روزنامه دنیای اقتصاد، مریم عسگری - بازار کامپیوتر که طی بهمن ماه سال گذشته تا کنون در رکود دست و پا می‌زند، همچنان به دنبال راهی برای نجات از این شرایط است و فعالان این صنف نیز هر از چند گاهی اقداماتی می‌کنند تا شاید بتوانند تکانی به این بازار راکد بدهند.

البته برخی از اقدامات نیز به ضرر فعالان بازار تمام می‌شود و نه تنها باعث تغییر اوضاع و احوال این بازار نمی‌شود، بلکه در بسیاری موارد ضرر و زیان بیشتر فعالان این صنف را در پی داشته است. تا جایی که برخی از فعالان بازار رایانه طی ماه‌های اخیر عطای فعالیت در این بازار کم سود که حالا به قول آنها تبدیل شده به بازار پر ضرر را به لقایش بخشیده اند. برخی از فعالان بازار نیز از بروز پدیده‌هایی مانند زیر فروشی و کلاهبرداری در بازار طی ماه‌های اخیر خبر می‌دهند که این موضوع ورشکست شدن بسیاری از کسبه بازار را در پی داشته است.

افت شدید قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر به ویژه یک ماه گذشته، تعطیلی بسیاری از فروشگاه‌ها در مراکز خرید و فروش رایانه، کاهش عرضه مدل‌های جدید تجهیزات رایانه‌ای و به ویژه لپ‌تاپ به بازار، افزایش عرضه کالاهای ارزان قیمت به بازار و.... از تبعات ادامه دوران رکود در بازار کامپیوتر است.

البته بسیاری از فعالان چشم امیدشان به تابستان و فصل اوقات فراغت دانشجویان و دانش آموزان بود که تا کنون این اتفاق نیفتاده و بازار همچنان در رکود به سر می‌برد.

تعطیلات تابستانی هم چاره ساز نشد

اگر چه رکود حاکم بر بازار کامپیوتر جان فعالان بازار این کالا را به لب رسانده و باعث شده است برخی از کسبه یارای ادامه فعالیت در این بازار را نداشته باشند و دست از فعالیت بکشند، اما بسیاری از فعالان بازار به امید فرا رسیدن تابستان این شرایط را تحمل کردند و امیدوار بودند با فرا رسیدن فصل اوقات فراغت دانش‌آموزان و دانشجویان بازار تا حدودی رونق بگیرد، اما شاهدیم که با گذشت یک ماه از فصل تابستان تغییری در میزان خرید و فروش این بازار ایجاد نشد و بازار همچنان با رکود دست به گریبان است. البته بازار خرید و فروش سرگرمی‌های دیجیتالی مانند کنسول‌های بازی و.... تا حدودی گرم و پررونق شده و قیمت‌ها نیز نسبت به سال گذشته ارزان تر شده است.

فعالان بازار بر این باورند که تا زمانی که رکود حاکم بر بازار جهانی پایان نپذیرد، این روال در بازار داخلی هم ادامه دارد، ولی در مقابل گروه دیگری بر این باورند که بازار رایانه ایران چندان تحت تاثیر بازارهای جهانی نیست و دوران رکود حاکم بر بازار به دلیل شرایط داخلی از جمله مسائل بعد از انتخابات و تعطیلی بازار کامپیوتر صورت گرفته است. این در حالیست که وارد کنندگان این کالاها بر این باورند بازار کامپیوتر ایران در حد قابل توجهی چه از لحاظ روال قیمت‌ها و چه از لحاظ ورود کالا و تکنولوژی‌های جدید تحت تاثیر بازارهای جهانی است و بحران اقتصادی و در پی آن کاهش تولید کالا از طرف کمپانی‌های تولید کننده باعث کاهش عرضه به بازار داخلی،رشد تقریبی قیمت‌ها و کاهش تقاضا شده است.

