خبرآنلاین، جلال خوش چهره - "جامعه شناسی روزنامه نگاری " عنوان کتابی است به به قلم " برایان مک نیر" استاد و محقق علوم ارتباطات که دکتر علی اصغر کیا و دکتر محمد رسولی آن را به طور مشترک برگردان کرده و انتشارات "جامعه شناسان" با موضوع "آزمون دوره های تحصیلات تکمیلی " برای دانشجویان رشته روزنامه نگاری منتشر کرده است.

همانگونه که نویسنده امریکایی کتاب تصریح کرده ؛ "این کتاب عمدتاً به عنوان یک منبع یادگیری و آموزش نوشته شده " و مطالعه آن نه تنها برای دانشجویان، بلکه همه تولید کنندگان عرصه رسانه های جمعی مفید و لازم است . این اهمیت از آن روست که به قول "مایکل اوکشات" بسیاری از ما به کار واموری مشغولیم بی آنکه با اصول و قواعد حاکم بر این کار آشنا باشیم . همچنین است محدود ماندن بسیاری از جنبه های مربوط به دانش علوم ارتباطات در کشور ما که عمدتاً در همان دانش کلاسیک باقی مانده و کمتر -برای مثال- با روزنامه نگاری نوین در عصر تکنولوژی ارتباطات آشناست . شوربختانه این وضع در حالی است که یا تولید کنندگان روزنامه نگاری برای آشنایی با تکنیک ها ی تازه رغبتی از خود نشان نمی دهند و تنها به برداشت شکلی از آن بسنده می کنند و یا هر آنچه در این زمینه منتشر شده کمتر مورد توجه شاغلان این رشته قرار گرفته است. علاوه بر موارد بالا مشکل دیگر اهتمام اندک مراکز دانشگاهی به کیفیت محصولاتی از این دست است که منتشر می شود.

به عبارت دیگر تولید نظریه بومی در عرصه ارتباطات نه تنها محدود بلکه آنچه از دیگران نیز برگردان می شود، گاه چنان دچار شلختگی در ترجمه و ویرایش است که دانشجویان این رشته با مفاهیم ومحتوای آثار منتشر شده به سختی می توانند با آنها ارتباط برقرار کنند .شاید یکی از دلایل کم حوصلگی دانشجویان و فعالان عرصه ارتباطات در مطالعه چنین آثاری نیز همین امر باشد . وضع بالا در حالی است که فعالان بیرونی به شکل خستگی ناپذیر مشغول تئوری سازی و مفهوم سازی های تازه در این عرصه هستند. برای مثال برایان مک نیر از جمله نظریه پردازانی است که مدام در حال انتشار مقالات تحقیقی در زمینه روزنامه نگاری نوین است و نظرات او اکنون در کانون توجه مراکز دانشگاهی جهان قرار دارد.

درباره نویسنده

مک نیر نظریه پردازی نوگراست که می کوشد پیوند حوزه های مرتبط با جامعه شناسی و روزنامه نگاری را به طور مستقل بررسی کرده و مدلی از روزنامه نگاری نوین را همپا با عصر نو به نسل جدید ارائه کند.

در واقع مک نیر در شمار نوگرایانی است که تعریفی پست مدرن _ اگر مبالغه نکرده باشم _ از کار ویژه های رسانه های ارتباطی در دوران کنونی داشته و برای نهادینه کردن نظرات خود به بازتعریف هنر ارتباطات - و به ویژه روزنامه نگاری - مشغولند . مک نیر که معمولا ً نظرات خود را به شکل مقالات تحقیقی منتشر می کند بر این باور است که تولید کنندگان رسانه های جمعی از قواعد حاکم در دوران کلاسیک باید فاصله گیرند. او تاکید می کند که فارغ از رویکردهای ایدئولوژیک دوران انقلاب صنعتی و جنگ سرد که به شکل رقابتی در دو جبهه لیبرالیستی غرب و ایدئولوژیک شرق جریان داشت،اکنون با جهانی شدن موضوع انتخابات و به رسمیت شناخته شدن تکثر آراء و نیز توسعه تکنولوژی ، لازم است فعالان این حوزه به گونه ای با مخاطبان تعامل کنند که قادر باشند تأثیر گذاری خود را در متن تحولات همچنان حفظ کنند . او در یکی از مقالاتش که در سال 2005 میلادی با عنوان " روزنامه نگاری و دموکراسی " منتشر شد و نویسنده این سطور آن را به همراه دو مقاله دیگر به قلم " تئو دور گلاسر" با عنوان بازنگری در جایگاه اتاق خبر و "جرمی تانستال" با عنوان روزنامه نگاری سیاسی منشر و به تبیین نظرات ایشان پرداخت ، مدلی از روزنامه نگاری عمومی و مدرن را ارائه کرده است.(1)

