خبرگزاری ایسنا - لازم است اطلاعات واجد ارزش که هم به بخش دولتی و هم غیردولتی مربوط می‌شود، به دلیل حفظ امنیت و منافع ملی، وب‌گاه‌های سازمان‌های دولتی در داخل کشور میزبانی شوند؛ این رویدادی است که اکثر کشورهای جهان به آن پایبندند. اهمیت این موضوع توسط مسوولان در کشور نیز درک شده و ظاهرا مقرر کرده‌اند که وب سایت‌های دولتی که در بازه زمانی مشخص در داخل کشور میزبانی نشوند، فیلتر شوند.

شاید مسدود کردن بیش از 500 وب سایت ایرانی و توقیف صدها دامنه اینترنتی متعلق به ایرانی‌ها توسط شرکت‌های آمریکایی که با استناد به قوانین تحریم ایالات متحده انجام شده بود، لزوم توجه کافی به راه‌اندازی، حمایت و استفاده از مرکز داده ایرانی را بیش‌تر مشخص کند.

میزبانی وب یکی از مهم‌ترین خدماتی است که در مراکز داده ارائه می‌شود؛ میزبانی در واقع واگذاری فضایی است که توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات به دارندگان وب‌سایت‌ها صورت می‌گیرد تا بتوانند نرم‌افزار خدمت‌دهنده و اطلاعات مربوط به وب‌سایت خود را در آن قرار دهند.

در حال حاضر، به دلیل عواید مطلوب ناشی از این کسب و کار، شرکت‌های بسیاری در سراسر جهان در حال ارایه خدمات میزبانی هستند که در این بین آمریکا و کانادا به دلیل برخورداری از کیفیت مناسب در کنار قیمت رقابتی از شهرت بیشتری برخوردار هستند.

اما تصمیم ایجاد مراکز داده در ایران به دی‌ماه 1381 برمی‌گردد. از آن زمان تاکنون چند مرکز داده در کشور ایجاد شده، اما با نکاتی درباره وجود ضعف زیرساخت ارتباطی، سطح پایین امنیت، کیفیت پایین خدمات و غیره روبه‌رو هستند و به گفته برخی کارشناسان، مراکز داده ایجاد شده هنوز فاصله زیادی تا استانداردهای مورد قبول جهانی دارند و جز تعدادی انگشت شمار، بقیه به سوی ارتقای سطح کیفی خدمات تحرکی ندارند.

در فاصله دو سالی که دفتر فن‌آوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس وب‌سایت‌های دولتی را از لحاظ محل میزبانی‌شان ارزیابی کرده است، سازمان‌های دولتی که میزبانی‌شان را به داخل کشور منتقل کرده‌اند، رشد خوبی داشته‌اند، هرچند طبق بخشنامه دبیرخانه شورای عالی فن‌آوری اطلاعات در سال 85 کلیه سازمان‌های دولتی تا انتهای سال 85 باید میزبانی وبگاه خود را به داخل کشور منتقل می‌کردند. در این میان هم‌چنان بسیاری از وب‌سایت‌های مهم دولتی در کشورهایی همچون آمریکا و کانادا و انگلیس میزبان هستند.

در این راستا رضا باقری اصل ـ مدیر دفتر فن‌آوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس ـ در اواخر سال 87 در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که چرا میزبان‌های خارجی برای وب‌سایت‌های ایرانی جذاب‌تر هستند، گفته بود: آمارهای ارایه شده نشان‌ می‌دهد بیش از 32 درصد از وب‌سایت‌های دولتی مورد بررسی در خارج از کشور میزبانی می‌شوند. علاوه براین اکثر وب‌سایت‌های غیردولتی ایران نیز در میزبان‌های خارج از کشور قرار دارند. علل مختلفی در شکل‌گیری چنین مساله‌ای نقش دارد که می‌توان آن‌ها را به دو دسته مزایای استفاده از مراکز داده خارجی و مشکلات بهره‌برداری مراکز داده داخلی تقسیم کرد.

وی با اشاره به این که با توجه به موقعیت سیاسی و جغرافیایی کشورمان، برنامه‌ریزی هدفمند برای توسعه مراکز داده ایرانی و مجموعه زیرساخت‌های مخابراتی کشور می‌تواند ایران را به هاب مخابراتی منطقه تبدیل کند افزوده بود: راه‌اندازی و استفاده از مراکز داده داخلی موجب افزایش توان و تخصص نیروی داخلی و استفاده از متخصصان در داخل کشور می‌شود و این می‌تواند پشتوانه خوبی برای توسعه فن‌آوری اطلاعات و زیرساخت‌های آن باشد.

به نظر می‌رسد دولت و به خصوص وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات به عنوان متولی و طراح کلان مراکز داده داخلی باید مشکلات را به موقع شناسایی و در جهت حل آن‌ها در حال چاره‌اندیشی است و ایجاد و راه‌اندازی مراکز داده داخلی در دستور کار مسوولان دولتی قرار گرفت.

به گفته رضا تقی‌پور - وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات - برای برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده که در بحث زیرساخت‌ها آمادگی داریم همه‌ی دیتاسنترها و میزبانی سایت‌ها را به داخل کشور منتقل کنیم که اکنون بخشی از این کار آماده شده و تا سال دوم این برنامه، کشور آمادگی دارد میزبانی همه‌ی سایت‌ها را در داخل کشور انجام دهد یعنی هیچ نیازی از نظر حجم حافظه به خارج از کشور نخواهیم داشت.

اما این نکته هم باید مورد توجه قرار بگیرد که طول عمر راه‌حل‌های فن‌آوری اطلاعاتی به واسطه سرعت رشد این فن‌آوری بسیار کوتاه است و اگر طرحی مدت اجرای آن بیش از دو سال طول بکشد در زمان بهره‌برداری تاریخ گذشته تلقی خواهد شد. لذا فاصله بین تصمیم تا طراحی، اجرا و بهره‌برداری باید کاهش یابد.

در پایان چند سوال باقی می‌ماند این که این فیلتر توسط چه نهادی انجام می‌شود؟ در حال حاضر وب‌گاه‌های چند وزارتخانه، سازمان یا نهاد دولتی در داخل و یا خارج هاست می‌شوند؟ و چه تعداد مرکز داده این وب‌گاه‌ها را میزبانی خواهند کرد؟ علی اصغر انصاری - معاون توسعه و مدیریت شبکه شرکت فن‌آوری اطلاعات - مسوول مرتبط با این موضوع است که باید پاسخگو باشد اما تاکنون به دلیل حضور وی در جلسات مختلف تا لحظه ارسال این خبر امکان دریافت پاسخ این پرسش‌ها حاصل نشد.