همزمان با برگزاری هفتمین همایش روابطعمومی الکترونیک، از ۳۰ سال خدمات علمی دکتر مهدی محسنیانراد در توسعه و تعمیق دانش ارتباطات، با حضور جمع كثیری از اساتید ارتباطات و كارشناسان حوزه روابط عمومی تجلیل شد.
به گزارش ایسنا، در هفتمین همایش روابطعمومی الکترونیک، مراسم تجلیل از مهدی محسنیانراد استادانی چون پروفسور كاظم معتمدنژاد، پروفسور یحیی كمالیپور، دكتر علیاكبر جلالی، حسامالدین آشنا، پروفسور حسامالدین بیان و محمدجعفر محمدزاده درباره فعالیتهای محسنیانراد صحبت كردند.
كاظم معتمدنژاد در بخشی از صحبتهایش خانواده محسنیانراد را خانواده علم نامید؛ در ادامه از مجموعه مقالات او در طول بیش از 30 سال فعالیت در حوزه ارتباطات و جامعهشناسی كه با عنوان كتابی با نام "در حسرت فهم درست" منتشر شده بود، رونمایی شد.
محسنیانراد هم طی سخنانی اظهار كرد كه در طول سالها هر بار مورد توجه قرار میگرفتم فكر می كردم مباهات است اما امروز دیدم مایه مباهات من تمامی اساتید و همكارانی هستند كه سالها در كنار آنها كار كردهام. مباهات من شاگردانی هستند كه امروز استادان تواناتر از من شدهاند. مباهات من دانشجویانی هستند كه روزها و ساعتها زمان خود را برای تهیه فیلمی برای تقدیر از من ساختهاند و همیشه به پروفسور معتمدنژاد مباهات میكردم.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به فرهنگ قدیمی دروغ نگفتن در مطبوعات و روابط عمومیها گفت: از هزار سال پیش تاكنون سخنانی از بزرگان درباره پرهیز از دروغ گفتن دیده شده و امروز به روابط عمومیها توصیه میكنم از دروغ گفتن و به سمت آن رفتن پرهیز كنند.
او در پایان از كلیه همكارانی كه در طول بیش از 30 سال فعالیت در حوزه ارتباطات و جامعهشناسی در كنار او بودند تشكر و قدردانی كرد.
به گزارش ایسنا، همسر مهدی محسنیانراد هم در این مراسم حضور داشت و در پایان با حضور معتمدنژاد، حسام الدین بیان، یحیی كمالیپور، یونس شكرخواه، سعید عاملی، محمد سلطانیفر، حمید واعظی، حمید ضیاییپرور، داوود زارعیان، سعید خال، امیدعلی مسعودی، هادی خانیكی، حسام الدین آشنا، علی اكبر جلالی، محمدجعفر محمدزاده، حسن نمك دوست، خوارزمی، علیاصغر محكی برروی سن، مهدی محسنیانراد به پاسداشت 30 سال خدمت علمی مورد تقدیر قرار گرفت و لوح تقدیر و هدایایی به وی اعطا شد.
مهدی محسنیانراد؛ یك قطب علوم ارتباطات
ارتباطات، دنیای مجازی، گذر نسلها در كنار ارتباطات جهانی و... سوژههایی است كه ذهنم را مشغول كرده اما نمیدانم از كجا شروع كنم. دفتر تلفنم را برمیدارم و به دنبال شمارهای آشنا میگردم. بدون تامل زنگ میزنم و پس از چند لحظه پاسخ میدهد؛ صدایش آنقدر با آرامش است كه انگار استرس كاری را از هر خبرنگاری میرباید...سلام استاد! با لحن ساده شروع به احوال پرسی میكند و من دوست دارم فارغ از سوالاتم فقط سكوت كنم و او حرف بزند.
به گزارش ایسنا، همانند همیشه با وجود مشغله كاریاش با حوصله از پاسخ دادن و رفع ابهامات خبرنگاران و دانشجویان لحظهای دریغ نمیكند؛ مهدی محسنیانراد نامی است كه در همه جمعها از اساتید گرفته تا دانشجویان رشته ارتباطات و خبرنگاران همه از او به نیكی یاد میكنند و هر كسی حتی در برخوردی كوچك با استاد خاطرهای به یاد ماندنی دارد.
امسال تجلیل از 30 سال خدمات «مهدی محسنیانراد» كه امروز همزمان با همایش روابطعمومیها و در آستانه روز ارتباطات برگزار میشود، بهانهای شد كه نگاهی دوباره به آثار و فعالیتهای وی داشته باشیم.
مهدی محسنیانراد در سال 1324 در مشهد به دنیا آمد؛ در سال 1350 لیسانس روزنامهنگاری و رادیو خود را اخذ کرد و مدرك کارشناسی ارشدش را در رشته تحقیق در ارتباط جمعی از مدرسه عالی تلویزیون و سینما در 1356 دریافت کرد و مدرک دکتری جامعهشناسی را هم درسال 1369 از دانشگاه آزاد اخذ کرد.
