روزنامه دنیای اقتصاد، سونیتا سراب پور - سال 87 با تمام پستی و بلندی‌های خود به پایان رسید؛ سالی که به گفته فعالان حوزه آی‌سی‌تی بدتر از سال گذشته بوده و سال خوبی را همچون سال‌های گذشته برای این حوزه رقم نزده است.

اثرات بحران اقتصادی بر حوزه آی‌تی، اختلافات وزارت ارتباطات با بخش خصوصی، مسکوت ماندن طرح‌های دولتی، مشکلات گمرکی برای ترخیص محصولات کامپیوتری، کلاهبرداری میلیاردی در بازار محصولات آی‌تی و.... از جمله اتفاقات ناخوشایندی بوده است که آی‌تی سال 87 را همراهی کرده است. البته در این سال خبرهای خوبی نیز شنیده شد که از میان آن می‌توان به تصویب کلیات قانون جرائم رایانه‌ای و واگذاری مخابرات به بخش خصوصی اشاره کرد. برای آشنایی بیشتر با وقایع سال 87 با تعدادی از مسوولان و فعالان حوزه آی‌تی به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید. البته گفتنی است که در این میان سعی داشتیم نظر تعدادی از مسوولان دولتی همچون وزارت ارتباطات، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، شرکت فن‌آوری اطلاعات و شورای عالی اطلاع رسانی را نیز جویا شویم، اما به دلایلی آنها حاضر به پاسخگویی نشدند.

فقط گذر کردیم

باقر بحری، مدیرعامل شرکت سازگار ارقام و نائب رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران: رکود و بحران اقتصادی تا حدودی تاثیر خود را روی کار ما گذاشته است و به نظر می‌رسد اکثر شرکت‌ها با مشکل فروش روبه‌رو بوده اند. به طور عمده صنعت آی‌تی سال سختی را پشت سر گذاشته است و متاسفانه به نظر می‌رسد سال سخت‌تری را هم پیش رو دارد که این شرایط علاوه براینکه به خاطر رکود و بحران اقتصادی بوده، به بی‌برنامگی دوستان و مسوولان این حوزه نیز باز می‌گردد. مشکل دیگر جدی نگرفتن صنعت آی‌تی در ایران است و من فکر می‌کنم هرچه در سال جدید آی‌تی و آی‌سی‌تی در برنامه‌های کشور بیشتر گنجانده شود به احتمال خیلی قوی همانطور که در دنیا هم ثابت شده است می‌توانیم شاهد پیشرفت چشمگیری در این حوزه باشیم. از نکات مثبت در سال87 هم می‌توانم به انتخابات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای اشاره کنم که بالاخره نظام و مجموعه توانست به حیات خود ادامه و نشان دهد که می‌تواند برای صنف تاثیرگذار باشد.

افزایش کشمکش در حوزه آی‌تی

علی مطهری، رییس کمیته مخابرات مجلس: واگذاری مخابرات و اجرای ماده 18 قانون اصل 44 موارد خوبی بود که در سال گذشته انجام شد و در واقع مخابرات توانست در این سال پا به عرصه خصوصی‌سازی بگذارد. طول کشیدن این واگذاری جای بحث دارد، اما مهم این است که بالاخره این کار به نتیجه رسید. در بخش آی‌تی هم کشمکش‌های زیادی دیده شد. در واقع بحث‌های میان بخش خصوصی و وزارت ارتباطات زیاد بود و انتظارات در این سال برآورده نشد مانند کارهای بخش‌های خصوصی فعال در حوزه‌هایی همچون papها، دفاتر خدمات ارتباطی، فعالانvoip و... که این به تعامل کم وزارت ارتباطات با این بخش‌ها برمی‌گردد. البته تمام مشکلات در حوزه آی‌تی را هم نمی‌توان به وزارت ارتباطات مرتبط دانست، چرا که تمام سازمان‌ها باید برای پیشرفت این حوزه فعالیت داشته باشند.

