ایسنا - خط مشی خبری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در مراسمی که بهمناسبت گرامیداشت روز خبرنگار با حضور سرپرست جهاد دانشگاهی، اعضای هیات مدیره خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، و سرپرست و اعضای هیات مدیره پیشین در جمع خبرنگاران، مدیران و دیگر اعضای این خبرگزاری برگزار شد، از سوی سرپرست جهاد دانشگاهی به مدیر عامل خبرگزاری دانشجویان ایران جهت قرار گرفتن در کلیهی امور تحویل داده شد.
مدیر عامل ایسنا پس از دریافت خط مشی خبرگزاری دانشجویان ایران، با بیان اینکه این خط مشی را بهعنوان امانتی بزرگ میپذیرد، با گواه گرفتن خون دو خبرنگار و عکاس شهید ایسنا گفت: بهاتفاق شما همکاران با این شهیدان عهد میبیندیم که مجری خط مشی خبری ایسنا باشیم و آن را بهعنوان سرمشق برنامهی اخبار خود قرار داده و همیشه در تمامی مراحل از آن استفاده کنیم و با سربلندی در خدمت نظام اسلامی، تحت ولایت ولی امر مسلمین، بهعنوان حافظ منافع جمهوری اسلامی ایران به تولید و نشر اخبار "خوب ، مفید و امید بخش" بپردازیم و این هدف محقق نخواهد شد مگر با همکاری همهی شما عزیزان.
متن خط مشی خبری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) که توسط اعضا و مدیران ایسنا طی جلسههای متعدد تدوین شده، به تصویب مدیریت وقت و ریاست جهاد دانشگاهی رسیده و در مراسم یادشده توسط دکتر محمدحسین یادگاری به علی متقیان تحویل داده شد، به شرح زیر است:
تعریف:
خط مشی خبری خبرگزاری دانشجویان ایران شامل کلیه اصول و ارزشهای اعتقادی و حرفهای حاکم بر تحریریه خبر است که میتواند خبرگزاری را در مسیر دستیابی به اهداف اصلی مندرج در اساسنامه آن قرار دهد و همه اعضا ملزم به رعایت آن هستند.
مقدمه:
این خط مشی با توجه به اهداف اصلی تاسیس ایسنا شامل ایفای نقش دانشگاهیان در توسعه فضای رسانهای کشور و ارتقای آگاهیهای علمی، فرهنگی، دینی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و شکلگیری حلقه واسط بین حاکمیت، نخبگان و مردم و همچنین تلاش برای دستیافتن به موجودیتی جامع و کامل از یک خبرگزاری معتبر و تعیینکننده در عرصه داخلی و بینالمللی، در دو فصل اصول کلی و اصول حرفهای تدوین شده است.
فصل اول:
اصول کلی
اصول کلی حاکم بر تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران همان اصول اعتقادی و باورهای جهادگران جهاد دانشگاهی، موسسان و اعضای خبرگزاری دانشجویان ایران و شامل شش اصل زیر است:
1- اسلام، 2- ارزشهای انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی، 3- قانون اساسی 4- اندیشههای حضرت امام خمینی(ره) 5- ولایت فقیه 6- منافع و ارزشهای ملی
1- اسلام:
اعتقاد و التزام عملی به آموزههای اسلام ناب محمدی (ص) و ترویج آن از اصول کلی خدشهناپذیر حاکم بر تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) است. ایسنا در راستای حفظ هویت اسلامی و عمل به رهنمودهای بزرگان دین، اشاعه فرهنگ و آموزههای اصیل اسلامی را همواره وظیفه خود میداند.
خبرگزاری دانشجویان ایران، همچنین تلاش در راستای تحقق وحدت مسلمانان جهان را از مبانی مهم خبری خود میداند.
2- ارزشهای انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی:
پایبندی به آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی و پاسداری از محتوای شعار جاودانه «استقلال، آزادی ، جمهوری اسلامی» به عنوان عصاره مطالبات ملت بزرگ ایران همواره سرلوحه فعالیتهای خبرگزاری دانشجویان ایران قرار دارد.