برخی از تالیفهای دکتر محسنیانراد به شرح زیر است؛
- ایران در چهار کهکشان ارتباطی، تهران: انتشارات سروش - ارتباط شناسی: ارتباطات انسانی (میان فردی،گروهی و جمعی) چاپ پنجم (1383) چاپ اول: 1369، تهران: انتشارات سروش - روشهای مصاحبه خبری چاپ پنجم(1383) چاپ اول 1372. تهران: انتشارات مرکزمطالعات و تحقیقات رسانهها - تحلیل محتوای چهل سال متون آموزش روزنامهنگاری (1377) تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها - انقلاب مطبوعات و ارزشها (مقایسه انقلاب اسلامی و مشروطیت) (1375) تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی - ارتباط جمعی و توسعه روستائی(1375) تهران: مدیریت مطالعات و بررسیهای وزارت جهاد سازندگی - روزنامه نگاران ایران و آموزش روزنامه نگاری در ایران(1373) تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها - فهرستگان ارتباطات – توصیفی، موضوعی باهمکاری مهرداد نیکنام .( 1373) تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها - ارتباطات انسانی (1356) تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی - ارائه مقاله در کنفرانس جهانی سال 2004 میلادی ( 25 تا 30 جولای سال 2004) انجمن بین المللی تحقیق در ارتباط جمعی ( IMCR) در شهر Porto Alegre برزیل، مقاله در کنفرانس «جهانی شدن» در شهر تولدو اسپانیا و - ارائه مقاله در کنفرانس جهانی سال 2002 میلادی در انجمن بین المللی تحقیق در ارتباط جمعی (IMCR) در اسپانیا و ارائه مقاله درکنفرانس منطقهای سال 2001 میلادی (7 و 8 سپتامبر سال 2001)، ارائه مقاله در کنفرانس جهانی سال 2000 میلادی از جمله آثار نگاشته شده توسط وی است.
او همچنین پروژههای تحقیقاتی از جمله جهت گیری و هنجارها نسبت به مطبوعات در گفتههای دولتمردان ایران (1383) با مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها، آموزش در فرهنگسراهای تهران (1381) با سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران، تبلیغات سیاسی رسانهها در انتخاب هشتم (1381) با مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، سیمای کارکنان فرهنگسراهای تهران (1380) با سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران، نظر سنجی از کارکنان فرهنگسراهای تهران (1380) با سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران، افکار عمومی در اولین سال انتخاب هفتم (1377) با مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، انتخاب هفتم در رسانهها (1377) با مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، وضعیت سبد مصرف رسانهها در ایران (1375) با مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و وضعیت انتقاد در مطبوعات ایران (1374) با مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها را به انجام رسانده است.
دریافت لوح تقدیر از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (ستاد برگزاری هفته پژوهش کشور) به مناسبت انتخاب پژوهشگر نمونه سال 1381 دانشگاه امام صادق (ع)، دریافت جایزه و لوح تقدیر از سوی رییس دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان پژوهشگر نمونه 16 سال فعالیت دانشگاه (1378)، دریافت جایزه و لوح تقدیر از سوی رییس دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان پژوهشگر رتبه سوم سال 1382، دریافت لوح تقدیر از مدیر برنامه بینالمللی توسعه ارتباطات از یونسکو در 1996 (1375) به خاطر اجرای طرح تحقیق ارتباط جمعی و توسعه روستایی و دریافت جایزه و لوح تقدیر از سوی ریاست جمهوری به عنوان پژوهشگر نمونه سال (1375) به خاطر تحقیق وضعیت انتقاد در مطبوعات ایران هم در كارنامه وی ثبت شده است.
محسنیانراد همچنین عضویت در کمیته ملی ارتباطات در یونسکو، عضو شورای مرکز تحقیقات رسانهها (وزارت ارشاد اسلامی)، عضو انجمن بین المللی تحقیق در ارتباط جمعی، عضو هیأت تحریریه و مشاور علمی فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، عضو هیأت داوران سومین و چهارمین جشنواره مطبوعات، عضو هیات داوران نخستین و دومین گزینش روابط عمومی نمونه ایران (دفتر تبلیغات دولت) را در كارنامه كاریاش ثبت كرده است.
عضویت هیأت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع)، عضو افتخاری هیأت علمی گروه مطالعات فرهنگی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، سرپرست گروه آموزش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، سرپرست روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، سرپرست مرکز تحقیقات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، سرپرست روابط عمومی و آموزش بیمه ایران از جمله سوابق شغلی وی است.
او همچنین در دانشگاه امام صادق (ع)، دانشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشکده تبلیغ، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی ـ گروه ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی،دانشکده علوم اجتماعی ـ گروه مطالعات فرهنگی، دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی - گروه ارتباطات، دانشکده صدا وسیما، گروه ارتباطات، دانشگاه امام حسین(ع)، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی- گروه ارتباطات سابقه تدریس دارد.