مک نیر در آن مقاله در صدد پاسخ به این پرسش کلیدی است: " حالا که مردم به کمک توسعه تکنولوژی ارتباطات به شکل گسترده به اطلاعات دسترسی دارند، مطبوعات می خواهند با آنان چه کنند؟ به ویژه هنگامی که قرار است نقش مطبوعات در ارتباط با سیاستمداران و درجه موفقیت آنها در یک رقابت انتخاباتی به محک گذاشته شود." مک نیر تاثیر مطبوعات را بر روی کیفیت دموکراسی بررسی می کند و با نگاه به تحقیقاتش در این باره تصریح می کند: "مهمترین مشخصه این رفتار باید متعادل کردن ادعاها و اظهاراتی باشد که شاخصه بحث سیاسی است ." او با نقد زبان کلاسیک رسانه ها که خود آن را "زبان انتقادی " و مربوط به روزگار سپری شده می داند می نویسد: " این زبان برای جلب مشارکت جویی مردم جوامع دموکراتیک باید بر اساس زیبایی کلام و کیفیت مرغوب آن باشد ." پیشنهاد مک نیر برای روزنامه نگاری سیاسی دوران مدرن ، تلاش در تغییر "دولت دموکراتیک" به "دموکراسی مشاوره ای " از طریق تاسیس یک حوزه عمومی سالم است.

می توان گاه برایان مک نیر را نظریه پردازی تجویز گرا دانست که هرکجا ساخت و کار سیستم ها ی رسانه ای و تولید کنندگان آن را نقد می کند ، بلافاصله دیدگاه های تجویزی اش را نیز ضمیمه می کند؛ همانگونه که در کتاب "جامعه شناسی روزنامه نگاری" رفتار کرده است . به این ترتیب او در همه مقالات _ و بالتبع در این کتاب _ در پی پاسخ به این سوال است که کارگزاران رسانه ها و به ویژه روزنامه نگاران در جوامع امروزین چگونه خواهند توانست به عنوان یک شریک منصف در تحولات تاثیر گذار بوده و اعتبار خود را با حفظ واقع گرایی نزدیک به حقیقت حفظ کنند.

جامعه شناسی روزنامه نگاری

قبل از معرفی و نقد کتاب جامعه شناسی روزنامه نگاری باید خوانندگان را به این نکته توجه داد که نویسنده در فصل نهم و در واقع بخش پایانی کتاب تصریح کرده است؛ این کتاب به مدلی از روزنامه نگاری مدرن اشاره دارد که فرض اصلی در نحوه کارکرد آن، وجود دموکراسی و قبول حق رأی است (ص151).

