مدیانیوز - همایش «رسانههای نو انتخابات» بعدازظهر روز چهارشنبه در سالن همایشهای دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه سوره برگزار شد و جمعی از استادان و دانشجویان این رشته درباره موضوع رسانههای نوین و رابطه آن با انتخابات پیشرو به سخنرانی و تبادل نظر پرداختند.
دکتر حسینعلی افخمی: تاثیر رسانههای نو در میزان رایدهی مردم هنوز مبهم است
رئیس گروه علوم ارتباطات علامه طباطبایی: هرچند که نمیدانیم رسانههای نو چند درصد در جابهجایی آرای انتخاباتی تاثیرگذارند، اما انتظار داریم که اگر تاثیری باشد، این تاثیر را بتوان در میان رای طبقه متوسط شهری و رایدهندگان 30 سال به پایین دید.
در این نشست علمی دکتر حسینعلی افخمی، مدیر گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با مقایسه میان تاریخچه شکلگیری رسانههای نوین و مفهوم سیاست الکترونی در جهان گفت: تصور ما از سیاست الکترونیک نقش اینترنت در زندگی ماست و آن ساخت سهگانهای است که از دهه 80 اتفاق افتاد؛ یعنی ادغام مخابرات و رایانه که پایه دنیای الکترونیک جدید را گذاشت.
وی در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: با وجودی که بیشتر نظریهپردازان در کشور ما دیدگاه جبرگرایانه به تکنولوژی و رسانههای جدید دارند، اما پیش از آن باید بدانیم که در عرصه انتخابات ما چه پیشینه و پیشرفتی نسبت به رسانههای قدیمیتر مثل رادیو تلویزیون و مطبوعات داشتیم.
مدیر گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: همه میخواهیم بدانیم که نقش رسانههای نو در انتخابات چهقدر است؛ اما باید گفت که ما حتی در مورد میزان تاثیرگذاری رسانهای مثل تلویزیون هم آمار دانشگاهی و دقیقی نداریم.
مدیر گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با یادآوری این نکته که ما در بهترین شرایط به ازای هر 100 نفر ایرانی 23 نسخه روزنامه داریم گفت: حتی در مورد رسانهای مثل مطبوعات نیز تنها در مقایسه با برخی کشورهای آفریقایی میتوانیم از میزان نفوذ و تاثیرگذاری رسانه در کشور خوشحال باشیم.
افخمی افزود: در کشور ما 46.2 میلیون جمعیت رایدهنده داریم؛ اما در این میان اگر به سهم جمعیت شهری، روستایی و میزان دسترسی آنها به رایانه و سیستمهای مخابراتی دقت کنیم، در مییابیم که شرایط دسترسی به اینترنت همگانی نیست و در مورد میزان تاثیر بر رفتار رایدهی مخاطبان نمیتوان نظر دقیقی داد.
دکتر مسعود کوثری: تلفن همراه سیاست را به صورت سرگرمی در میآورد
دکتر مسعود کوثری با اشاره به اینکه تلفن همراه سیاست را به صورت سرگرمی درآورده زنگ تلفن همراه را مایه شکسته شدن ریتم زندگی عادی ارزیابی کرد.
موضوع سخنرانی دکتر مسعود کوثری در این نشست «ارتباطات و تلفن همراه در انتخابات» بود و به بررسی تلفن همراه از منظر ارتباطات سیاسی پرداخت و گفت: ما در استفاده از رسانههای نو دو عرصه داریم؛ یکی بازتاب آنلاین سیاست (politics online) و دیگری مرحله سیاست آنلاین online politics) )؛ ولی ما اکنون هنوز در مرحله اول هستیم.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه تهران توضیح داد: این یعنی ما هنوز فقط اطلاعات عرصه حقیقی را به دنیای مجازی منتقل میکنم، به جای آنکه ساختار مجازی سیاسی داشته باشیم.
وی افزود: در کشور ما در بحث تاثیر رسانه، هنوز نمیتوان از قدرت اقناعکنندگی و بسیجکنندگی تلویزیون غافل شد و شاید تنها تلفن همراه باشد که با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد در حال توسعه حوزه تاثیر خود است.