ارتباط جمعی در کشورهای اسلامی (دوره دکترا)، توسعه و ارتباط جمعی در کشورهای اسلامی (دوره دکترا)، روشهای پیشرفته تحقیق (دوره دکترا)، روشهای تحقیق کیفی (دوره کارشناسی ارشد)، جامعه شناسی تبلیغات (دوره کارشناسی ارشد)، ارتباط جمعی و توسعه (دوره پیش دکترا)، جامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی (دوره دکترا)، ارتباطات انسانی (دوره کارشناسی) از جمله دروس مورد تدریس او در سال های 1382 و 1383 است.
محسنیان راد درباره اخلاق حرفهیی در رسانهها به خبرنگار ایسنا اظهار كرده است: یك تعریف كلاسیك از اخلاق حرفهیی در رسانهها وجود دارد و به ضوابطی اطلاق میشود كه سبب میشود، یك حرفه خدمات خودش را بهطور كامل در مقابل دستمزدی، انجام دهد و این كامل بودن خدمات مبتنی بر حوزههای تخصصی، ارزشهای مرتبط با جامعهای است كه فرد در آن كار میكند.
وی با اشاره به اینكه صحبت از اخلاق حرفهیی بیشتر در كشورهای در حال توسعه و گذار مطرح است، گفت: تحقیقات من طی چند دهه در حوزهی ارتباطات نشان داده كه صحبت از این موضوع در كشورهای در حال توسعه كه دموكراسی در آنها نهادینه نشده است بیشتر است.
این استاد علوم ارتباطات خاطر نشان كرد: اخلاق حرفهیی پدیدهای كاملا دو وجهی است كه وجه اول آن را پیامآفرینان رسانهها تشكیل میدهند كه شامل تمامی روزنامهنگاران، تولیدكنندگان خبر، فیلمبرداران خبری، نویسندگان و عكاس رسانهها میشود و وجه دیگر دولتمردان هستند كه اگر این اخلاق دو سویه رعایت نشود، حاصل مطلوب محقق نخواهد شد.
این عضو هیات مدیرهی انجمن ایرانی جامعهی اطلاعاتی با اشاره به این كه به عقیدهی من مشكل اصلی حوزهی جامعهی اطلاعاتی در كشور ضعف نرمافزاری آن است، تصریح كرد: در حوزهی جامعهی اطلاعاتی نیز مانند اكثر پدیدههای دیگر در جامعهی معاصر ایران، دولت هم پشت فرمان عملكردها قرار گرفته و هم مسیر را تعیین میكند، ضمن این كه از طرفی پول نفت هم باعث شده است از لحاظ سختافزاری دغدغهای در این زمینه نداشته باشد.
وی اضافه كرد: بنابراین اكثر توان كشور به بخش سختافزاری و زیرساخت متمایل شده كه شاخصهای كمی مانند افزایش ضریب داشتن تلفن همراه، افزایش دسترسی به اینترنت باوجود كم بودن سرعت و پهنای باند و غیره همگی تاییدی بر این مطلب هستند اما به هر حال نباید فراموش كرد كه نبود توازن میان سختافزار و نرمافزار نیز میتواند مشكلاتی را بهوجود آورد.
نویسندهی كتابهای "ارتباط شناسی" و "ایران در چهار كهكشان ارتباطی" معتقد است كه سردرگمی ما در حوزهی جامعهی اطلاعاتی باعث شده است عملا اشتراك اطلاعات را به هم بزنیم. در حقیقت آنچه كه امروز از آن به عنوان فاصلهی نسلها در كشور یاد میشود و یا تفاوتهای كاملا آشكاری كه در نگاه یك حقوقدان و یك ارتباط شناس دیده میشود همه به این دلیل است كه اجازه نمیدهیم اطلاعات بچرخد تا اشتراكات ایجاد شود.
به عقیدهی او بحرانها در ایران بسیار خاص بوده و اگر بخواهیم، قادر خواهیم بود این بحرانها را در دستگاههای فرضی رادیولوژی در دانشگاهها به خوبی مشاهده کنیم، اما متاسفانه دولتمردان به هشدارها توجهی نمیكنند.
پیامهای چهرههای علمی و فعالان ارتباطی به مهدی محسنیانراد
همزمان با برگزاری هفتمین همایش روابطعمومی الکترونیک، از سی سال خدمات علمی دکتر مهدی محسنیانراد در توسعه و تعمیق دانش ارتباطات، تجلیل میشود. به همین مناسبت پیامهای تبریك به استاد بیشتر میشوند و هر كسی از شاگرد گرفته تا همكاران وی با ارسال پیامهای خود در سایت هفتمین همایش روابط عمومی، شاید ادای دینی به استاد "پیامرسانی " دارد.
به گزارش ایسنا، مهدی محسنیانراد، نظریهپرداز «مدل منبع معنی»، «بازار پیام» و «چهار کهکشان ارتباطی» است و توانستهاند با ارائه نظریههای خود در کنفرانسهای بین المللی و مقالات علمی و همچنین با تألیف بیش از 10 عنوان کتاب از جمله «ارتباط شناسی» و «ایران در چهار کهکشان ارتباطی» و تربیت صدها دانشجو، خدمات علمی قابل توجهی به جامعه علوم ارتباطات کشور انجام دهد.
