م.ر.بهنام رئوف - سازمان نظام صنفی رایانه‌اي استان تهران به تازگی طرحی ارائه کرده است که بر اساس آن فعالان حوزه میزبانی و هاست مستلزم ارائه اطلاعات حقوقی شرکت خود به این سازمان و کسب مجوزهای لازم برای ادامه فعالیت‌هاي خود هستند.
این سازمان هدف طرح را ساماندهی این حوزه اعلام کرده است و این در حالی است که بسیاری از شرکت‌هاي حاضر در این بخش، نه‌تنها این طرح را به معنی ساماندهی تلقی نکرده بلکه آن را تنها راهی برای درآمدزایی بیشتر سازمان نظام صنفی رایانه‌اي مي‌دانند.

ساماندهی یا شارژ سالانه

شائبه‌اي که هم‌اکنون توسط فعالان بخش خصوصی در حوزه خدمات میزبانی و ثبت دامنه مطرح شده است بیشتر مربوط به دریافت حق عضویت از سوی شرکت‌هايي است که بعضا ممکن است مجوز فعالیت خود را از نهادهای ذی‌ربط دیگری دریافت کرده باشند؛ چرا که در دستورالعمل عضویت شرکت‌ها که در سایت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای نیز آمده است به چنین موضوعی اشاره نشده است. بر اساس بند اول این دستورالعمل کلیه شرکت‌هایی که برای انجام فعالیت‌های مشاوره، نظارت، طراحی، تولید، نصب و راه‌اندازی، توسعه، پشتیبانی و آموزش سیستم‌های نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه‌های اطلاع‌رسانی و نظایر آن تشکیل می‌شوند، موظفند پس از ثبت شرکت مطابق قانون تجارت و قبل از شروع فعالیت به نظام صنفی استان خود مراجعه و مجوز فعالیت دریافت دارند.

اما از سوی دیگر بر اساس آنچه که در چند سال گذشته صورت گرفته است مطابق اساسنامه سازمان نظام صنفی رایانه‌اي عضویت در این سازمان و دریافت مجوز فعالیت مستلزم پرداخت حق عضویت سالانه نیست، اما بعدها و در آیین نامه داخلی این سازمان که از قضا محل اختلافات بسیاری هم بین اعضای این سازمان و بدنه مدیریت در دوره‌هاي گذشته بوده است تنها آن شرکت‌هايي حق دارند در روند انتخابات سازمان نظام صنفی رایانه‌اي شرکت کنند که حق عضویت خود را پرداخت کرده باشند.

در همین زمینه مدیرعامل یکی از شرکت‌هاي فعال در حوزه خدمات میزبانی و ثبت دامنه که نخواست نامش فاش شود به «دنیای‌اقتصاد» مي‌گوید: شرکت ما از نهادهای ذی‌ربط مجوز فعالیت داشته و همچنین دارای رتبه‌بندی از شورای عالی انفورماتیک نیز هست، اما از آنجا که در این مدت سازمان نتوانسته است فعالیت مثبتی برای شرکت‌هاي حاضر داشته باشد ما هم از پرداخت حق عضویت خودداری کرده‌ایم. او همچنین مي‌گوید مجوز فعالیت سازمان نظام صنفی رایانه‌اي یک مجوز یک ساله است که عملا برای شرکت‌ها کاربردی نداشته و حتی شرکت‌ها نمی‌توانند با این مجوز یک ساله اقدام به درخواست اعتبارات و وام‌هاي بانکی داشته باشند.

اما این درحالی است که مسوولان سازمان مي‌گویند هیچ وقت پرداخت حق عضویت اعضا اجباری نبوده است و حتی تمدید مجوزهای سالانه اعضا نیز نیازمند پرداخت حق عضویت نیست.

طرحی برای افزایش خدمات کیفی

با این حال، اما سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران، شرايط ارائه خدمات ميزباني وب و ثبت دامنه را به منظور اجراي طرح ساماندهي اين حوزه اعلام کرد و حتی در این بخش مهلتی یک ماهه را هم در نظر داشت. هرچند که اکنون گفته مي‌شود این مهلت به منظور اولتیماتوم نبوده و تنها یک فرصت تشویقی برای فعالان این بخش خواهد بود.
به گزارش روابط عمومي سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران، رييس کميسيون فضاي مجازي اين سازمان با اعلام خبر فوق گفت: اين شرايط که در 17بند تشريح شده، حداقل‌های کیفی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات میزبانی وب و ثبت دامنه است. مهرداد سيجاني افزود: طي اين مدت فعالان و شرکت‌هاي مختلف با مراجعه به سازمان، برای احراز شرایط حداقل کیفی فعالیت خود مراجعه کرده و برخي نيز به عضويت سازمان نصر تهران درآمده‌اند. به گفته سيجاني، حدود 200 فعال در حوزه میزبانی وب در IPهای کشور فعالیت‌ می‌کنند که پیگیری و تشویق سازمان نظام صنفی رایانه‌ای از فعالان این حوزه برای استاندارد کردن فعالیت‌شان همچنان ادامه دارد.