کوثری درباره این ویژگیها ادامه داد: تلفن همراه سیاست را به صورت سرگرمی در میآورد و تبدیل به امر شخصی میکند و با گذر از ساختار قدرت سخت به قدرت نرم، سیاست را وارد عرصه هجو و طنز و سرگرمی میکند.
وی افزود: در واقع ما امروز با ژانر پستمدرن سیاست روبهرو هستیم؛ سیاستی که بهوسیله گوشیهای همراه از ساخت کلان به ساخت خرد رسیده است.
این استاد علوم ارتباطات با مقایسه انتخابات دوره قبل با این دوره یاد آور شد: میتوانیم متوجه خاموشی توپخانه وبلاگها و در مقابل پررنگ شدن نقش پیامک و تلفن همراه در عرصه امر سیاسی باشیم؛ چرا که پیامکها فن اقناع را تغییر دادهاند و با استفاده از طنز و شیوههای بدل به تبلیغات سیاسی روی آوردند ودر این میان با استفاده از این زبان توانستهاند بر گروه جوانان و نوجوانان که سخت پای صندوقهای رای حاضر میشوند؛ تاثیر بگذارند.
به گفته کوثری آنچه تلفن همراه را از رسانههایی چون تلویزیون متمایز میکند، همان زنگ کوتاه وظریف دریافت پیامک است که میتواند ریتم زندگی عادی ما را بشکند؛ برخلاف تلویزیون که از یک جریانی پیوسته و روزمره در زندگی ما دارد، میتواند در یک لحظه تمام حواس ما را متوجه پیام خود کند.
پدرام الوندی: سایتهای انتخاباتی اینترنتی ادامه روزنامهنگاری چاپی ما هستند
در بخش دیگری از همایش پدرام الوندی، کارشناس ارشد علوم ارتباطات از دانشگاه علامه طباطبایی و عضو «حلقه مطالعاتی ۹» در سخنرانی خود با عنوان «روزنامهنگاری در غیاب شهروندان»، مروری بر سایتهای انتخاباتی اینترنتی شکل گرفته در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران انجام داد.
الوندی ضمن مروری بر سابقه تاثیرگذاری رسانههای نو و سایتهای تبلیغاتی بر انتخابات در کشورهای کرهجنوبی و امریکا، به ارائه مقایسهای بین سایتهای انتخاباتی اینترنتی در ایران در دوره قبلی و فعلی انتخابات ریاست جمهوری پرداخت.
الوندی در جمعبندی وضعیت سایتهای اینترنتی ایجاد شده برای نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران گفت: «در یک نگاه کلی میتوان گفت که این سایتها بیش از آنکه ملزومات یک وبسایت خبری حرفهای را داشته باشند ادامه روزنامهنگاری چاپی ما هستند، جایی که در آن محدودیت وجود دارد و به همین دلیل کاندیداها را وادار به ورود به این فضا کرده است، بدون اینکه شناختی از آن وجود داشته باشد.»
او سایتهای انتخاباتی را از منظر سبکهای آنلایننویسی و بهکار بردن استانداردهای آن نیز دارای ضعف دانست و اضافه کرد: «در مجموع در این سایتها شناخت کافی از ابزارهای تعاملی و توانمندیهای آنها وجود ندارد. ساختار آنها نامتقارن و شبه تعاملی است و فکری برای محتوای تولید شده توسط کاربران و همچنین مشارکت دادن آنها در فرآیند تولید محتوا نشده است.»
در این همایش که با همکاری «حلقه مطالعاتی ۹» و «انجمن علمی ارتباطات دانشگاه سوره» برگزار شده بود، همچنین دکتر غلامرضا آذری، مدرس علوم ارتباطات دانشگاه آزاد و سوره، قدسی بیات، دانشجوی دکترای دانشگاه علامه و افشین حیدرپور، پژوهشگر اقتصاد مقالاتی ارائه کردند. مشروح مقالات ارائه شده برای این همایش تابستان امسال در قالب مجموعهای منتشر خواهد شد و در اختیار عموم علاقهمندان قرار میگیرد.