خبرآنلاین - اینترنت امکانی را برای روزنامه‌نگاران فراهم کرده است تا با راه‌اندازی بلاگ‌ها و فروم‌های مباحثه‌ای به طور آزاد و شفاف بتوانند در پروسه تهیه خبر شرکت فعال داشته باشند.
طبیعت تعاملی اینترنت به نویسندگان فضای آنلاین اجازه می‌دهد خوانندگان خود را نیز در گزارش یک خبر سهیم کنند در حالی که این روش در روزنامه‌نگاری کاغذی به هیچ وجه امکان پذیر نیست. نویسندگان آنلاین می‌توانند از خوانندگان خود در سراسر جهان راهنمایی دریافت کنند و حتی از آنها بخواهند یک اتفاق را به طور کامل گزارش دهند. از این شیوه به عنوان پروژه گزارش‌دهی توزیع شده یاد می‌شود.
اگرچه هنوز هم بخش مهمی از خبردهی آنلاین به صورت سنتی و از طریق مصاحبه‌ها، مشاهده‌های عینی و یادداشت برداری و توسط خود نویسندگان خبر انجام می‌شود.
خبرنگاری متن باز
خبرنگاران معمولا از قبل به خوانندگان خود نمی‌گویند که در حال کار روی چه موضوعی هستند. در حقیقت خبرنگاران نمی‌خواهند با مطرح کردن موضوعی که در حال کار روی آن هستند رقیبان خود را در جریان ماجرا بگذارند و به همین دلیل تا زمان آماده شدن خبر موضوع آن سری باقی می‌ماند.
اما در شیوه خبرنگاری متن باز دقیقا عکس این روش به کار گرفته می‌شود. یک خبرنگار موضوعی که تصمیم دارد روی آن کار کند مطرح می‌کند و از خوانندگان درخواست می‌کند در صورتی که نکته، ایده، منبع خاص و هر اطلاعی که می‌تواند به نوشتن این خبر کمک کند در اختیار دارند آن را مطرح کنند. البته واضح است که در این صورت دیگر موضوع خبر تا زمان منتشر شدن سری باقی نمی‌ماند.
اما خبرنگاری متن باز روی مدل همکاری و مشارکتی استوار است. در این روش این اعتقاد وجود دارد که چند خواننده نسبت به یک نفر اطلاعات بیش‌تری دارند و به منابع اطلاعاتی بیش‌تر وصل هستند. بنابراین کافی است شما فضای خبررسانی خود را گسترده‌تر کنید تا از اطلاعات گروهی از افراد استفاده کرده و با سرعت و عمق بیش‌تری در مورد یک موضوع خاص تحقیق کنید. تکینک‌های خبرنگاری متن باز به بلاگ نویسان و اتاق‌های خبری کوچک نیز اثبات می‌کند برای موفقیت در کار خود نیاز به منابع سازمان‌های خبری بزرگ دارند و بهتر است برای حفظ منافع خود هم که شده با آنها همکاری کنند.
قدمت خبرنگاری متن باز به قبل از گسترش اینترنت می‌رسد چرا که در گذشته نیز سازمان‌های خبری نیز سال‌هاست از مفهومی به نام سرخط اخبار استفاده می‌کنند. اما اینترنت امکانی را برای روزنامه‌نگاران فراهم کرده است تا با راه‌اندازی بلاگ‌ها و فروم‌های مباحثه‌ای به طور آزاد و شفاف بتوانند در پروسه تهیه خبر شرکت فعال داشته باشند.
گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان
در شیوه گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان ما نسبت به خبرنگاری متن باز یک قدم به جلو برمی‌داریم و به خوانندگان خود اجازه می‌دهیم خودشان اطلاعات را برای ما تهیه و ارسال کنند. در این مدل خوانندگان خودشان تبدیل به خبرنگار می‌شوند و اطلاعات خود را در یک پایگاه داده خبری منتشر می‌کنند که پس از ترکیب شدن با دیگر خبرها آماده شده و منتشر می‌شوند.
گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان می‌تواند شامل نرم‌افزارهای پیچیده تحت وب باشد و از دیتابیس‌های قدرتمند بهره بگیرد که به عنوان نمونه می‌توان پایگاه لرزه‌نگاری تحقیقات جغرافیایی آمریکا اشاره کرد و یا می‌تواند به سادگی مجموعه‌ای تصاویری است که کاربران فلیکر روی سایت قرار می‌دهند و با یک تگ به اشتراک می‌گذارند.
برای آن‌که از این روش بتوان بهترین نتیجه را گرفت باید از آن در مورد موضوعاتی استفاده کرد که تعداد زیادی از خوانندگان به اطلاعات دست اول دسترسی دارند. برای مثال گرفتن اطلاعات در مورد خسارات زلزله در یک منطقه می‌تواند در این شیوه به خوبی نتیجه دهد. در این مورد می‌توان به سایت ویکی پدیا اشاره کرد که یکی از پروژه‌هایی است که از شیوه خبرنگاری توزیع شده استفاده می‌کند.