آخرین اثر علمی برجسته دکترمهدی محسنیانراد، تدوین و انتشار نرمافزار ام. آر. پی برای انجام تحقیقات کمی و کیفی در حوزه علوم اجتماعی است که تابستان گذشته به وسیله وزیر علوم، رونمایی شد. او دارای لیسانس روزنامهنگاری و رادیو وتلویزیون، فوق لیسانس تحقیق در ارتباط جمعی و دكترای جامعه شناسی و اکنون دانشیار دانشكده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) است.
پس از اعلام خبر برگزاری مراسم تجلیل از دکتر محسنیانراد در همایش روابط عمومی، بسیاری از چهرههای علمی و فعالان ارتباطی با ارسال پیامهای جداگانه به دبیرخانه دائمی همایش روابط عمومی الکترونیک، این اقدام را تحسین كرده و به ایشان تبریک گفتهاند كه در زیر به برخی از آنها اشارهای داریم:
*پیام پرفسور کاظم معتمدنژاد
"در آغاز این نوشتار که برای ابراز مسرت از بزرگداشت علمی استاد عالی قدر، جناب آقای دکتر مهدی محسنیان راد آماده کردهام، باید یادآوری کنم که به جای تجلیل از سی امین سال خدمات آموزشی و پژوهشی ایشان، باید چهلمین سال این خدمات را گرامی بداریم. زیرا صرف نظر از مطالعات و تحقیقاتی که از زمان دانشجویی در دوره کارشناسی رشته روزنامه نگاری دانشکدهی علوم ارتباطات اجتماعی سابق انجام دادهاند، از پاییز 1350 و چند ماه پس از پایان دوره ی مذکور، علاوه بر آنکه تدریس ارتباطات انسانی را در دانشکده تقبل کردند، ریاست مرکز تحقیقات آن را هم عهده دار شدند و پژوهشهای متعددی با همکاری دانشجویان در زمینههای مختلف ارتباطات، از جمله شناخت وضعیت مطبوعات، بررسی محتوای برنامههای رادیو ایران، ورزش و مطبوعات، به انجام رساندند. این تحقیقات در دوره انقلاب اسلامی و سالهای پس از آن نیز ادامه یافتند و در میان آنها پژوهش هایی مانند بررسی شعارها و دیوار نوشته های انقلاب، از اهمیت خاصی برخوردار بودند.
در این سالها به موازات پژوهشهای علمی، تحصیلات دوره ی کارشناسی ارشد و دکترا را نیز ادامه دادند و برای تهیه و تدوین نخستین کتابهای تخصصی مورد نظر خویش ، به ویژه «ارتباط شناسی» و همچنین خبرنویسی، شیوههای مصاحبه، آموزش روزنامهنگاری، روزنامهنگاران ایران، ارتباطات جمعی و توسعه روستایی کوشش های فراوانی به عمل آوردند.
استاد دکتر محسنیانراد در سالهای آخر دهه 1360 در تدریس برنامههای آموزشی دوره کارشناسی ارشد علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، نقش مهمی ایفا کردند و دوست و همکار گرامی دیگر، جناب آقای دکتر نعیم بدیعی، مدیر فعال و دلسوز گروه علوم ارتباطات این دانشگاه را در پیشبرد کارهای پژوهشی دوره کارشناسی ارشد و مخصوصا راهنمایی پایان نامههای دانشجویان این دوره یاری دادند. این کمک ها از سال 1375 با تاسیس دوره ی دکترای علوم ارتباطات در دانشگاه مذکور افزایش یافتند و همکار ارجمند در تدریس برنامههای آموزشی این دوره و راهنمایی رسالههای دانشجویان آن زحمات زیادی عهده دار شدند.
لازم به یادآوری است که در همان سالهای آخر دههی 1360 و اویل دههی 1370 استاد دکتر محسنیانراد در تأسیس رشتهی فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) و به ویژه دورهی دکترای آن رشته، کوششهای فراوانی به عمل آوردند. به طوری که می توان ایشان را با در نظر گرفتن تخصص علمی انحصاری و با توجه به پیشگام شدن و آغاز نمودن فعالیت های تأسیس رشته و دورهی مذکور، بنیانگذار فرهنگ و ارتباطات در دانشگاه امام صادق (ع) به شمار آورد.
در چهار دهه اخیر، شخصاً افتخار داشتهام که در بعضی از کارهای علمی استاد دکتر محسنیانراد مشارکت کنم. به این ترتیب که در دورهی دانشجویی در دانشکدهی علوم ارتباطات اجتماعی، در تحقیقاتی که راجعبه کیفیت برنامههای آموزشی، نظرسنجی درباره طرز تدریس استادان، چگونگی استفاده دانشجویان از کتابخانه دانشکده و موضوعهای فراوان دیگر انجام میدادند، نام مرا هم در کنار نام خویش ذکر میکردند. پس از آن، تحقیقات مشترکی مانند بررسی برنامههای رادیو ایران، با همکاری ایشان و دوست و همکار ارجمندمان آقای دکتر صدرالدین الهی، انجام دادیم.