این کتاب همچنین به منظور انتشار منبعی برای یادگیری و آموزش دانشجویان نگارش شده است(ص 53). مک نیر برای برجسته سازی بحث آموزشی خود می نویسد: "دغدغه ما در باره دنیا آنقدر به آنچه روی داده مربوط نمی شود که به آنچه روزنامه نگاران به ما می گویند که رخ داده است."(همان) در این حال نویسنده به مخاطبانش هشدار می دهد: "خوانندگان و مخاطبان امروز رسانه ها _ بر خلاف گذشته_ به دلایل مختلف، خوانندگان انتقادی متون هستند."(همان) از این رو اصرار دارد که روزنامه نگاران باید به بازتعریف ساخت و کارشان همت کنند. مک نیر در کتابش با لحاظ نکات بالا به پیوند حوزه ها ی مرتبط با جامعه شناسی و روزنامه نگاری به طور مستقل می پردازد. او می کوشد به حل مشکلی همت کند که به زعم او فقدان منابع در زمینه مباحث بین رشته ای مانند ارتباطات میان فرهنگی، روانشناسی ارتباطات و دیگر علوم در این زمینه ها ست. نویسنده در فصل نخست کتاب می پرسد: "ژورنالیسم (روزنامه نگاری)چیست؟ و با حفظ اعتدال در وضع پست مدرن، روزنامه نگاری چه چیزی نیست؟ وقتی در فرهنگ معاصر بین تحصیلات، اطلاعات، آگهی ها، بین هنر و هجویات، بین بالا و پائین، خط معلومی وجود ندارد و گاه جدال بر انگیز هستند، مرز بین روزنامه نگاری و غیر آن کجاست؟ و آیا چنین مرزی وجود دارد؟"

آنگاه پاسخ می دهد: "این خط وجود دارد زیرا اهمیت جامعه شناسان ارتباط روزنامه نگاری به میزان زیادی از انتطارات نویسنده یک شکل و محتوای مشخص افزایش می یابد و بر این اساس مشخصات برجسته شده مرز میان روزنامه نگاری با غیر آن ر ا معلوم می کند." (ص12)مِؤلف بحث مفهومی خود را در 2 بخش و 9 فصل ارئه کرده است: بخش نخست شامل سه فصل ( مقدمه، جامعه شناسی روزنامه نگاری و تأثیرات روزنامه نگاری)است . بخش دوم که به عوامل تولید روزنامه نگاری در شش فصل با عناوین زیر می پردازد: فرهنگ حرفه ای و تصمیم گیرندگان سازمانی روزنامه نگاری؛ محیط اقتصادی؛ محیط تکنولوژی؛ منابع جامعه شناسی و سرانجام پایان بندی بحث با عنوان "از کنترل تا آشوب" که مؤلف می کوشد هر چند عجولانه ، مدلی ارائه کند از آنچه تلاش داشته از ابتدا تا انتهای کتاب به آن بپردازد.نویسنده در سراسر کتاب خواننده را با تعابیری از هنر روزنامه نگاری آشنا می کند که برای خوانندگان ایرانی آن تا حدود زیادی تازه و در این حال جذاب است، مثل رقابت و سلطه؛ تکثر گرایی - مادی گرایی؛ انتقادی - هنجاری ...و بسیاری دیگر از این دست که می تواند روزنامه نگاران را در فهم تحولات نوین حوزه کاری شان در تعامل با محیط اجتماعی یاری دهد.

دانشجویان علوم ارتباطی با مطالعه این کتاب به چگونگی اعمال قدرت رسانه ای در جوامع مدرن امروزی پی برده و در این حال راهکارهای مدیریت رقابت هوشمندانه در محیط رسانه ای را می آموزند .(فصل سوم و پنجم)مؤلف بنای بحث خود را بر پایه معرفی روزنامه نگاری مدرن قرار داده و همانگونه که در بالا اشاره شد، فرض اصلی وجود دموکراسی و به رسمیت شناخته شدن حق رأ ی در جوامعی است که قرار است ارتباط جامعه شناسی و روزنامه نگاری در آن مورد مداقه قرار گیرد.(فصل چهارم) از این رو کتاب توصیف روزنامه نگاری از دوران کلاسیک (به عنوان بازتاب دهنده نیاز جامعه تازه صنعتی شده و رو به تغییر ) تا عصر مدرن است . نویسنده با لحاظ مختصات اجتماعی هر یک از دوران یاد شده و تفاوت های آنها راهکارهایی را برای کارآمدی رسانه ها در عصر حاضر ارائه می کند.(فصل چهارم) دیدگاه های تجویزی او ربط مستقیم با خصلت هایی دارد که از محیط اجتماعی روزنامه نگاران ( اعم از جوامع مختلف ) تاثیر می پذیرد . برای مثال نویسنده فصلی از کتاب خود را به معرفی علم جدید اخبار اختصاص داده و تأکید می کند:" خوانندگان امروز رسانه ها بر خلاف گذشته مخاطبان انتقادی متون هستند."(ص 66-70)