البته از سوی دیگر در صورتی که شما نتوانید این شیوه را به خوبی مدیریت کنید، گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان می‌تواند به یک بولتن خبری با گزارش‌های غلط و حتی توهین‌آمیز تبدیل شود. اما اگر یک روزنامه‌نگار بتواند از شیوه گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان به درستی و با مسوولیت استفاده کند و از خوانندگان خود بخواهد هویت خود را در هنگام ارسال خبر مشخص کنند( برای مثال به آدرس ایمیل آنها استناد کند) گزارشگری مبتنی بر داده‌های خوانندگان می‌تواند مجموعه‌ای از خبرهای سازمان یافته را در مقیاس بسیار زیاد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن تولید کند.
خبرنگاری سنتی
سه شیوه سنتی برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد یک موضوع شامل مصاحبه‌ها، دیده‌ها و مشاهدات و جستجو برای مستندات است.
1. مصاحبه‌ها
آیا می‌‌خواهید بفهمید که چه اتفاقی در حال افتادن است؟ افرادی را پیدا کنید که از موضوع مورد نظر شما اطلاع دارند و با آنها صحبت کنید. بهترین منبع افرادی هستند که به طور مستقیم در حادثه یا موضوعی که شما در حال تهیه خبر در مورد آن هستید در ارتباطند.
خودتان را معرفی کنید و بگویید برای کجا خبر تهیه می‌کنید. اگر شما قصد دارید مصاحبه را ضبط کنید، حتما قبل از این کار از فرد مصاحبه شوند اجازه بگیرید. در بسیاری از کشورها ضبط کردن صدای یک فرد بدون اجازه او غیر قانونی است. اگر شما در مورد قابلیت‌های خود برای یادداشت برداری دقیق شک دارید، مصاحبه را ضبط کنید. ابتدای گزارش خود را با پرسیدن نام منبع خود شروع کنید، هم‌چنین حتما سمت رسمی فرد مصاحبه شونده را به طور دقیق ذکر کنید.
سوالاتی را بپرسید که جواب آنها بله یا خیر نباشند. به جای آن از افراد مصاحبه شونده بخواهید در مورد حادثه یا وضعیت یا موضوع مورد بحث توضیح بدهند. در هنگامی که آنها در حال پاسخ دادن هستند به حرفهای آنها گوش دهید و ببینید آیا از بین صحبت‌های او می‌توان اطلاعات اضافه‌ای به دست آورد که ممکن است برای خواننده جالب باشد. سپس سوالات بعدی را بپرسید تا اطلاعات بیش‌تری به دست بیاورید.
هیچگاه به خود ترس راه ندهید و تصور نکنید که ممکن است سوال بی‌ربط یا بی‌معنی بپرسید. اگر منبع شما مطلبی را می‌گوید که شما نمی‌فهمید از او بخواهید آن را به زبان ساده‌‌تر توضیح دهد. اگر منبع شما مطلبی را می‌گوید که بی‌معنی به نظر می‌رسد از او بخواهید توضیح بیش‌تری بدهد. اگر شما چیزی را نمی‌فهمید احتمالا خواننده هم به همین مشکل دچار خواهد شد. همیشه در هنگام مصاحبه مودب باشید اما اجازه ندهید مصاحبه شونده شما را از پرسیدن سوالات درست یا دشوار بترساند.
اگر شما نمی‌دانید با چه کسی مصاحبه کنید، برخی از سایت‌ها لیستی از سایت‌هایی را به شما ارائه می‌دهد که شما می‌وانید در مورد موضوعات مختلفی کارشناسانی را برای مصاحبه پیدا کنید.
2. مشاهدات
پنج حس شما می‌توانند جزئیاتی را برای شما فراهم کنند که یک گزارش را از حالت خشک و بی روح یک گزارش سرزنده و جذاب تبدیل کند. حتی اگر شما در حال انجام یک مصاحبه ساده هستید به اطراف دقت کنید. چه چیزهایی می‌بینید؟ می‌شنوید؟ آیا بوی خاصی در محیط وجود دارد؟ آیا احساس خاصی از بودن در آنجا به شما دست می‌دهد. این جزئیات را در خبر خود مطرح کنید تا خواننده حس کند در محیط قرار دارد و بفمد شما از چه جایی در حال تهیه گزارش هستید.
اما دقت داشته باشید که گزارش خود را با جزئیات بی‌فایده پر نکنید و یا مطلب اصلی خود را فدای این اطلاعات نکنید. خواننده اصلا نیاز ندارد که بداند رنگ موی مصاحبه شونده چیست، مگر آن‌که این اطلاعات به موضوع مطلب شما مربوط باشد.