در دوره انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشکده، با همکاری استاد دکتر محسنیانراد در مورد بعضی از زمینههای تخصصی آموزش روزنامهنگاری برای همکاران خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، جزوههای درسی آماده میکردیم. مدتی بعد که کتاب مشهور ایشان درباره «ارتباط شناسی» در حال انتشار بود، از من خواستند که مقدمه ای دربارهی آن بنویسم. به همین جهت، مقالهای با عنوان «تحول تاریخی مطالعات ارتباطی» تهیه کردم که درکنار مقالهای که پرفسور حمید مولانا به عنوان مقدمه کتاب نوشته بودند، به چاپ رسید.
همکاری با استاد دکتر محسنیانراد، در جریان کوشش مشارالیه برای تدارک رسالهی دکترای ایشان درباره «بررسی مقایسهای ارزشها در مطبوعات انقلاب مشروطیت و مطبوعات انقلاب اسلامی ایران»، که در اواخر دهه 1360 صورت یافت نیز برای من مغتنم بود و به توسعه مطالعاتم دربارهی تاریخ مطبوعات ایران کمک کرد.
مشارکت در کنفرانسها و سمینارهای ملی و جهانی متعدد، انجام مصاحبههای مشترک و سخنرانیهای مکمل، هم جزو همکاریهای علمی یادشده به شمار میروند. در میان تجربههای مشارکتهای ما در گردهماییهای مذکور، حضور در کنفرانسهای دوساله و یک ساله «انجمن بین المللی تحقیق در رسانهها و ارتباطات» از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. در این زمینه به ویژه مشارکت و عرضه مقالههای ما در گردهماییهای انجمن یاد شده، در لیوبلیانا، شهر مهم جمهوری یوگوسلاوی سابق و پایتخت جمهوری اسلوونی کنونی، دربندرپیران، شهر مشهور اسلوونی و سئول پایتخت کره جنوبی، بسیار سودمند بوده است و در پیشرفت برنامههای مطالعاتی و تحقیقاتی جدید ما در ایران موثر واقع شده است.
استاد دکتر محسنیانراد، در سالهای اخیر تألیفات و تحقیقات علمی بسیار پر اهمیتی داشته اند که برخی از آنها مانند ارتباط شناسی، ایران درچهارکهکشان ارتباطی و ریشههای فرهنگی ارتباطات در ایران، انتقاد در مطبوعات ایران و بازار پیام بر نظریههای علمی خاص مورد ابداع و ابتکار ایشان استوارند و از سوی بسیاری از محققان برجسته علوم ارتباطات در کشورهای پیشرفته و کشورهای درحال توسعه، مورد تشویق و تقدیر قرار گرفتهاند.
مشارکت پربار استاد در دهها کنفرانس و سمینار علمی، در سطح های ملی، منطقه ای و جهانی نیز بسیار پراهمیت است. اکثر مقالههای علمی ایشان در این گرد هماییها ، با استقبال رو به رو شدهاند و تعداد زیادی از آنها به زبانهای انگلیسی و فارسی در مجلههای پراعتبار خارجی و داخلی به چاپ رسیده اند. در کنار تحصیلات،تحقیقات و تالیفات برجستهی این دوست و همکار فرزانه، سجایای اخلاقی بی همتای ایشان، از جمله فروتنی و متانت، انسان دوستی، همکاری جویی، دانشجوپذیری و محقق پروری،هم شایان توجهاند.
استاد دکتر محسنیانراد، از لحاظ مبانی احترامانگیز و پیشرفتآمیز زندگی خانوادگی نیز از جنبههای برجستهای برخوردارند. سرکار خانم همسر ایشان، همکلاسی دوره تحصیلات استاد در دانشکده علوم ارتباطات بودهاند و به پیشرفتهای علمی و تأمین آرامش و آسایش خانوادگی ایشان و موفقیتهای فرزندان، کمکهای فراوان کردهاند. پسر بزرگ خانواده، آقای مهندس "امیرفرزاد"، تحصیلات فوق لیسانس مهندسی مکانیک را گذراندهاند. پسر کوچک، دکتر "امیر حامد"، فارغ التحصیل دوره فوق دکترای الکترونیک از یکی از دانشگاههای معروف کانادا هستند و در حال حاضر عضویت هیأت علمی دانشگاه کالیفرنیا در لسآنجلس را برعهده دارند و خانم «ندا» دختر گرامی ایشان، از دوره مهندسی معماری دانشگاه شهید بهشتی فارغ التحصیل شدهاند.
بسیار خوشحال و خوشوقتم که در چهل و چند سال اخیر از یک دوست و همکار ارجمند دانشمند برخوردار بودهام و همیشه مشمول الطاف و توجهات صمیمانه و صادقانه ایشان قرار داشتهام. به گونهای که در اغلب سخنرانیها و مصاحبهها و بسیاری از مقالات خود، از من یاد کردهاند و مرا بیش از پیش مدیون محبتهای خویش ساختهاند. امیدوارم همیشه موفق و خوشبخت باشند و در خدمات علمی دانشگاهی همواره مقامی برجسته و بیهمتا داشته باشند".