ایسنا در این زمینه، با تاکید بر اشاعه گفتمان ، ادبیات و فرهنگ اصیل انقلاب اسلامی، حمایت از اصول ، ارزشها و ارکان نظام مقدس جمهوری اسلامی را وظیفه خود میداند.
3- قانون اساسی:
اعتقاد و التزام به قانونی اساسی و دفاع از آن به عوان میثاق ملی و تلاش در جهت حاکمیت و اجرای حداکثری تمام اصول قانون اساسی از اصول موکد حاکم بر تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران است.
4-اندیشههای حضرت امام خمینی(ره):
پایبندی به آرمانها و آموزههای و الای حضرت امام خمینی(ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی و تلاش در جهت ترویج اندیشهها و رهنمودهای ایشان، به ویژه تکیه بر وصیتنامه سیاسی – الهی ایشان از اصول خدشهناپذیر ایسناست.
5- ولایت فقیه:
اعتقاد و التزام عملی به ولایت مطلقه فقیه به همراه دفاع از اصل ولایت مطلقه فقیه و تبیین و ترویج دیدگاههای مقام معظم رهبری، اصل همیشگی حاکم بر سیاستهای خبری و تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران است.
6- منافع و ارزشهای ملی:
تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران همواره در جهت حفظ و تقویت وحدت ملی و تبیین منافع و مصالح ملی و صیانت از آنها تلاش میکند. در همین راستا حفظ هویت اصیل ایرانی – اسلامی و حراست از آن، اشاعه فرهنگ و باورهای درست کهن و عمیق مذهبی و ملی، توجه جدی به مساله امنیت ملی ، پاسداری از تمامیت ارضی و اقتدار نیروهای مسلح و همچنین ترویج و تقویت روحیه امید، خودباوری و مشارکت در عرصههای ملی با تاسی به پیام مقام معظم رهبری برای آغاز بکار ایسنا ( اخبار خوب، مفید و امیدبخش مخابره کنید، انشاءالله موفق باشید) از وظایف خبرگزاری دانشجویان ایران است.
فصل دوم:
اصول حرفهای
اصول حرفهای اصلیترین اصول حاکم بر تمامی مراحل و سطوح تهیه و انتشار خبر(شامل هرآنچه بر روی سایت خبری ایسنا قرار میگیرد) در خبرگزاری دانشجویان ایران است. این اصول دو بخش «اصول خبری» و« اخلاق و روشهای حرفهای» را شامل میشود.
بخش اول:
اصول خبری
اصول خبری خبرگزاری دانشجویان ایران، اصولی غیر قابل تغییر و خدشه است که در کلیه سطوح تولید و انتشار خبر در تحریریه خبرگزاری از سوی خبرنگاران ، دبیران ، سردبیران ، مدیران و مدیرعامل رعایت میشود.
این اصول شامل شش اصل «صحت»، «دقت»، «سرعت»، «بیطرفی»، « استقلال «تحریریه» و «جامعیت» هستند.
1- صحت:
صحت اخبار به معنای روایت واقعی و دقیق رویدادها، مورد تاکید جدی ایسناست و تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران صحت خبر را مقدم بر سرعت انتشار آن میداند. در همین راستا اخبار ایسنا تنها پس از اطمینان کامل از صحت آن برمبنای منابع موثق ، یا اسناد معتبر خبری ارسال میشود.
2- دقت:
رعایت اصول حرفهای خبرنویسی از جمله انعکاس و نگارش صحیح خبر بر مبنای روشهای حرفهای و علمی، ذکر دقیق جزئیات موجود در خبر، روشنی و وضوح متن خبر و رعایت آیین نگارش صحیح زبان فارسی، مجموعا تعریف «دقت» در نگاه تحریریه ایسناست و رعایت آن پس از اصل صحت، مقدم بر سرعت ارسال خبر است.
3- سرعت:
ارسال خبر در سریعترین زمان ممکن پس از رعایت صحت و دقت یکی از اصول خبری حاکم بر تحریریه ایسنا محسوب میشود.
4- بیطرفی:
ایجاد امکان برابر و غیرجانبدارانه برای طرح دیدگاههای مختلف افراد، تشکلها و نهادهای قانونی در موضوعات گوناگون، در چارچوب قانون و اصول کلی خط مشی خبرگزاری، از جمله اصول خبری حاکم بر تحریریه خبری ایسناست.