سپس به مدت 30 دقیقه در یک مکان نشسته و آن‌چه را که دیده‌اید به روی کاغذ بیاورید. در این بین سعی کنید مهارت‌های خود را نیز تقویت کنید.
3. جستجو در مدارک و اسناد
خبرنگاران آنلاین می‌توانند هزاران مقاله و مطلب مختلف در مورد موضوع خود پیدا کنند. پایگاه داده دولتی در مورد جرائم، نمرات امتحانات مدراس، آمار جمعیتی، گزارش‌های تصادفات، امنیت محیط همه مطالبی هستند که می‌توانند تا سال‌ها یک خبرنگار را به خود مشغول کنند.
برخی از سایت‌ها فقط با انتشار خبرهای تازه، جالب و عجیب هر روز هزاران خواننده را به سمت خود جذب می‌کنند. جستجو در اسناد و مدارک یکی از بهترین راه‌ها برای بررسی صحت اطلاعاتی است که شما در یک گفتگو به دست آورده‌اید.
در این روش شما اصلا نیازی ندارید خانه خود را ترک کنید تا به اطلاعات رسمی دست پیدا کنید. کافی است به سراغ اینترنت رفته و از طریق برخی از سایت‌ها اسناد و مطالبی در مورد موضوعی که مشغول کار روی آن هستید به دست بیاورید.
روزنامه‌نگاران معمولا از خبرنگاری با کمک کامپیوتر استفاده می‌کنند تا اطلاعاتی در مورد بودجه‌ها یا گزارش جرائم به دست بیاورند. اگر شما به نرم‌افزارهایی مانند اکسل، اکسس یا مپ اینفو آشنایی دارید می‌توانید اطلاعات جالبی را از دیتابیس‌های عمومی مانند لیست کارمندان یک مدرسه یا محکومیت‌های مجرمان را دریافت کنید. یا شما می‌توانید از نرم‌افزارهای نقشه‌برداری یا گزارش‌های ترافیکی پلیس استفاده کنید و تقاطع‌هایی با بیش‌ترین تصادفات را شناسایی کنید.
مهم نیست که شما از چه روشی استفاده می‌کنید، حتی ممکن است شما در یک گزارش از تمام این روش‌ها به طور همزمان استفاه کنید. مهم این است که شما نیاز به پیدا کردن اطلاعات دارید و باید در مورد یک موضوع یا حادثه به طور کامل توضیح دهید. طبیعی است که در مرحله اول باید بر اساس فرضیات خود شروع کنید. البته فقط به داشته‌های خود تکیه نکید و به دنبال اطلاعاتی بگردید تا ایده‌های شما را تائید می‌کنند یا آنها را زیر سوال می‌برند. خبرنگاران حرفهای مرتبا در پروسه تهیه خبر به دنبال مطالب بیش‌تر هستند. آنها حتی ممکن است در طی کار خود به عقب بازگردند و مصاحبه‌های بیش‌تری انجام دهند و به دنبال مطالب بیش‌تری بگردند. به هر حال یک مطلب ممکن است شما را چندین بار به جهت‌های مختلف بکشاند.
حتما اطلاعات خود را چند بار بررسی کنید تا از صحت آنها مطمئن شوید. سعی کنید در هنگام نوشتن خبر یا پیاده سازی یک مصاحبه اشتباه نکنید. هم‌چنین در هنگام کپی کردن اطلاعات از منابع رسمی و یا توصیف چیزهایی که دیده‌اید حداکثر دقت را به خرج بدهید. هر کس ممکن است در جایی اشتباه کند، اما هیچ گاه شما نباید بی‌دقتی را بهانه اشتباهات خود قرار دهید.
چگونه زاویه مناسب پیدا کنیم
مصاحبه با یک کارشناس به شکل پرسش و پاسخ بهترین روش برای شروع نوشتن یک خبر است. در هنگام خواندن روزنامه‌ها ، بلاگ‌ها، سایت‌ها و هر چیز دیگری چشمان خود را کاملا باز کنید تا بتوانید به موضوعاتی برسید که مردم در مورد آنها صحبت می‌کنند.
قبل از شروع به خبر نوشتن از خود بپرسید آیا خواننده گزارش من را می‌خواند و این موضوع برایش جالب است. شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در چند درصد موارد شما به گزارش‌هایی که خود می‌نویسید در پاسخ به این سوال جواب مثبت می‌دهید.
در پایان همیشه و در همه‌جا با خود یک دفتر یادداشت و خودکار داشته باشید. هر زمان و در هرجایی یادداشت برداری کنید تا به سوژه‌های خوبی برای تهیه خبر دست پیدا کنید.