*یادداشت دکتر حمید ضیاییپرور
"دکتر محسنیانراد ، یکی از برجستهترین استادان ارتباطات ایران است، او تنها استاد حوزه علوم ارتباطات است که نرم افزاری تخصصی در زمینه تحقیقات علوم انسانی تولید کرده و در اختیار دانش پژوهان ایرانی قرار داده است، او همچنین از معدود نظریه پردازان حوزه ارتباطات در ایران است که نظریه اش با عنوان «بازار پیام» در سطح جهانی شناخته شده است. بخش عمده کتابهای دکتر محسنیان راد منبع درسی دوره های کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای ارتباطات در ایران است و کتاب اخیر او با عنوان « ایران در چهار کهکشان ارتباطی» زاویه ای نو در تحقیقات حوزه تاریخ ارتباطات در ایران باز کرده است ؛ او از معدود استادانی است که بر اساس یک کتابش ، ویژه برنامه های تلویزیونی تهیه و پخش شده است ، با این حال دکتر محسنیان راد آنقدر صمیمی و خاکی است که از همصحبتی با او سیر نمیشوید.
بنده افتخار داشتم در پاییز سال 90 در سفری یک روزه برای شرکت در کنفرانس «فضای مجازی و سیاست» در تبریز، همسفر دکتر و جمعی از استادان ارتباطات و علوم سیاسی ایران باشم. این گرانقدرترین فرصتی بود که توانستم با دکتر، سیر درد دل کنم و درد دل بشنوم. ماجرایی که بر سر نرمافزار او MRP توسط وزارت علوم آمده ، حکایت تلخی است که تنها نتیجهای که می توانم از آن بگیرم مظلومیت دکتر و تحقیقات او در ایران است. نرم افزاری که در بهار 90 توسط وزارت علوم به طور رسمی رونمایی شده و این وزارتخانه از انتشار آن به بهانههای واهی سر باز می زند و جامعه علمی ایران را از بهره گیری از چنین دستاورد علمی و فناورانه ای که حاصل 20 سال تحقیقات او است محروم کرده است . شاید هر کس دیگری جای محسنیانراد بود فریاد برمی آورد و زبان به شکوه میگشود.
ویژگی دیگر دکتر محسنیان راد سخت کوشی و خستگی ناپذیری در تحقیق و پژوهش است، برخی پیگیری های مجدانه او در سفرهایش به گوشه گوشه ایران برای تکمیل یافته هایش در حوزه تاریخ ارتباطات ایران و نگارش کتاب ایران در چهار کهکشان ارتباطی ، آنچنان است که گاه مطالعه کننده کتابش به تردید می افتد که محسنیان راد یک باستان شناس است یا یک استاد علوم ارتباطات؟!
حیف است نابغههایی مانند محسنیان راد در پیچ و خم تدریسهای خسته کننده و فشرده برای امرار معاش، گرفتار شوند، من اگر جای سیستم پژوهشی و آموزش عالی کشور بودم امکانی فراهم می ساختم تا افرادی مانند محسنیانراد رهبری تیمهای برجسته پژوهشی و گروه های زبده دانشجویان دکترا را برعهده بگیرند و خود را تکثیر کنند. پرکردن وقت افرادی مانند ایشان برای کار صد در صد آموزشی، هنر سیستم دانشگاهی ما نباید باشد. مگر ما چند نفر مانند محسنیانراد داریم که اینگونه با آنها رفتار می کنیم؟
از این منظر تقدیر از زحمات 30 سال فعالیت علمی و پژوهشی دکتر مهدی محسنیان راد از سوی همایش روابط عمومی الکترونیک، اقدامی شایسته و قابل ستایش به شمار می رود و این سنت حسنه تجلیل از پیشکسوتان علوم ارتباطات باید همچنان ادامه یابد".
* پیام دکتر باقر ساروخانی
"سی و هشت سال پیش بعنوان مسؤول سمیناری در باب رسانهها و فرهنگ در دانشگاه تهران با جوانی آشنا شدم که خود از شرکت کنندگان برجستهی آن سمینار بود.
او به همراه دکتر کاظم معتمد نژاد و صدرالدین الهی، مقالهای ارائه نمودند با عنوان «بررسی محتوای برنامههای رادیو ایران»؛ نام او مهدی محسنیان راد بود.
در آن سخنرانی آوردند: «سست شدن معتقدان دیرین سنتها و مبانی کهن در جامعهای چون ایران که از چند دههی پیش به مرحلهی توسعه گام نهاده، مجالی گسترده برای تأثیر وسایل ارتباط جمعی بین گروههای مختلف جامعه بوجود آورده است. امروزه نمیتوان بدون اینکه ابتدا سهم عظیم رادیو، تلویزیون و حتی فیلمهای کارتونی را درنظرگرفت به سنجش تأثیرات محیط و خانواده به کودک پرداخت، زیرا پس از زبان هر ملت، گیرندگی پیامهای مشترک رادیویی و تلویزیونی مهمترین وجه اشتراک ملتهاست».