به این ترتیب مک نیر معتقد است: "در دوران مدرن، گفتمان ها نیز با گذشته تفاوت کرده و لازم است روزنامه نگاران کلام خود را به گونه ای آرایش کنند که نتایج منظور، حاصل شود."(ص 79-80) مک نیر قاعده بحث خود را با رویکردی لیبرالیستی بنا کرده و از همین منظر به ارائه دیدگاه های تجویزی خود می پردازد . بنابراین کتاب همواره به دو سطح از روزنامه نگاری توجه دارد؛ مدل لیبرالیستی مطلوب خود با خاستگاه های کاملاً غربی با اشاره به الگوهایی که رسانه های امریکایی و انگلیسی در دستور کار دارند و مدلی از روزنامه نگاری در جوامع تازه رسته از بند های ایدئولوژیک شرق و جوامع در حال توسعه.(ص 113-117) در این حال او در معرفی مدل لیبرلیستی به تفاوت میان رویکرد های هریک از طیف های دو سطح یاد شده می پردازد. برای مثال او معتقد است برخلاف روزنامه نگاری در جامعه امریکایی که تلاش شده دولت تا حد ممکن از مدیریت و مداخله مستقیم در کار رسانه ها پرهیز کند اما در بریتانیا این رویکرد به طرزی محافظه کارانه مورد کم توجهی قرار گرفته است ؛ اگرچه رسانه ها به رغم مدیریت های دولتی توانسته اند الگویی از کار با احساس مستقل را تجربه کنند.

اما سطح دوم از تحلیل کارکردی رسانه ها در کتاب مک نیر مربوط به طیف هایی می شود که او آنها را دموکراسی های جدید اروپای شرقی و مرکزی دانسته و با عنوان "دمو کراسی های اظطراری" یاد می کند.(ص85-88) وی بر این باور است که اگر چه دموکراسی های اظطراری تا رها شدن از قید و بندهای ژنتیک شده از دوران حاکمیت رژیم های ایدئولوژیک گدشته فاصله دارند اما هنوز نباید محیط اجتماعی تاثیر گذار بر کمیت و کیفیت تولیدات رسانه ای آنها را نادیده گرفت . همچنین است جوامع بسته ای مانند عربستان سعودی که عوامل رسانه ای، کارگزاران مستقیم دولت یا وابستگان آنها هستند.مک نیر با سمپاتی به جوامع سطح نخست ، مخاطب خود را رسانه های جوامع سطح دوم می کند و در این میان می کوشد الگویی راهگشا برای ایشان از روزنامه نگاری مدرن ارائه کند. البته او از دایره انصاف خارج نشده و ابراز عقیده می کند که رسانه ها اعم از هر دو سطح بالا همچنان متاثر از سه متغیر کلیدی هستند ؛ اقتصاد، بوروکراسی و فشارهای طبیعی بر خاسته از الزام های اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و تکنولوژیک که در هریک از جوامع، ویژگی های بومی خود را دارد. درست همینجاست که او برای جامعه شناسی روزنامه نگاری مصداق آورده و آن را از مقالات و تحقیقات دانشگاهی و یا حرفه روابط عمومی و خلاصه هر چیزی که می خواهد به حرفه روزنامه نگاری تنه بزند، متفاوت می کند .(فصل های اول، پنجم و هشتم)

تأثیر متقابل روزنامه نگاری و جامعه شناسی

در کتاب جامعه شناسی روزنامه نگاری، خواننده به طرزی ملموس با پیوند عمیق جامعه شناسی با تولید کنندگی رسانه ای آشنا می شود .او همچنین می آموزد که روزنامه نگاری به لحاظ ماهوی و کارکردی با گفتمان های دیگر؛ حتی هنر نویسندگی و داستان و فیلمنامه نویسی متفاوت است و اگرچه از این هنرها بهره می برد ولی هیچکدام از آنها نیست . مؤ لف می نویسد: "اهمیت روزنامه نگاری مدرن و ارتباط آن با جامعه شناسی به میزان زیادی از انتظارات نویسنده یک شکل و محتوای مشخص برجسته می شود." در این حال روزنامه نگاری ارتباط معلومی با جهش های اجتماعی و تطورات آن دارد .مصداق این مدعا تولد روزنامه نگاری در شروع عصر صنعتی است.