عبدی یکی از واردکنندگان تجهیزات کامپیوتری در این باره گفت: طی ماه گذشته به رغم امیدواری بسیاری از فعالان بازار در رابطه با پایان یافتن دوران رکود در فصل تابستان، بازار همچنان در رکود به سر می‌برد و تغییری در این بازار نفس گیر ایجاد نشده است. سلیمانی مسوول فروشگاه مگانت، یکی از عرضه‌کنندگان لپ‌تاپ و تجهیزات کامپیوتری در این رابطه می‌گوید: طی ماه گذشته میزان مراجعه به مراکز خرید و فروش رایانه افزایش یافته است، اما این افزایش مراجعه به معنی افزایش تقاضا و پایان دوران رکود نیست. به گفته این فروشنده، برخی روزها میزان مراجعه به بازار افزایش می‌یابد و روز دیگر در مراکز خرید خبری از مشتری نیست.

عطر رمضان در بازار

هر سال با فرا رسیدن ماه رمضان، ماه برکت و میهمانی خدا بازار کالاهای مختلف وارد مرحله‌ای جدید می‌شود و کسبه بازار فرصت پیدا می‌کنند تا از خلوتی بازار استفاده کرده و استراحتی به خود دهند.

البته این موضوع زمانی برای کسبه خوشایند است که بازار طی ماه‌های قبل گرم و پررونق بوده و این یک ماه استراحت چندان مایه ملال خاطر آنها نمی‌شود، اما امسال که بازار با یک رکود بی سابقه مواجه بوده، فرا رسیدن ماه رمضان باعث می‌شود فعالان بازار روزهای بی‌رونق‌تری را سپری کنند. بهنامی، یک کارشناس و فعال بازار با اشاره به این موضوع که ماه رمضان در پیش است و با فرارسیدن این ماه رکود حاکم بر بازار تشدید می‌شود، گفت: اگر قرار باشد بازار حرکتی کند باید در این یک ماه این اتفاق بیفتد. چرا که با فرا رسیدن ماه رمضان و پس از آن بازگشایی مدارس رکود حاکم بر بازار تشدید شده و بازار می‌رود تا با یک رکود طولانی مدت دیگر دست و پنجه نرم کند. این طور که از گفته‌های این فروشنده استنباط می‌شود، بازار کامپیوتر امسال تا ماه‌های پس از مهر و آبان درگیر و دار رکود است. البته تجربه هر سال گویای این است که بازار کامپیوتر در ماه‌های دی و بهمن نیز دچار یک رکود زمستانی می‌شود و این رکود تا اواسط اردیبهشت ماه سال بعد به طول می‌انجامد.
با این تفاسیر پیش بینی ادامه دوران رکود تا سال آینده چندان بعید نیست.

زیرفروشی، بلای جان بازار کامپیوتر

یکی از اتفاقاتی که این اواخر در بازار کامپیوتر داخلی شاهد آن هستیم و البته فعالان بازار به آن اشاره می‌کنند بروز پدیده زیرفروشی در بازار است که باعث زیان بسیاری از فعالان بازار شده است.

فعالان بازار کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن ادعا می‌کنند بازار کامپیوتر که طی چند ماه گذشته راکد و بی‌رونق بوده، باعث شده نه تنها فعالان این صنف سود چندانی عایدشان نشود، بلکه متضرر شوند که این موضوع باعث شده برخی از افراد سودجو از آب گل‌آلود ماهی بگیرند و نتیجه این بازار کم‌سود یا طبق ادعای برخی از فعالان بازار بدون سود و پرضرر، نیز اتفاقاتی چون زیرفروشی و کلاهبرداری به شکل‌های مختلف است.