رقابت ناسالم با بخش خصوصی

عبدالمجیدامین، رییس کانون انجمن‌های کارفرمایی دفاتر خدماتی کشور: قطعا سال 87 مانند سال‌های گذشته بیشتر درخصوص رفع مقابله با بخش دولتی گذشت با توجه به توجیه این امر که بیش از500‌میلیون سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و هدر دادن آن هیچ توجیه اقتصادی نداشت. در این سال به خاطر رقابت ناسالمی که بخش دولتی با بخش خصوصی در زمینه ارائه خدمات داشت هیچگونه رضایتی حاصل نشد و بیشتر گذر زمان با وعده‌های غیر عملیاتی گذشت. تنها موردی که می‌توانست رضایت مدیران بخش خصوصی را فراهم آورد، ارائه سیم‌کارت‌های همراه اول توسط شرکت ارتباطات سیار بود که باعث ایجاد مشغله در این حوزه شد.

همچنین تا روزهای پایانی سال 87 قسمت عمده‌ای از مطالبات دفاتر خدمات ارتباطی از همراه اول پرداخت نشده و در حوزه پست بیش از 3میلیارد تومان مطالباتی که قرار بود تا شهریور امسال پرداخت شود، همچنان پرداخت نشده باقی مانده است.
در کل این سال، سال خوبی برای دفاتر نبوده چرا که بسیاری از دفاتر استان‌ها به خاطر تهدید به ورشکستگی به سمت تعطیلی کشانده شدند، ولی مقامات وزارت یا سازمان تنظیم مقررات به خاطر اینکه می‌خواهند آمار کار خود را بالا ببرند این تعطیلی‌ها را تکذیب می‌کنند.

شاهد اتفاق ویژه‌ای نبودیم

افشارفروتن لاریجانی، رییس انجمن فروشندگان سیم کارت و تلفن همراه: به نظرمن در سال 87 جزافزایش تعداد کاربران تلفن‌همراه هیچ دستاورد شاخصی در این حوزه ایجاد نشده و کار خاصی نیز صورت نگرفته است. تمام سرویس‌هایی که در سال 87 مورد استفاده قرار گرفته در سال‌های گذشته هم وجود داشته و می‌توان گفت که هیچ سرویس یا خدمات ویژه‌ای در این سال ارائه نشده و تنها ممکن است که سرویس‌ها و خدماتی که در سال‌های قبل ارائه می‌شده کمی کیفیت پیدا کرده باشند. علت این که شاهد هیچ اتفاق خاصی در حوزه تلفن همراه نبودیم به این دلیل است که در کشور ما هنوز به تلفن همراه به عنوان یک وسیله ارتباطی نگاه می‌شود و تنها تلاشی که صورت می‌گیرد افزایش تعداد کاربران است. این درحالی است که باید از این دید خارج شویم و امکان استفاده از سرویس‌ها و خدمات دیگر تلفن‌همراه را در اختیار کاربران بگذاریم. به نظر من با هرچه سریع‌تر راه افتادن اپراتور سوم می‌توان این امید را داشت که شاهد تحولات عظیمی در حوزه تلفن‌همراه باشیم.

آی‌تی دولتی دربن‌بست

امیر حسین سعیدی نائینی، رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای: آی‌تی دولتی از نظر برنامه‌هایی که در دست داشت دربن بست کامل قرار گرفت و هیچ نتیجه‌ای را در برنداشت و کسانی که مدعی طرح‌های بزرگی در این بخش بودند، با سکوت خود خط بطلانی بر ادعاهای خود کشیدند و ثابت کردند که طرح و برنامه‌ خاصی نداشته اند. در این سال هیچ یک از طرح‌هایی که مسوولان دولتی از آن نام می‌بردند اجرا نشد یا قدمی برای پیش برد آن برداشته نشد. در واقع با این شرایط بخش خصوصی به این نتیجه رسیده بود که باید روی پای خود بایستد و تنها امیدی که در ذهن داشت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای بود که با انتخاباتی پر شور و پرتعداد افراد مورد نظر خود را انتخاب کرد. به نظرمن آی‌تی در سال 87 نه تنها با پیشرفتی همراه نبوده است، بلکه عقبگرد داشته است. چیزی مثل آی‌تی اگر در کشوری شروع به کار می‌کند باید به روزباشد و به جلو حرکت کند، چرا که اگر اقدامی در این حوزه صورت نگیرد عقب می‌افتد. در مورد کشور ما آمار جهانی این عقب گرد را نشان می‌دهد ما از بین کشورهای جهان از جایگاه قبلی خود چهار پله پایین آمدیم وازبین 69 کشور، رتبه 69 را کسب کردیم. در واقع این نشان می‌دهد که سیاست‌های دولت در این حوزه به بن بست و سکوت کامل رسیده است و حتی صحبت‌هایی هم که سال‌های قبل در خصوص برخی طرح‌ها می‌شد مثل اینترنت ملی و.... در این سال نشد.