بنابراین روزنامه نگاری باید دارای چند مشخصه اصلی باشد:

1- حقیقت گرایی متکی بر عینت برای اعتماد زایی نزد مخاطب.

2- تاکید بر عنصر تازگی اخبار و تفسیر آن( اهمیت این بخش از آن روست که مخاطبان به لحاظ وجود انبوه رقیبان و انبوهگی اطلاعات کلان وخرد بسادگی گذشته خریدار مطالب هر رسانه ای نمی شوند . بنابراین هنر روزنامه نگاری در این دوران سخت، مفهوم بخشی و ساماندهی به اطلاعاتی است که به وفور وجود دارد . همین امر وجه تمایز روزنامه نگاری موفق با دیگر منابع اطلاعاتی است.)

3- مفهوم بخشی به شکل روایت و قصه نویسی برای داده هایی که هیچ احساسی در آنها نیست . برای مثال لیست اطلاعاتی در باره درجه وفشار هوا که در اختیار همگان قرار دارد اما روزنامه نگار باهنر تیتر زنی و آرایش متن هنرمندانه آن را به عنوان یک خبر تازه در اختیار مخاطب قرار می دهد .(ص14)

4- ارائه مدل های روزنامه نگاری با تأسی از خاستگاه های ایدئولوژیک. به عبارت دیگر می توان با قبول تکثر گرایی ایدئولوژیک در عرصه ارتباطات ، حقیقت را از دل واقعیت ها بر اساس برداشت های خود تفسیر و تعبیر کرد . اکنون می شود مدل های مختلف از روزنامه نگاری را ارائه کرد که شامل همه خصلت های بومی و ایدئولوژیک باشد ولی نمی توان با مسخ یا انکار واقعیت ها در عصر انبوهگی امکانات برای دسترسی به حقایق ، مخاطبان را در حصار قرار داد. در این حال همین امر رسانه ها را به میدانی برای رقابت رویکرد ها و ایدئولوژی ها و گفتمان های رقیب تبدیل می کند .(فصل های دوم و پنجم)

5- علم فقط وقتی موضوع ژورنالیسم قرار می گیرد که با خصلت ها و نیازهای اجتماعی همراه شود . بنابراین حوادث علمی هنگامی سوژه روزنامه نگاری می شود که با زندگی اجتماعی مردم تداخل کند . پس روزنامه نگاری به طور ذاتی در باره دنیای اجتماعی است تا اینکه بخواهد در باره دنیای طبیعی باشد . روزنامه نگار عصر مدرن باید توجه کند که میان مقاله علمی و تولید روزنامه ای فاصله است . علم از طیبیعت می گوید و ژورنالیسم از اجتماع ؛ حتی اگر روش های ژورنالیسم همانی باشد که در تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می گیرد؛ مثل تحقیق،جستجو، مشاهده و بازبینی منابع

6- تاکید بر ماهیت روزنامه نگاری به عنوان منبعی که سرانجام مخاطبان باید به رخدادها از پشت شیشه های عینک ژورنالیسم بنگرند .این کار با روش گزارش اخبار ،مقاله کیفی ،تفسیر ، نقطه نظر و روش هایی شبیه به اینها انجام می شود . نباید روزنامه نگاری را با مدلی خاص محدود کرده و براین امر اصرار داشت . جوامع شاخص های خود را دارند و روزنامه نگاری نیز می تواند متناسب هر جامعه کاراکتر خودرا بیابد ولی آنچه در همه جوامع ساری و جاری است اینکه روزنامه نگاران (اعم از بارون های مطبوعاتی تا نیروهای درجه چندم ) نزد مردم خود می توانند همانند سیاستمداران و صاحبان قدرت مورد شک و تردید قرار گیرند.(فصل های ششم و هفتم)

7- ممکن است دست اندر کار ان رسانه ای در جوامع خود حتی منفور باشند اما همگان این قاعده اجتناب ناپذیر را می پذیرند که " ژورنالیسم به عنوان یک کالا در زمان تقاضا غیر قابل جلوگیری است."