این سخنان را در مقدمهی کتاب اندیشههای بنیادین در علم ارتباطات آوردم و تصور میکنم در زمرهی نخستین اندیشهها در باب دگرگونیهای اجتماعی و عوامل موثر برآن در جامعه ایران بود. از این پس در هر دگرگونی بزرگ یا کوچک میبایست سهم رسانهها را دید. به بیان دیگر، هرگز هیچ پدیدهی اجتماعی را نمیتوان بخوبی تبیین کرد اگر رسانهها و نقش و جایگاه آنانرا در آن ارزیابی ننموده باشیم. بدرستی آغاز راه بود و در آن، مشعلداری جوان، رهبری مینمود. پس از آن نوبت کلاسهای درس بود. در درس روششناسی جوانی در کلاس سمینار داد که کلام گرمش مرا جذب نمود. در خلال 54سال خدمت معلمی بسیاری از دانشجویان در کلاسها سمینار داده بودند و این سمینار در زمره موفقترین آنان بود. نام این دانشجو نیز مهدی محسنیانراد بود. در مرحلهی بعد رسالهی دکترایی شرکت داشتم که انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی را با هم مقایسه مینمود. موضوع جذاب بود. کار بدرستی، با دقت و تمام نیرو فراهم آمده بود و سرانجام نیز با امتیاز بالایی دفاع شد، نام این جوان دکتر مهدی محسنیان راد بود. در همه مراحل شاهد رشد انسانی بودم که شایستهی همهی تقدیرهاست. انسانی برومند، اندیشمند،کوشا و بسیار پویا. بالاتر از همه، مالامال ازاحساس و عواطف انسانی. او هرگز به آثار علمی ارزشمندش ننازید و او هرگز شور انسانی خود را از دست نداد. لافارگ، منتقد تیزبین رئالیستهای فرانسوی در باب روش تحصیلی یکی از نوابغ رئالیست آلمانی نوشته: «او تنها به پژوهش قشری اکتفا نکرد، بلکه در عمق فرو رفت، اجزاء ترکیب کننده را در دایره تأثیرات متقابل شناخت. او هرگز در تحقیقات خود یک پدیده را به عنوان امری منفرد ننگریست بلکه دستگاه بغرنج دنیایی را که جاودانه در حال گردش است، در بوتهی آزمایش نهاد». دکتر مهدی محسنیانراد را چنین دیدم، او هرگز مخاطبان رسانهای را انسانهایی منفعل نیافت، بلکه در هر آن تلاش کرد تا ذهن پویای آنانرا به عرصهی شناخت رساند . او هرگز رسانهها را در انتزاع ندید بلکه کوشید تا آن را در گردونهی دنیای پیچیده و هرروز در گردش جامعه بازیابی کند. دکتر مهدی محسنیانراد را در زمرهی یادگارهای عمر خود میدانم و به او و تلاش و توانش افتخار میکنم؛ این بیت خواجهی شیراز را تقدیم ب دوست بزرگوارم دکتر مهدی محسنیانراد مینمایم".
* پیام دکتر سعیدرضا عاملی
"توحید و عدالت گرایی بنیادیترین عنصر در درک پیام و عناصر مرتبط با پیام است. دانش ارتباطات، هم بعنوان یک حوزه رشته ای و هم بعنوان یک قلمرو بین رشتهای از نقش محوری در علوم انسانی و حتی علوم پزشکی و مهندسی برخوردار است. امروز بدون درک نظام ارتباطی و بدون درک پیام و از همه مهمتر بدون شناخت تحولات ناشی از ظهور جهان دوم که جهان صدردصد صنعتی و صد در صد ارتباطی است، فهم عمیق و عادلانه سایر پدیده های فردی و اجتماعی امکان پذیر نیست. بطور حتم جناب آقای دکتر محسنیان راد که از عمق نظری بالا و عمیق در این حوزه برخوردار هستند، یکی از اندیشمندان شاخص در جمهوری اسلامی ایران هستند که بیش از سی سال در این حوزه از اهل خرد، اندیشه و قلم بودهاند. دکتر محسنیانراد یک متفکر ارتباط شناس به معنای اعم و اخص آن است. هم نظام ارتباطی، هم ساختارها و نهادهای زبانی و معنایی و هم رسانههای ارتباطی را به خوبی میشناسند و از خلاقیت نظریهپردازی در این حوزه برخوردار هستند. تجلیل از سی سال خدمات علمی دکتر محسنیانراد، تجلیل از دانش ارتباطات در ایران است. امید که معرفت و شناخت متفکرانه ایشان منشاء خدمات عظیم به عرصه ارتباطی و رسانه ای در جمهوری اسلامی ایران و سربلندی تولیدات علمی این حوزه در جهان باشد. درک پیام مستلزم درگیر شدن با "فضای پیام" و خروج از "هیجانات پیام "است. ما شدیداً نیازمند درک پیام و انتقال پیام انقلاب اسلامی ایران و تصحیح "خدشههای بازنمایی شده" پیام انقلاب اسلامی در جهان هستیم. محتوای دقیق، عامل تقویت هویت جمعی و "باهم بودگی" هم در عرصه نخبگی و هم در فرهنگ عامه خواهد بود. این مهم نیز بدست نمیآید مگر با "توحید گرایی" و "عدالت ارتباطی" که فرد را با حقیقت پیام درگیر می کند. این مهم نیازمند بنیان های نظری و فکری عمیق هم در عرصه نخبگی و هم در قلمرو پرورش یافتگان عرصه نخبگی ارتباطات و پیام است. توحید گرایی و عدالت گرایی هم فرد را از وابستگیها و خودخواهیهای فردی رها میبخشد و هم چشم را به همه ابعاد احاطه شده ارتباط گر، ارتباط گیر و "هسته پیام" متوجه می کند. در این راستا نیز امید به تلاش اندیشمندانی همچون استاد ارجمند جناب آقای دکتر محسنیان راد بسته ایم که دانش ارتباطات را در پیوند با تربیتهای والای الهی عمق و توان فراگیرتری بخشند. برای ایشان هزاران موفقیت و سربلندی را از خدای متعال آرزو می کنم".