سال ناکامی

محمود رضا خادمی، رییس کمیسیون سازمان نظام صنفی رایانه‌ای: اینترنت و voip خیلی سال خوبی را پشت سر نگذاشت که این ادعا به‌خاطر وجود دلایلی است. یکی از این دلایل این است که تنها تامین کننده پهنای باند در کشور که زیرساخت بود نتوانست از تعهدات خود آن طور که باید و شاید بر‌آید. یکی دیگر از دلایل هم این است که نقص انحصاری برای ایجاد یک بازار رقابتی که در زمینه توزیع اینترنت در کشور بود تاثیر منفی بر بازار گذاشت. در خصوص ارائه اینترنت پرسرعت به کاربران و مشتریان هم به دلیل اختلافاتی که بین شرکت‌های pap و مخابرات‌های استانی و وزارتخانه پیش آمده است کاربران متحمل بیشترین ضرر شدند. چون براساس پیش‌بینی برنامه پنجم توسعه بیش از یک‌میلیون و200‌هزار پورت باید از طریق بخش خصوصی واگذار شود که عملا 300‌هزار پورت پرسرعت واگذار نشده است. در زمینه توسعه آی‌تی در کشور هم هر چند رشد داشتیم، اما شاهد رشدی متوازن هم پایه دنیا و براساس برنامه کشور نبودیم در واقع این یک رشد ناگزیر است که در همه جای دنیا اتفاق افتاده است. همچنین مقام کشور ما در حوزه آی‌تی در زمینه‌های مختلف به پایین‌ترین سطح ممکن رسید. در کل سال 87 سال بسیار ناموفقی برای صنعت آی‌تی کشورمان بوده است، چرا که ما باید در این سال بخشی از ناکامی‌های خود در حوزه آ‌ی‌تی را جبران می‌کردیم که نکردیم همچنین اگر در رتبه‌بندی ترقی نکردیم باید در همان رتبه می‌ماندیم که متاسفانه بیشتر تنزل داشتیم.

سالی خوب برای آی‌سی‌تی

فیضی، مدیرعامل شرکت مخابرات: عملکرد درسال 87 عملکردی خوب و مثبت بوده است. دلیل این ادعا هم این است که ما توانستیم یکی از بحث‌های اصلی که واگذاری به روز تلفن همراه است را انجام دهیم و تلفن را به صورت به روز واگذار کنیم در خصوص تلفن ثابت هم وضع به همین صورت است. از نظر ظرفیت پهنای باند ورودی به کشور یا ارتباط با خارج از کشور هم رشد خوبی داشتیم البته در خصوص لایه‌های دسترسی یک مقدار بیشتر باید کار شود یعنی لایه‌های دسترسی به مشترکان باید راحت‌تر و ارزان تر به دست مشترکان برسد و امیدوارم که در سال 88 این موضوع کاملا حل شود. از نظر من سال 87 برای آی‌سی‌تی کشور سال خوبی بوده و در آن شکی ندارم، اما در خصوص حوزه آی‌تی کمی باید بیشتر کار شود.

رکود کامل

ویدا سینا، مدیرعامل مرکزتحقیقات وصنایع انفورماتیک: سال 87 فقط سال رکود بوده است. از نظر من صنعت آی‌سی‌تی و به خصوص آی‌تی در این سال با پیشرفتی همراه نبوده است که مقداری از این عدم پیشرفت به بحران و رکود اقتصادی در جهان برمی‌گردد و مقداری از آن به شرایط کشور که مانع این پیشرفت می‌شود. به عنوان مثال صرفه نظر از سایر مسائل تعداد تعطیلاتی که در سال ما با آن مواجه هستیم یکی از دلایل عدم پیشرفت موجود در حوزه آی‌تی است که تاثیر بسزایی روی این حوزه می‌گذارد. در واقع این تعطیلات باعث خوابیدن کار می‌شود.