روزنامه‌ی دنیای اقتصاد، ندا لهردی - کمتر از یک سال و نیم از پیشنهاد «مایکل دل» مدیر عامل شرکت کامپیوتری بزرگ Dell به ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه برای همکاری‌های مشترک در صنعت کامپیوتر در اجلاس جهانی داووس نمی‌گذرد که حالا رییس جمهور روسیه به فکر وارد کردن تکنولوژی به بازی‌های اقتصادی کشورش افتاده است.

هر چند پوتین تمایل چندانی به پیشنهاد مایکل دل نشان نداد، اما حالا دیمیتری مدودف به دنبال جذب سرمایه برای ایجاد دومین دره تکنولوژی در کشورش است.

مدودف حالا عزمش را جزم کرده است تا کشورش را از این وابستگی تاریخی به منابع انرژی و اقتصاد مبتنی بر نفت و گاز نجات دهد و در این راه به فکر دنبال کردن راهی است که قطب‌های اقتصادی جهان از سال‌های پیش انتخاب کرده‌اند.

به این ترتیب است که همه فلش‌ها مدودف را به ایجاد یک عرصه رقابتی جدی تکنولوژی و تبدیل آن به یک صنعت درآمدزا راهنمایی می‌کنند. درست به همین دلیل هم هست که رییس‌جمهور روسیه تصمیم گرفت تا قبل از اجلاس G8 و G20 سری به سیلیکون ولی بزند. با این اوصاف بود که مدودف آخر هفته‌ای کاملا تکنولوژیک و متفاوت را در ایالات متحده آمریکا و البته با همراهی بزرگان عرصه جهانی تکنولوژی تجربه کرد.

تکنولوژی به جای نفت و گاز

بحران اقتصادی سال میلادی گذشته علاوه بر صنایع مختلف تاثیر قابل توجهی بر صنعت انرژی داشت. به همین دلیل هم کشورهایی مانند روسیه که وابستگی اقتصادی زیادی به این صنعت داشتند، ضررهای سنگینی را متحمل شدند که کاهش میزان تقاضا و به دنبال آن قیمت نفت و گاز مهم‌ترین آنها بود. حالا بعد از ریاست جمهوری پوتین که سیاست‌های اقتصادی مبتنی بر انرژی داشت، مدودف به دنبال منابع درآمدزای دیگری برای رشد اقتصادی کشورش است.

این در حالی است که با شروع سال 2010 و آغاز روند بهبود در صنعت تکنولوژی توجه مسوولان حکومتی روسیه را به تکنولوژی و صنایع وابسته به آن جلب کرد. حالا مدودف سعی دارد با تقلید از روند رشد اقتصادی آمریکا به ویژه بخش وابسته به تکنولوژی و ارتباطات آن، تحولی در سیاست‌های اقتصادی کشورش به وجود بیاورد.

او به دنبال ایجاد سیلیکون ولی دوم در کشورش است تا جایی که هفته گذشته مطبوعات این کشور از سرمایه‌گذاری 5/3 میلیارد دلاری روسیه برای ایجاد یک قطب بزرگ تکنولوژی تا سال 2015 خبر دادند.

دومین دره تکنولوژی

تحلیل‌گران اقتصادی این کشور، اما معتقدند که روسیه هنوز راه زیادی برای رسیدن به موفقیت‌های سیلیکون ولی در پیش دارد. به عقیده آنها مهم‌ترین دلیل این موضوع هم ایجاد زیرساخت‌های آموزشی مانند دانشگاه‌های معتبر و البته تغییر فرهنگ و سبک زندگی و نزدیک‌تر شدن به سبک زندگی دیجیتالی است. به نظر آنها سیلیکون ولی چیزی بیش از تکنولوژی و سرمایه دارد. مهم‌ترین عامل رشد در دره تکنولوژی، فرهنگی است که شاید به سختی تکرار شود. یکی از اساتید دانشگاه تجارت برکلی هم در این مورد می‌گوید: «روسیه تخصص و تکنیک لازم برای ایجاد دومین دره تکنولوژی جهان را دارد، اما دولت این کشور باید زمینه علمی برای ایجاد اتحاد صنعتی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی را فراهم بیاورد».

به این ترتیب دیمیتری مدودف هفته گذشته راهی سان‌فرانسیسکو شد تا از شرکت‌هایی مانند Cisco Systems و Twitter بازدید کرده و با مدیران بزرگی مانند استیو جابز و اریک اشمیت به صحبت بنشیند. او در یکی از مهم‌ترین سخنرانی‌هایش در اجلاس اقتصاد جهانی اعلام کرد: «توسعه تکنولوژیک یکی از اهداف اصلی دولت من است. این دولت تصمیم دارد تا سال 2015 ضریب نفوذ اینترنت در روسیه را به 90 درصد برساند و ایجاد شبکه‌های تلویزیونی دیجیتالی را کامل کند». این در حالی است که دولت این کشور از ایجاد یک قطب تکنولوژی شامل دانشگاه‌های مرتبط و تجهیزات لازم برای آغاز عصر جدید تکنولوژی در روسیه خبر داده است. درست به همین دلیل هم مدودف می‌خواهد بداند که شرکت‌های بزرگ سیلیکون ولی چگونه و با چه سیاست‌هایی کار و رشد می‌کنند.