8- سر انجام اینکه ژورنالیسم نمی تواند بدون تأثیر پذیری از گفتمان حاکم بر جامعه و ریشه های بروز اتفاق ها عمل کند. این امر به معنی رابطه عمیق روزنامه نگاری با جامعه شناسی است .(فصل هشتم) مک نیر پس از ارئه تصویری از کار ویژه های روزنامه نگاری در عصر مدرن در فصول بعد به ساخت وکارهای تولید رسانه ای و ارتباط آن با جامعه شناسی می پردازد .او با بهره گیری از جامعه شناسی سیاسی و اندشمندان این حوزه بر این امر تاکید دارد که رسانه ها همچنان رکن چهارم دموکراسی هستند . اگرچه در ترجمه کتاب این عنوان "وضعیت چهارم " معرفی شده با این حال مؤلف وظایف زیر را برای تولید رسانه ای بر می شمارد : حفظ بی طرفی وارائه نقش شریک منصف در مناقشات و تعاملات اجتماعی؛ حمایت و حفاظت از کثرت گرایی؛ حراست از فرهنگ و گفتمان دموکراتیک؛ حمایت از آزادی عقلانی؛ ایفای نقش به عنوان خدمتگزار به علایق عمومی؛ نورافشانی در گستره عمومی و حفظ آن به عنوان شرط تصمیم سازی اشتراکی منطقی برای تعامل و تصمیم گیری .(فصل سوم)

ژورنالیسم و موانع اجتماعی

آنچه در بالا آمد اشاره به جنبه های کارکردی رسانه ها و ارتباط آن با جامعه شناسی است ولی همه مواردی نیست که بر کارکرد رسانه ها و تولید کنندگان آن مترتب است. بلکه از همین منظر موانعی بر سر راه تولید رسانه ای وجود دارد که به طور مستقیم با جامعه شناسی مرتب است. اعمال سلطه در کار رسانه عنوان کاملی است که می توان در این باره به آن اشاره کرد. مک نیر مکانیزم اعمال سلطه را در سه سطح بررسی کرده است: اقتصاد رسانه ها در سلسله مراتبی از فرایند مدیریت رسانه؛ قدرت های سیاسی و قانون گذاری ها در این امر؛ طبقه فرهنگی حاکم و مطالبات از رسانه ها که به معنی توقع از آنها در پذیرش کامل ارزش ها و فرهنگ حاکم است. نویسنده در باره بند آخر معتقد است تحقق منظور بالا از طریق آموزش روزنامه نگاری در هریک از جوامع ممکن است. (فصل پنجم) وی در این باره تاکید دارد که "تمام جوامع بشری توسط مجموعه ای از ارزش ها ی توافق شده، عناصر هسته ای و ایدئولوژی ها که هدفشان تنظیم روابط و رفتار در قلمرو های متفاوت است به یکدیگر متصل هستند." شاید از همین روست که جان فیسک می گوید: "روزنامه نگاران یک واحد سلطه گری به وجود می آورند که به علایق سلطه گری اجتماعی خدمت می کنند."(ص 33)

9- محتوای خبر (حداقل بخشی از آن) نتیجه شرایط فنی تولید روزنامه نگاری است. در واقع متغیر تکنولوژی و فن روزنامه نگاری با ایجاد ترغیب نزد مخاطب ارتباط تنگاتنگ دارد. اکنون فناوری، فاصله میان یک رویداد و زمان گزارش دادن آن را کاهش داده است. در تهیه خبر ، "آنجا بودن و اول آنجا بودن اصل مهم در رقابت خبری است". (فصل هفتم) بنابراین یکی از موانع جدی برای تولید رسانه ای همانا رقابت در بهره مندی از فناوری است و سبب می شود رقابت میان تولید کنندگان رسانه ای بر سلسله مراتب عمودی صورت گیرد. در واقع مفهوم سلطه گری در ارتباطات نیز ریشه در این امر دارد.