* جواد قاسمی، رییس انجمن روابط عمومی ایران
"اینجانب توفیق شاگردی این استاد فرزانه را در ابتدای دهه پنجاه در دانشکده علوم ارتباطات داشتهام؛ زمانی که به عنوان رییس انجمن دانشجویی دانشکده، سرپرستی یکی از کارگروههای پژوهشی را زیر نظر دکتر محسنیانراد عهده دار بودم و از آن تحقیق میدانی نکتههای فراوانی آموختم. فراموش نمیکنم زمانی را که موضوع تأسیس انجمن روابط عمومی ایران را در سال 1365دنبال می کردم، استاد در کنار زنده یاد دکتر نطقی و دکتر معتمدنژاد، مشوق اصلی تشکیل انجمن بود؛ این بحث و گفتوگو ها مدتها به طول انجامید تا در سال 1370، اولین مجمع عمومی انجمن به ریاست ایشان تشکیل شد. این جلسه با توانمندی استاد، با ظرافتی خاص اداره گردید و انجمن روابط عمومی ایران با حمایت این استادان عالیقدر کار خود را آغاز کرد.
همچنین استاد در تهیه طرح انتشار نشریه وزین "تدبیر" از راهنمایی اینجانب و مرحوم تحریری دریغ نورزید. این نشریه سال ها با سردبیری دکتر فرقانی به عنوان یکی از نشریات تخصصی حوزه مدیریت منتشر شد. راهنماییهای دکتر محسنیانراد در بخش گردشگری نیز همواره راهگشای مشکلات این صنعت بوده است. پژوهشهای علمی و تخصصی ایشان در حوزه گردشگری به ویژه تبیین دیدگاههای گردشگران خارجی نسبت به جاذبههای ایران، از جمله تحقیقات تاثیرگذار این صنعت به شمار میآید. اگر چه توفیق حضور در مراسم تجلیل دکتر محسنیانراد را، در هفتمین همایش روابط عمومی الکترونیک نخواهم داشت، اما برای طول عمر و موفقیت روزافزون ایشان در تمامی عرصهها، از سرزمین وحی دست به دعا برمیدارم".
* دکتر محمد سلطانی فر، رئیس گروه ارتباطات واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی
"غیر از خصوصیات علمی دکتر محسنیان راد که بر هیچ کس پوشیده نیست، خدمات انکارناپذیر ایشان به حوزه ارتباطات، پرداختن به خصوصیات اخلاقی این استاد است که می تواند الگوی دانشجویان و اساتید ارتباطات باشد. از جمله این خصوصیات که در متعدد برخوردهای مشترک اینجانب درحضور دکتر معتمدنژاد و محسنیان راد برگذار شد، تعبد ایشان در مقابل دکتر معتمدنژاد بود. خضوع دکتر محسنیان راد در مقابل دکتر معتمدنژاد به گونه ای بود که هیچ گاه بدون اجازه ایشان سخن نمی گفت و به خود اجازه نمی داد که حتی نظری مخالف استاد بر زبان بیاورد. نکته دیگر آنکه جو حاکم بر محیط کاری دکتر محسنیان راد هرگز آزاد اندیشی و استقلال وی را تحت الشعاع قرار نداد و وی در هر دانشکده ای و در هر محیطی که کلاس درس داشت نسبت به بیان نقطه نظرت انتقادی خویش اقدام می نمود و اجازه نمی داد مرعوب مکان و محیط حاکم شود".
اما شاگردانی همچون فرزانه بنی هاشمی از دانشجویان دهه هفتاد دکتر مهدی محسنیان راد و ابراهیم رستمیان مقدم، مشاور انجمن روابط عمومی ایران و از مدرسان و پیشکسوتان روابط عمومی و دكتر حبیب معظمی به مناسبت در پیش بودن مراسم تجلیل از خدمت 30 ساله وی به توسعه و تعمیق دانش ارتباطات در ایران، یادداشتی به دبیرخانه دائمی همایش روابط عمومی الکترونیک ارسال کردهاند.