5- استقلال تحریریه:
حفظ استقلال تحریری و عدم وابستگی به جریانها، تشکلها، نهادها، سازمانها و اشخاص دولتی و غیر دولتی و همچنین عدم پذیرش نظرات غیر قانونی مراجع خارج از مجموعه خبرگزاری، از اصول مهم خبری حاکم بر تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران محسوب میشود.
6- جامعیت:
نگاه فراگیر، همهجانبه، و متکثر به مسائل مختلف خبری و ترویج چند صدایی با رویکرد کارشناسانه در چارچوب قانون، فارغ از ملاحظات جغرافیایی، نژادی، قومی، زبانی، فکری و عقیدتی از اصول خبری حاکم بر تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران است.
بخش دوم:
اخلاق و روشهای حرفهای
1- پاسخگویی:
خبرگزاری دانشجویان ایران نسبت به اخبار منتشره خود با احساس مسوولیت و تعهد، به مخاطبان اعم از مردم و مراجع کسب خبر پاسخگوست؛ در این ارتباط «توضیحات»، «تکذیبیهها» و «اصلاحیههای» ارسالی به خبرگزاری بر اساس قانون مطبوعات، رعایت کامل اصول اخلاقی و با ارزیابی صحت ادعاهای مطرح شده منتشر میشود و ایسنا درصورت لزوم توضیحات و مستندات خود را نیز در انتهای این مطالب ارائه میکند.
خبرگزاری دانشجویان ایران پاسخگوی اخبار دیگر رسانهها نیست و الزامی به انتشار تکذیبیهها، توضیحات و اصلاحیههای مربوط به اخبار دیگر رسانهها ندارد، بدیهی است اطلاعیههای رسمی در مورد برخی شایعات و اخبار از این قاعده مستثنی است.
2-اعتماد:
جلب اعتماد مخاطبان اعم از مردم و مراجع خبری روح کلی حاکم بر تحریریه ایسناست و مواردی همچون اطمینان یافتن از صحت خبر، تکیه بر منابع موثق خبری، پاسخگویی و احترام به سلیقه مخاطبان مختلف از ارکان این اعتمادسازی است.
ایسنا در همین زمینه سخنان کسی را که قبل از انتشار خبر به نحوی قابل استناد نارضایتی خود را نسبت به انتشار بخش و یا کل سخنانش اعلام کند، منتشر نمیکند.
همچنین در گفتوگوهای اختصاصی، پرسش از مصاحبهشونده درباره لزوم یا عدم لزوم اخذ تاییدیه پیش از انتشار خبر ، از روشهای ایسنا برای اعتمادسازی با مراجع خبری است.
3- نقد:
ایسنا نقد را از وظایف ذاتی رسانهها میداند. روش کلی نقد در خبرگزاری دانشجویان ایران «نقد منصفانه» به معنی ایجاد فرصت برابر برای همگان در بیان نکات مثبت و منفی یک موضوع به همراه ارائه راهکارها از منظری علمی است که با هدف آگاهی و اصلاح امور صورت میگیرد.
ایسنا درصورت انتشار انتقاد از یک شخصیت حقیقی یا حقوقی، اخذ و انتشار توضیحات طرف مورد انتقاد را نیز وظیفه خود میداند.
4- افکارعمومی:
ایسنا توجه و پاسخگویی به پرسشها و موضوعات مورد علاقه و توجه افکار عمومی درچارچوب قانون و همچنین احترام به احساسات، عقاید و هنجارهای عمومی و رعایت حرمت آنها را وظیفه خود میداند.
5- اعتدال:
تقویت گرایشها و رویکردهای عقلانی و میانهروانه در تمام موضوعات و عرصهها و دوری از حرکات و نگاههای افراطی و تفریطی مشی کلی حاکم بر سیاستهای خبری تحریریه ایسناست.