پيمان نورايي مسوول کارگروه زيرساخت کميسيون فضاي مجازي نیز که پيش از اين از اجراي طرح «ارائه نشان اعتماد» به شرکت‌هاي حوزه خدمات ميزباني وب خبر داده بود، با اشاره به 17 شرط ياد شده، براي ساماندهي فعاليت در اين حوزه گفت: اين 17بند، حداقل شرايط براي دريافت نشان اعتماد درحوزه ارائه خدمات ميزباني وب و ثبت دامنه است و شرکت‌ها با رعايت اين شروط، مي‌توانند تنها يک ستاره از طرح نشان اعتماد را دريافت کنند. نورايي ادامه داد: با اجرايي شدن طرح نشان اعتماد، قطعا شرکت‌ها براي دريافت مراتب بالاتر (ستاره)، نيازمند رعايت شروط تکميلي خواهند بود.

ضمانت اجرایی این طرح‌ها چیست؟

علیرضا شیرازی، مدیر بلاگفا و از فعالان قدیمی فضای مجازی در این‌باره مي‌گوید: تعیین شرایط میزبانی وب نه در اختیار سازمان نظام صنفی که در اختیار وزارت ارتباطات، سازمان تنظیم مقررات یا در شکل عالی آن در حوزه وظایف شورای عالی فضای مجازی است و تنها در صورت تصویب توسط نهادهای حکومتی جنبه اجرایی خواهد داشت و آنچه توسط نظام صنفی اعلام شده است در بهترین شرایط مي‌تواند حالت پیشنهادی یا حداکثر در حد اعضای حقوقی این سازمان باشد. پیش از اعلام خبری که به تازگی روی سایت سازمان نظام صنفی رایانه‌اي قرار گرفته است، در 19 خردادماه 92 کمیسیون فضای مجازی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران اعلام کرده بود که به شرکت‌های عرضه‌کننده خدمات میزبانی وب، یک ماه مهلت داده که با کسب حداقل استانداردهای کیفی میزبانی وب مصوب سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، فعالیت خود را قانونی کنند و از سازمان مجوز بگیرند؛‌ در غیر این صورت با متخلفان میزبانی وب ابتدا از طریق فیلتر شدن سایت و سپس مسدودسازی سرویس دهنده، برخورد خواهد شد. هر چند که اکنون و در اطلاعیه‌اي که این سازمان مجددا منتشر کرده دیگر خبری از تهدید به فیلتر شدن و مسدودسازی نیست، اما به شکل کلی باز هم سوالی که در این بخش مطرح مي‌شود ضمانت اجرایی طرح‌هاي سازمان نظام صنفی رایانه‌اي است.

شیرازی در این باره مي‌گوید: اگرچه اقدام نظام صنفی در معرفی استانداردها و روشن‌سازی فعالیت در حوزه فناوری اطلاعات قابل تقدیر است، اما از لحن و گفتار این سازمان برمی‌آید که سازمان اشتباهاتی در ارزیابی جایگاه قانونی خود دارد. لازم است ابتدا به حکم نظام صنفی رایانه‌اي بر علیه ريیس وقت مجمع تشکل‌ها و مدیرعامل يك شركت خاص در آبان ماه 86 اشاره‌اي شود، در آن زمان ريیس وقت سازمان نظام صنفی حکم به توقف فعالیت و اعلام غیرقانونی بودن معامله با این شرکت و حتی تهدید به پلمب آن توسط عوامل قانونی کرد و البته بر همگان روشن است که نه این شرکت فعالیت خود را متوقف کرد و نه حتی خللی در فعالیت آن ایجاد شد و تنها نتیجه مشخص آن نمایش عدم توانایی این سازمان در اجرای حکم خود بود. در همان زمان نیز مباحث حقوقی در زمینه عدم اجبار در عضویت در سازمان اشاره شده توسط تعداد زیادی از فعالان این حوزه و حقوقدانان مطرح شد.

او در ادامه مي‌گوید: این بار نیز سازمان نظام صنفی شرایطی را برای میزبانی وب حتی برای فعالان غیرعضو خود تعیین کرده است که شبهات بسیاری چه در حوزه اختیارات و چه در توان اجرای تهدیدات دارد. به‌طور مثال آیا به راستی سازمان می‌تواند مجوز میزبانی شرکت‌های بزرگی را که از وزارتخانه مرتبط مجوز IDC دارند، بگیرد؟ یا در حالی‌که در قانون جرائم رایانه‌اي صریحا نهادهای تصمیم‌گیر برای فیلترینگ مشخص شده‌اند این سازمان می‌تواند در امور فیلترینگ کشور دخالت کند؟ سازمانی که برای مجوز برگزاری یک نمایشگاه صنفی نیازمند درخواست موافقت وزارتخانه و نهادهای مرتبط است و در این سال‌ها چندین بار مجوز مربوطه به این سازمان داده نشده است یا حتی به تشکل صنفی دیگری داده است. چگونه اکنون صحبت از انحلال شرکت‌ها و فیلترینگ مي‌کند؟
مدیر بلاگفا که از فعالان قدیمی حوزه وب است در پایان مي‌گوید: شرایط اعلام شده توسط این سازمان حتی از استانداردها و عرف بین‌المللی خارج شده است و حتی در آمریکا یا کانادا نیز چنین قوانینی برای میزبانی وب تعریف نشده است و بد نیست که کمیسیون مربوطه سندي هم از اجرای استانداردهای مشابهي در کشورهای پیشرفته پشتوانه شرایط اعلامی خود کند. به نظر می‌رسد باز دوستانی در داخل کشور متوجه شده‌اند که از رقبای خارجی خود بیشتر و بهتر می‌فهمند.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد