خبرگزاری ایسنا - با توجه به اوضاع اقتصاد جهانی هر روز خبر جدیدی در مورد بسته شدن روزنامهها یا کوچک شدنشان در سطح جهانی منتشر میشود اما این سوال وجود دارد که در مورد خبرگزاریها وضع چگونه است؟
خبرگزاریهای بزرگ بیشتر گزارشهایی را فراهم میکنند که روزنامهها، تلویزیون، رادیو و اینترنت به آنها متکی هستند.
آسوشیتدپرس (AP) و رویترز بزرگترین خبرگزاریهای بینالمللی به شمار میروند که قدمت آنها به زمان توسعه تلگراف در نیمه قرن نوزدهم و زمانی که جمعآوری سریع خبر برای نخستین بار ممکن شد، بازمیگردد. این سازمانها معمولا عمده فروش خبر بودهاند و روزنامهها، برادکسترها و وبسایتها بهعنوان خردهفروشانی عمل میکنند که اخبار را به همراه مطالب تولید خود دوباره تنظیم کرده و به مصرفکنندگان عرضه میکنند.
برخی مانند آسوشیتدپرس که یک سازمان متعلق به مشترکانش است و فرانس پرس (AFP) که خبرگزاری تحت حمایت دولت است، از این مدل پیروی میکنند اما رویترز مانند داوجونز که از وال استریت ژورنال شکل گرفت، کسب و کار عظیمی ایجاد کرده و به شرکتهای خدمات مالی که برای آنها خبر سریع و صحیح بسیار ارزشمند محسوب میشود، اطلاعات فراهم میکند.
بلومبرگ، رقیب جدیدتر آن، بهعنوان فراهم کننده چنین اطلاعاتی آغاز به کار کرد اما به یک خبرگزاری تبدیل شد و شبکه جهانی از دفاتری را ایجاد کرده و گزارشها را در اختیار روزنامهها قرار میدهد.
اما بحران مالی لطمه وحشتناکی به هردوی شرکتهای مالی و روزنامهها وارد کرده که در نتیجه میتوان انتظار داشت خبرگزاریهایی که نیاز آنها را برآورده میکنند نیز با دشواری مواجه شوند اما اینطور نیست.
بنابر اظهار یکی از مدیران ارشد رویترز، خبرگزاریهای بزرگ سال گذشته شمار کارمندانشان را افزایش دادند؛ شرکت نیوزکورپ - مالک وال استریت ژورنال - اوایل ماه جاری مشاغلی را در این روزنامه حذف اما اعلام کرد خبرگزاری داوجونز در حال اضافه کردن خبرنگاران در دفاتر خود بویژه در هند است.
همچنین اعلام خبر حذف 190 شغل از سوی بلومبرگ نسبت به وعده این سازمان برای ایجاد هزار شغل در بخشهای دیگر از جمله در دفاتر خبریش، توجه بیشتری جلب کرد و شبکه خبری تلویزیونی CNN قصد دارد سازمان بینالمللی جدیدی برای رقابت با آسوشیتدپرس و رویترز ایجاد کند.
گروههای روزنامه معدودی که برای بقاء در تلاش هستند اشتراک به خبرگزاریها را متوقف کردهاند. بسیاری دیگر اتاقهای خبری خود را کاهش داده و در کپیبرداری از خبرگزاریها مستقلتر از همیشه شدهاند. تکثر وب سایتهای خبری تشنه برای محتوا که فاقد کارمند برای تولید محتوا هستند به خبرگزاریها رونق داده است.
به گفته تام کیورلی، رئیس آسوشیتدپرس، سال گذشته روزنامههای مکتوب تنها منبع 25 درصد از درآمد این سازمان خبری بودند که کمتر از 55 درصد در سال 1985 است. مدیر ارشد رویترز نیز معتقد است در مناطق در حال توسعه مانند خلیج فارس، شبکههای تلویزیونی جدید، وبسایتها و حتی روزنامهها ظهور یافته و از دست دادن مشتریان در جاهای دیگر را برای خبرگزاریها جبران میکنند.
اما اگر پایگاههای خبری پیشرفت میکنند و روزنامهها بیشتر از قبل از نسخههای آنها استفاده میکنند چرا خبرگزاریها اخبار را مستقیما برای مصرفکنندگان فراهم نکنند؟ براساس گزارش جدید موسسه رویترز برای مطالعه ژورنالیسم در دانشگاه آکسفورد، خطر اینکه روزنامهها واسطهگری را قطع کنند، توسط همه ذکر شده و به نوعی در حال حاضر روی داده است.
رویترز و بلومبرگ گزارشهای برتر خود را در وبسایتهایی که با تبلیغات تامین مالی میشوند به طور مستقیم برای مصرفکنندگان فراهم میکنند. همچنانکه مردم بیشتری اخبار را از طریق تلفنهای هوشمند و سایر دستگاهها قابل حمل دریافت میکنند، خبرگزاریها در این حوزه نیز خبر فراهم میکنند.
به گفته یکی از مدیران ارشد بلومبرگ، برنامه این شرکت برای آیفون اپل بیش از یک میلیون بار دانلود شده است؛ این سرویس در حال حاضر رایگان است. آسوشیتدپرس نیز که متعلق به مشترکانش است با احتیاط گام برمیدارد و با 1200 روزنامه آمریکایی برای ایجاد وب سایتهای موبایل قرارداد بسته که آسوشیتدپرس اخبار ملی و بینالمللی و روزنامهها، اخبار محلی برای آنها فراهم خواهند کرد.
هیچ کس هنوز نمیداند چه مدل کسب و کاری برای اخبار موبایل موثر خواهد بود. به گفته مدیر ارشد بلومبرگ، اگر کاربران تلفن همراه با رضایت برای آهنگ زنگهای جدید تلفن پول پرداخت میکنند، چرا برای اخبار این کار را نکنند؟ مشخص نیست خبرگزاریها تا چه اندازه در بازاریابی مستقیم به مصرفکنندگان خوب خواهند بود اما آنها به ساختن دفاتر خبری جهانی ادامه میدهند و پوشش گستردهتری را فراهم میکنند و احتمال دارد بیشتر از روزنامه دوام بیابند که به واسطه دورهای حذف مداوم، در خطر متمایز شدن کمتر هستند.