مدودف و آیفون گران‌قیمت

رییس جمهور روسیه در حقیقت تصمیم داشت به جای یک سفر سیاسی و ملاقات با رییس جمهور آمریکا قبل از هر چیز به دنبال هدفش برای سر درآوردن از رمز و راز موفقیت در دره تکنولوژی به کالیفرنیا برود. به همین دلیل هم مقصد اولیه مدودف به جای واشنگتن، کالیفرنیا و سیلیکون ولی بود. او در این بازدید ابتدا به شرکت‌های Cisco، Apple و Twitter رفت و در نهایت از تسهیلات آمریکایی موتور جست‌وجوی روسی پاندکس هم بازدید کرد.

با این همه، اما گویا جذاب‌ترین و خبرسازترین بخش بازدید رییس‌جمهور روسیه از سیلیکون ولی مربوط به جنجالی‌ترین شرکت فعال در این دره یعنی Apple بود. این اتفاق البته چندان هم دور از انتظار نبود و به همین دلیل خبرنگاران شبکه‌های خبری مختلف با پیش بینی آن در جلوی دفتر مرکزی این شرکت صف کشیده بودند تا اتفاق جالبی را که در لحظه‌های بعدی می‌افتد، ثبت کنند.

به این ترتیب مدودف با استقبال استیو جابز به شرکت Apple رفت و با راهنمایی شخص جابز از قسمت‌های مختلف این شرکت بازدید کرد.

با این وجود، اما معرفی جدیدترین مدل از گوشی موبایل پر طرفدار iPhone جذاب‌ترین بخش این بازدید برای رییس‌جمهور روسیه بود.

این گوشی جدید که از روز پنج‌شنبه به صورت رسمی و همزمان در آمریکا و اغلب کشورهای اروپایی عرضه شد تا چهار ماه دیگر به بازار روسیه می‌آید و به این ترتیب دیمیتری مدودف اولین کاربر روسی iPhone جدید بود. او کاملا هیجان زده به دنبال کشف تغییرات جدید این گوشی با مدل قدیمی که او داشت، بود و به توضیحات جابز گوش داد. با این حال، اما احتمالا انتظار این را نداشت که جابز این گوشی را شخصا به او هدیه کند. اگرچه جابز این گوشی را به رییس‌جمهور روسیه هدیه کرد، اما ممکن است مدودف نتواند این هدیه را با خود به کشورش ببرد. چون بر اساس قوانینی که خود مدودف وضع کرده است، مقامات دولتی این کشور حق پذیرفتن هدایایی با قیمت بیش از سه هزار روبل را ندارند و این گوشی جدید قیمتی در حدود 85 تا 95 هزار روبل دارد.

با این وجود، اما مدودف از داشتن iPhone جدیدش آنقدر خوشحال بود که در حضور جابز با استفاده از این گوشی یک مکالمه ویدئویی با مشاور اقتصادی خود انجام داد. حالا باید دید که او برای بردن این هدیه گران‌قیمت با خودش چه تصمیمی می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری Cisco

بعد از Apple نوبت به شرکت Cisco رسید. مدودف در دیدار از این شرکت با «جان چمبرز» مدیر عامل آن هم به گفت‌وگو نشست؛ گفت‌وگویی با ارزش یک میلیارد دلاری. به این ترتیب Cisco اعلام کرد که این شرکت تصمیم دارد تا یک دهه آینده یک سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری در روسیه و در واقع دومین دره تکنولوژی جهان در خارج از مسکو انجام بدهد. این در حالی است که این شرکت از انجام یک سرمایه‌گذاری مخاطره‌‌آمیز به ارزش 100 میلیون دلاری در این کشور هم خبر داد.

چمبرز در این دیدار گفت: «ما شرکای بزرگی خواهیم شد و هرگز روسیه را در انجام این کار بزرگ تنها نخواهیم گذاشت». این در حالی است که یکی از کارشناسان Cisco در این مورد گفت: «اولین چیزی که سرمایه‌گذاران خارجی برای کار در روسیه نیاز دارند، وجود قوانین اقتصادی محکم و قابل اجرا است. این کار اگرچه سخت، اما برای روسیه امکان‌پذیر است».

او بعد از Cisco به دیدار اریک اشمیت مدیر عامل Google رفت. در این دیدار که بدون حضور موسسان بزرگ‌ترین موتور جست‌وجوی اینترنتی دنیا برگزار شد، اشمیت روند پیش روی روسیه برای ورود جدی به دنیای تکنولوژی را تایید کرد و درباره مزایای استقلال از اقتصاد نفتی صحبت کرد. به این ترتیب مدودف انگیزه بیشتری برای ادامه راهی که انتخاب کرده، پیدا کرد. مقصد بعدی

رییس جمهور روسیه دانشگاه استنفورد بود. او در این دانشگاه یک سخنرانی درباره مزایای اقتصاد مبتنی بر تکنولوژی کرد. او همچنین در این سخنرانی از راه طولانی که کشورش برای در اختیار داشتن دومین قطب تکنولوژی دنیا در پیش دارد، حرف زد و از قول همکاری با شرکای آمریکایی‌اش خبر داد.

در نهایت او از دفتر مرکزی Twitter هم بازدید کرد و در مراسمی نمادین یک اکانت در این شبکه اجتماعی افتتاح کرد. او به این ترتیب اولین پیامش در Twitter را نوشت: «سلام. من در Twitter هستم و این اولین پیام من است».