را خرید؛ یک شبکه مجازی در زمان واقعی که کشش خیلی زیادی ندارد اما تیمی از مهندسین سابق گوگل را در اختیار دارد.
به علاوه طی چند ماه گذشته شرکتهای جستجو مانند گوگل، یاهو و بینگ مایکروسافت شروع به اعلام قراردادهایی برای افزودن اطلاعات در زمان واقعی به نتایج جستجوهایشان شدهاند. فیسبوک هم چندی است دارد اعضایش را برای این آماده میکند که جملاتی که مینویسند و پستهای صفحاتشان که تا به حال تنها دوستانشان میتوانستند ببینند، برای عموم قابل جستجو بشود. از ماه پیش، فیسبوک بخش کنترلهای جدید مربوط به حریم خصوصی را راه انداخته تا واکنشهای اعضایش را بسنجد.