10- مطالبات نهاد های قدرت از کارکرد های رسانه ای همچنان یکی از اصلی ترین موانع تولید رسانه ای است که در هر یک از جوامع با توجه به محیط سیاسی آن می تواند با شدت کمتر یا بیشتر وجود داشته باشد ولی به این معنا نیست که - برای مثال- رسانه ها در جوامع دموکراتیک مصون از این مشکل هستند . بهر حال به نظر مک نیر اکنون دو نگرش به روزنامه نگاری سیاسی وجود دارد. او نگرش ها را بادو عنوان جعل می کند؛نگرش های " رقابتی و سلطه". نگرش اول به رسانه به عنوان تسهیل کننده تکثر گرایی می نگرد و نگرش دوم رسانه را به مثابه ابزار کنترل دانسته و تنها در این چارچوب عملکرد آن را تحمل می کند .(فصل هشتم)

نقدی بر ساختار کتاب

کتاب جامعه شناسی روزنامه نگاری بی تردید یکی از منابع در خور در حوزه علوم ارتباطی محسوب می شود اما ضعف های ساختاری در ترجمه و ویرایش سبب می شود، دانشجویان و دست اندر کاران امر رسانه به سختی قادر باشند با آن ارتباط آسان ومستقیم برقرار کنند. به عبارت دیگر کتاب فاقد شناسه هایی است که به راحتی در اختیار خوانندگان قرار گرفته و به لحاظ موضوعی با آنان ارتباط برقرار کند. این ضعف نه ناشی از ناتوانی نویسنده در ارائه مفاهیم موضوعی خود بلکه عجله در کار ترجمه و انتشار این کتاب آموزشی است . مثلی معروف میان تولید کنندگان رسانه ای است که می گوید ؛ این تنها پیام نیست که اهمیت دارد بلکه آرایش آن از متن پیام نیز مهمتر است . مک نیز نیز در کتاب خود بر این امر تاکیدی به مراتب بیشتر داشته است. اما به نظر می رسد عجله دست اندر کاران کتاب در هر دو بخش ترجمه وانتشار سبب شده که بدیهی ترین اصول در کار انتشار کتابی آکادمیک رعایت نشود . در شناسنامه کتاب هیچ اشاره ای به معرفی نویسنده نشده است .و خواننده نمی داند قرار است چه موضوعی را با کدام رویکرد مطالعه کند.

اگرچه کتاب توسط دو نفر از اساتید دانشگاهی برگردان شده ولی ایشان حتی از نوشتن یک مقدمه ساده نیز پرهیز کرده اند. در واقع کتاب به شکلی خام ترجمه و منتشر شده است. مشکل وقتی بیشتر می شود که در کار ترجمه کتاب نیز همین کم دقتی تکرار شده است. متن علاوه براینکه نیاز به ویرایش اساسی دارد، گاه چنان است که اسامی چهره ها و منابع معروف نیز از خوزه اطلاعاتی مترجمان و یا ویرایش کنندگان خارج است. مصداق مدعای بالا بسیاری از صفحه های کتاب است که در زیر به بخشی از آنها اشاره می شود: صفحه های 12، 18، 19، 21، 22، 25 تا 28، 38 تا 46، تا48، 57، 60، 64 تا66 ، 69، 72 تا 74 و... . متاسفانه این موارد به درک مستقیم و بهره مندی خوانندگان از کتاب لطمه جدی می زند. بدتر آنکه این ضعف گاه در بخش های پایانی هر فصل که اتفاقاً جمله های کلیدی در آن آمده است،دیده می شود. به نظر می رسد کتاب جامعه شناسی روزنامه نگاری نیاز به بازبینی در دو بخش ترجمه و ویرایش دارد تا به این وسیله خدمت بیشتری به مراکز آکادمیک کشور شود. البته نباید از نظر دور داشت که حسن انتخاب این کتاب از سوی مترجمان محترمش اقدامی در خور تقدیر است و باید به آن احترام گذاشت. در پایان مطالعه این کتاب ارزشمند به همه دست اندر کاران تولید رسانه ای و دانشجویان توصیه می شود.