اگرچه نفس این عمل ناپسند است و فردی که با بهانه‌های مختلف کلاهبرداری کرده است، متخلف شناخته می‌شود، اما گروهی از فعالان بازار به ویژه فعالان باسابقه این صنف بر این عقیده‌اند که شرایط بازار باعث شده است تا گاه در بازار کامپیوتر شاهد این اتفاقات باشیم و به عبارتی با توجه به سیستم ضعیف نظارتی بر بازارهای کامپیوتر وقوع این اتفاقات چندان بعید و عجیب نباشد. پس نمی‌توان خرده‌ای بر کسی گرفت. اما گروه دیگری از فعالان بازار که از قضا در جریان کلاهبرداری‌هایی که در بازار کامپیوتر رخ داده است، بیشتر از سایرین متضرر شده‌اند نسبت به این مساله گله‌مندند و عقیده دارند باید تمهیداتی اندیشیده شود تا شاهد این کلاهبرداری‌ها در بازار نباشیم، البته فعالان بازار نیز باید در روند معاملات خود دقت لازم را داشته باشند تا امکان بروز این اتفاقات کمتر شود.

اگر به یاد داشته باشید، طی سال‌های اخیر بارها و بارها اخبار متعددی در زمینه وقوع کلاهبرداری‌هایی به اشکال مختلف در بازار کامپیوتر منتشر شده است. کلاهبرداری‌هایی که در سطح کلان بسیاری از فعالان بازار کامپیوتر را متضرر کرده و اکثرا شکایت مالباختگان به جایی نرسیده است. همین چند ماه پیش بود که خبر یک کلاهبرداری چند صدمیلیون تومانی در بازار کامپیوتر منتشر شد و هنوز که هنوز است پس از گذشت چند ماه و به‌رغم پیگیری‌های فراوان مالباختگان نتیجه مطلوبی به دست نیامد. فعالان بازار کامپیوتر که در این کلاهبرداری‌ها متضرر شده‌اند معتقدند، افراد و ارگان‌هایی که وظیفه پیگیری این قبیل مسائل را دارند، برای حفظ اعتبار بازار کامپیوتر باید اقدامات مقتضی را برای دستگیری فرد خاطی انجام دهند تا کلاهبرداران از شرایط کسادی بازار سوء‌استفاده نکرده و با خیال راحت با زندگی و سرمایه گروه زیادی از فعالان بازار کامپیوتر بازی نکنند. این بار هم در ادامه دوران رکود در بازار کامپیوتر فعالان بازار از وقوع این پدیده در بازار خبر می‌دهند. طبق اعلام فعالان بازار، تعطیلی برخی از فروشگاه‌های عرضه‌کننده کامپیوتر نشان‌دهنده این امر است که تعدادی از افراد با خرید چند دستگاه لپ‌تاپ به صورت چکی یا اعتباری از همکاران خود، این لپ‌تاپ‌ها را با قیمت پایین تر از عرف بازار به صورت نقد به فروش می‌رسانند و متواری می‌شوند.

فعالان بازار با اشاره به افزایش تعداد واحدهای تجاری خالی مراکز خرید و فروش پایتخت می‌گویند یکی از دلایل این امر همین مساله زیر فروشی یا به عبارتی کلاهبرداری‌های نهان است. یکی از فعالان بازار کامپیوتر که در جریان این امر همین چند روز پیش متضرر شده است، می‌گوید: بروز این پدیده اتفاق جدیدی در بازار نیست و با توجه به رکود شدید حاکم بر بازار هر از چند گاهی باید منتظر چنین اتفاقاتی بود.به گفته وی، مسوولان مراکز خرید و فروش رایانه اقدام خاصی در این رابطه انجام نمی‌دهند و تنها از طریق مراجع قانونی باید به این موضوع رسیدگی شود.دلیل هم مشخص است. حفظ وجهه بازار.به گفته یکی دیگر از فروشندگان بیشتر کلاهبرداری‌های این چنینی در مورد لپ‌تاپ صورت می‌گیرد، چرا که لپ‌تاپ‌ها قیمت بالایی دارند و فرد سودجو با خرید چند عدد از این کالا می‌تواند پول زیادی به جیب بزند.