6- حقوق شهروندی:
خبرگزاری دانشجویان ایران توجه کامل به هرآنچه در قوانین و مقررات کشور از آن به عنوان حقوق شهروندی یاد میشود، به ویژه رعایت حریم خصوصی، اجتناب جدی از ایراد تهمت و افترا و پاسداری از حقوق انسانی فرد فرد اعضای جامعه را، سرلوحه سیاستهای خبری خود میداند و در همین راستا در جهت توسعه فرهنگ رعایت حقوق شهروندی با رویکردهای علمی و آموزشی گام بر میدارد.
7- دسترسی آزاد به اطلاعات:
خبرگزاری دانشجویان ایران بر ضرورت احترام به حق مردم در دستیابی به اطلاعات در چارچوب قانون و شکستن انحصارات خبری تاکید دارد و هرگونه تحدید اطلاعرسانی و اعمال خطوط قرمز خبری را تنها در چارچوب قانون و خط مشی خبری خود و اخلاق حرفهای به رسمیت میشناسد.
تحریریه ایسنا عدم انتشار مطالب طبق چارچوبهای قانونی را «سانسور» تلقی نمیکند.
8- ذکر منبع:
کلیه مطالب در سایت خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) با ذکر منبع و احترام به مالکیت معنوی منتشر میشود.
9- حریم خبر:
اعضای تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران حریم خبر را پاک و منزه از هرگونه منافع اقتصادی، اغراض سیاسی و یا نگاههای شخصی میدانند.
نپذیرفتن هدایای حوزههای خبری از سوی اعضای تحریریه ایسنا و جدا بودن کامل هرگونه فعالیت اقتصادی خبرگزاری از بخش خبری آن از جمله روشهای ایسنا برای رعایت حریم خبر محسوب میشود.
تحریریه خبرگزاری دانشجویان ایران هیچ تعهدی در قبال فعالیتهای بازرگانی و اقتصادی سایر بخشهای ایسنا ندارد، به عبارت دیگر در ایسنا« خبر، فروشی نیست.»
10- نوآوریهای خبری:
تحریریه ایسنا پیشرو بودن در پرداخت بهنگام به موضوعات جاری و جریانسازیهای مثبت با رویکردهای خلاقانه و ابداعات خبری ، همراه با روشهای نوین تکنولوژیکی و رسانهای را از اصول حرفهای خود میداند.
11- نگاه دانشجویی:
ایسنا وظیفه خود میداند در جهت تقویت نگاه دانشجویی با رویکردهای علمی – تخصصی، جستجوگرانه، آرمانخواهانه ، حقیقتجویانه و جسورانه به پیگیری و انتشار اخبار بپردازد.
12- توجه به نگاههای غیر رسمی:
به منظور حفظ رویکردهای دانشجویی ، کمک به طرح نگاههای غیر رسمی قانونی فاقد تریبون فراگیر و افزایش تنوع و جذابیت خبری، در تحریریه ایسنا نگاههای غیر رسمی مورد توجه ویژه قرار دارد.
13- عدم افشای منبع خبر:
درصورتیکه خبرگزاری دانشجویان ایران تشخیص دهد خبری حاوی ارزشهای خبری قابل اعتناست و میتواند پاسخگوی حداقل یکی از پرسشهای مهم افکار عمومی باشد، اما منبع خبر میخواهد از تبعات نامطلوب احتمالی انتشار آن به اسم خود محفوظ بماند، میتواند پس از اطمینان از صحت، عدم مغایرت آن با خط مشی ایسنا و ثبت و ضبط مستندات، خبر را بدون ذکر نام منبع منتشر کند، بدیهی است در این صورت نام منبع خبر در ایسنا محفوظ است و بدون حکم مراجع رسمی قضایی قابل افشا شدن نخواهد بود.
14- حمایت از محرومان:
ایسنا همواره حامی گفتمان حمایت از محرومان و مستضعفان و مدافع جدی حقوق این قشر به عنوان صاحبان اصلی انقلاب شکوهمند اسلامی است.
15- توجه ویژه به اخبار علمی و دانشگاهی:
تحریریه ایسنا علاوه بر حفظ رویکرد علمی نسبت به کلیه موضوعات خبری، توجه خاصی به اخبار علمی و دانشگاهی به ویژه در موارد مربوط به پیشرفتهای علمی کشور دارد.